مالیات بر ارث
تعریف مالیات بر ارث:
وقتی شخصی فوت می کند اموال و دارایی های به جا مانده از او که طبق قانون مشمول مالیات می باشند، تحت عنوان مالیات بر ارث رسیدگی می شوند. این مالیات از انواع مالیات بر دارایی محسوب می شود
وظیفه ارسال اظهار نامه مالیات برارث با توجه به ماده ۲۶ قانون مالیات های مستقیم وراث متوفی (منفرداً یا مجتمعاً) یا ولی یا امین یا قیم یا نماینده قانونی آنها موظفند به منظور كسر هزینه های كفن و دفن در حدود عرف و عادات و واجبات مالی و عبادی در حدود قواعد شرعی و دیون محقق متوفی از ماترك موضوع ماده (۱۷) این قانون، ظرف یك سال از تاریخ فوت متوفی اظهارنامه‌ای حاوی كلیه اقلام ماترك با تعیین ارزش روز زمان فوت و تصریح مطالبات و بدهی‌ها…… به اداره امور مالیاتی صلاحیت‌دار تسلیم نماید
وراث از نظر این قانون به سه طبقه تقسیم می‌شوند:
- وراث طبقه اول كه عبارتند از: پدر، مادر، زن، شوهر، اولاد و اولاد اولاد.
- وارث طبقه دوم كه عبارتند از: اجداد، برادر، خواهر و اولاد آنها.
- وراث طبقه سوم كه عبارتند از: عمو، عمه، دایی، خاله و اولاد آنها
همانطور که بالا هم اشاره کردیم دسته ای از اموال مشمول مالیات اند و دسته ی دیگر از اموال معاف از مالیات اند
اموال مشمول مالیات متوفی از قرار ذیل اند:
- نسبت به سپرده‌های بانكی، اوراق مشاركت و سایر اوراق بهادار به استثنای موارد مندرج در بند (۲) این ماده و سودهای متعلق به آنها و همچنین سود سهام و سهم الشركه تا تاریخ ثبت انتقال به نام وراث و یا پرداخت و تحویل به آنها به نرخ سه درصد (۳%).
- نسبت به سهام و سهم الشركه و حق تقدم آنها یك و نیم (۵/۱) برابر نرخ‌های مذكور در تبصره (۱) ماده (۱۴۳) و ماده (۱۴۳ مكرر) این قانون طبق مقررات مزبور در تاریخ ثبت انتقال به نام وراث.
- نسبت به حق الامتیاز و سایر اموال و حقوق مالی كه در بندهای مذكور به آنها تصریح نشده است، به نرخ ده درصد (%۱۰) ارزش روز در تارخ تحویل یا ثبت انتقال به نام وراث.
- نسبت به انواع وسایل نقلیه موتوری، زمینی، دریایی و هوایی به نرخ دو درصد (۲%) بهای اعلامی توسط سازمان امور مالیاتی كشور در تاریخ ثبت انتقال به نام وراث.
- نسبت به املاك و حق واگذاری محل یك و نیم (۱/۵) برابر نرخ‌های مذكور در ماده (۵۹) این قانون به مأخذ ارزش معاملاتی املاك و یا به مأخذ ارزش روز حق واگذاری حسب مورد، در تاریخ ثبت انتقال به نام وراث.
اموالی كه به موجب نذر یا وصیت حسب مورد به وراث منتقل می‌شود، به نرخ مذكور در ماده (۱۷) این قانون و در صورتی كه به غیر وراث به استثنای اشخاص مذكور در بند (۳) ماده (۲۴) این قانون، منتقل شود مشمول مالیات بر درآمد اتفاقی خواهد بود
نکته ای که در خصوص ارث حائز اهمیت است این است که به موجب تبصره ۱ ماده ۱۷ محاسبه و اخذ مالیات بر ارث در مورد متوفیان قبل از لازم‌الاجرا شدن این قانون (۱۳۹۵/۱/۱) اعم از اینكه پرونده مالیاتی برای آنها تشكیل شده یا نشده باشد، مشمول حكم این ماده نخواهد بود.
یعنی چنانچه تاریخ فوت شخصی قبل از ۹۵/۱/۱ باشد.مشمول قانون قبلی می شود.
اموال معاف از مالیات به شرح ذیل است:
- وجوه بازنشستگی و وظیفه و پس انداز خدمت و مزایای پایان خدمت، مطالبات مربوط به خسارت اخراج، بازخرید خدمت و مرخصی استحقاقی استفاده نشده و بیمه‌های اجتماعی و نیز وجوه پرداختی توسط مؤسسات بیمه یا بیمه‌گذار و یا كارفرما از قبیل انواع بیمه‌های عمر و زندگی، خسارت فوت و همچنین دیه و مانند آنها حسب مورد كه یكجا و یا بطور مستمر به ورثه متوفی پرداخت می‌گردد.
- اموال منقول متعلق به مشمولین بند ۴ ماده ۳۹ قرارداد وین مورخ فروردین ماه ۱۳۴۰ و ماده (۵۱) قرارداد وین مورخ اردیبهشت ماه ۱۳۴۲ و بند (۴) ماده (۳۸) قرارداد وین مورخ اسفند ماه ۱۳۵۳ با رعایت شرایط مقرر در قرارداد مزبور با شرط معامله متقابل.
- اموالی كه برای سازمان‌ها و مؤسسه‌های مذكور در ماده (۲) این قانون مورد وقف یا نذر یا حبس واقع گردد به شرط تأیید سازمان‌ها و مؤسسه‌های مذكور.
- اثاث البیت محل سكونت متوفی.
و همچنین وراث طبقات اول و دوم نسبت به اموال شهدای انقلاب اسلامی مشمول مالیات بر ارث موضوع این فصل نخواهند بود.
در صورتی كه ارزش روز كلیه ماترك متوفی كمتر از دیون محقق متوفی، واجبات مالی و عبادی و هزینه كفن و دفن باشد، اموال و دارایی‌های متوفی مشمول مالیات موضوع ماده (۱۷) این قانون نخواهد شد و مالیات‌های پرداختی موضوع ماده (۱۷) این قانون با ارائه اسناد و مدارك مثبته به پرداخت كننده مسترد خواهد شد.
مدارک مورد نیاز به همراه اظهارنامه ارث:
- رونوشت یا تصویر گواهی شده اسناد مربوط به بدهی ها و مطالبات متوفی.
- رونوشت یا تصویر گواهی شده كلیه اوراقی كه مثبت حق مالكیت متوفی نسبت به اموال و حقوق مالی است.
- رونوشت یا تصویر گواهی شده آخرین وصیت‌نامه متوفی اگر وصیت‌نامه موجود باشد.
- در صورتی كه اظهارنامه از طرف وكیل یا قیم یا ولی داده شود رونوشت یا تصویر گواهی شده وكالتنامه یا قیم نامه.
- رونوشت یا تصویر گواهی فوت از مراجع ذیربط
از آنجا که مرگ بخش لاینفک زندگی است ،لذا فوت عزیزان واقعه ای ست که هر شخصی را ممکن است داغدار کند.دیری نمی پایدکه متوجه خواهیم شد که روند انحصار وراثت و به دنبال آن مالیات ناشی از ماترک متوفی،وراث را درگیر حواشی پیچیده ای خواهد کرد.
دردسر های ناشی از اقامه ی دعوا و زمان بر بودن این رسیدگی ها از یکسو و تخصصی بودن امور حقوقی از سوی دیگر نیاز به استفاده از خدمات وکیل چه در قالب هدایت و چه در قالب وکالت را محرز می نماید.بدین منظور موسسه ی حقوقی زعیم عدالت به ارائه خدماتی چون مشاوره و وکالت در مراحل مختلف از اخذ گواهی انحصار وراثت و تحریر ترکه،تقسیم ترکه تا رسیدگی به امور مالیاتی این اموال و دارایی ها از ابتدای ارسال اظهارنامه تا اخذ مفاصا حساب مالیاتی می پردازد.
