قانون اصلاح قانون دريایی ایران
قانون اصلاح قانون دریایی ایران
ماده ۱ – در مواد (۱)، (۱۷) و (۲۱) قانون دریایی ایران مصوب ۱۳۴۳/۶/۲۹ عبارات « پرچم ملی ایران » و « پرچم ایران » به عبارت « پرچم جمهوری اسلامی ایران » اصلاح می شود.
ماده ۲ – ماده (۱۳) قانون به شرح زیر اصلاح می شود:
ماده ۱۳ – حق الثبت
حق الثبت و سایر حقوقی كه برای ثبت اسناد و مدارك كشتی باید پرداخت شود به شرح زیر است:
الف – حق الثبت
برای كشتیهای كمتر از ۵۰۰ تن ظرفیت غیرخالص ثبت شده معادل بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
برای كشتیهای ۵۰۱ تا ۱۰۰۰ تن ظرفیت غیرخالص ثبت شده معادل سی میلیون (۳۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
برای كشتیهای ۱۰۰۱ تا ۱۵۰۰ تن ظرفیت غیرخالص ثبت شده معادل چهل میلیون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
برای كشتیهای ۱۵۰۱ تا ۲۰۰۰ تن ظرفیت غیرخالص ثبت شده معادل شصت میلیون (۶۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
برای كشتیهای ۲۰۰۱ تا ۲۵۰۰ تن ظرفیت غیرخالص ثبت شده معادل هشتاد میلیون (۸۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
برای كشتیهای ۲۵۰۱ تا ۳۰۰۰ تن ظرفیت غیرخالص ثبت شده معادل یكصد میلیون (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
برای كشتیهای ۳۰۰۱ تا ۴۰۰۰ تن ظرفیت غیرخالص ثبت شده معادل یكصد و بیست میلیون (۱۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
برای كشتیهای ۴۰۰۱ تا ۵۰۰۰ تن ظرفیت غیرخالص ثبت شده معادل یكصد و چهل میلیون (۱۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
برای كشتیهای ۵۰۰۱ تا ۶۰۰۰ تن ظرفیت غیرخالص ثبت شده معادل یكصد و شصت میلیون (۱۶۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
برای كشتیهای ۶۰۰۱ تا ۷۰۰۰ تن ظرفیت غیرخالص ثبت شده معادل یكصد و هشتاد میلیون (۱۸۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
برای كشتیهای ۷۰۰۱ تا ۸۰۰۰ تن ظرفیت غیرخالص ثبت شده معادل دویست میلیون (۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
برای كشتیهای ۸۰۰۱ تا ۹۰۰۰ تن ظرفیت غیرخالص ثبت شده معادل دویست و بیست میلیون (۲۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
برای كشتیهای ۹۰۰۱ تا ۱۰۰۰۰ تن ظرفیت غیرخالص ثبت شده معادل دویست و چهل میلیون (۲۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
برای كشتیهای از ۱۰۰۰۱ تن به بالا ظرفیت غیرخالص ثبت شده معادل سیصد میلیون (۳۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
ب – حق تجدید ثبت كشتیها به مأخذ پنجاه درصد (۵۰%) حق الثبت مندرج در بند (الف) است.
پ – هزینه ثبت تغییرات در گواهینامه ها مبلغ چهار میلیون (۴.۰۰۰.۰۰۰) ریال برای هر تغییر در مشخصات یا خصوصیات كشتی یا اجزای آن می باشد.
ت – هزینه صدور المثنای گواهینامه ثبت كشتی به مأخذ سی درصد (۳۰%) حق الثبت همان كشتی است.
ماده ۳ – ماده (۲۵) قانون به شرح زیر اصلاح می شود:
ماده ۲۵ – آگهی فروش كشت
در مورد فروش كشتیهای تابع ایران سازمان بنادر و دریانوردی مكلف است انجام معامله را در روزنامه رسمی كشور و یكی از روزنامه های كثیرالانتشار مركز در سه نوبت و هر نوبت به فاصله ده روز آگهی نماید. هزینه آگهی ها توسط مرجع قانونی كه وقوع معامله را ثبت می كند در موقع انجام معامله از فروشنده دریافت می گردد.
ماده ۴ – متن زیر جایگزین ماده (۴۹) قانون می شود:
ماده ۴۹ – حق الثبت معاملات مربوط به كشتی به شرح زیر تعیین می شود:
تا ۵۰۰ تن ظرفیت خالص/ پانزده میلیون (۱۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
از ۵۰۱ تن تا ۱۰۰۰ تن ظرفیت خالص/ بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
از ۱۰۰۱ تن تا ۵۰۰۰ تن ظرفیت خالص/ بیست و پنج میلیون (۲۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
از ۵۰۰۱ تن تا ۱۰۰۰۰ تن ظرفیت خالص/ سی میلیون (۳۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
از ۱۰۰۰۱ تن به بالا ظرفیت خالص/ سی و پنج میلیون (۳۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
تبصره ۱ – مبالغ مندرج در این ماده بر مبنای نرخ تورم سالانه اعلامی بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران با پیشنهاد وزیر راه و شهرسازی و تصویب هیأت وزیران در هر سال یك بار قابل تعدیل است.
تبصره ۲ – سی درصد (۳۰%) از منابع حاصله از اخذ مبالغ فوق به طور مساوی به توسعه و تجهیز حمل و نقل دریایی، هوایی و زمینی اختصاص می یابد. دولت مكلف است هر ساله آنها را در قوانین بودجه سنواتی در ردیف اعتبارات وزارتخانه های ذی ربط پیش بینی نماید.
ماده ۵ – ماده (۶۶) قانون به شرح زیر اصلاح می شود:
ماده ۶۶ – فساد بار
اگر بار در معرض تضییع و فساد سریع باشد فرمانده می تواند در صورت امكان با كسب نظر مالك و در غیر این صورت با اطلاع دادستان محل در داخل كشور و یا كنسولگری های دولت جمهوری اسلامی ایران و یا مراجع رسمی و صلاحیتدار محل در خارج از كشور آن را بفروشد و مراتب را فوری به فرستنده و تحویل گیرنده بار اطلاع دهد.
ماده ۶ – عنوان فصل ششم به وظایف، مسئولیت ها و اختیارات فرمانده و كاركنان كشتی اصلاح می شود.
ماده ۷ – ماده زیر به ابتدای فصل ششم قانون الحاق می شود:
ماده ۸۰ مكرر ۱ – در این فصل اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به كار می روند:
الف – فرمانده: فردی كه به عنوان عالی ترین مقام كشتی محسوب می شود و بر طبق مقررات این فصل – مسئولیت اداره امور و هدایت كشتی را از جهات مختلف فنی، دریانوردی، كاركنان و خدمه بار و مسافر و انجام سایر وظایف قانونی بر عهده دارد.
ب – كاركنان و خدمه كشتی: هر فردی كه برای انجام وظایفی در كشتی در ارتباط با كار یا خدمات كشتی برای سفر دریایی استخدام شده و نام او در فهرست خدمه كشتی ذكر شده است.
پ – مالك: هر شخص حقیقی یا حقوقی كه نام او به عنوان مالك در دفتر ثبت كشتیها در سازمان بنادر و دریانوردی ثبت شده است، مگر در مواردی كه خلاف این امر به اثبات برسد.
ت – افسر اول و دوم: افراد واجد شرایطی كه از طرف مالك با رعایت قوانین و مقررات مربوط، به عنوان افسر اول یا دوم به این سمت گمارده می شوند.
ث – افسر ارشد: فرد واجد شرایطی كه براساس دستورالعمل مالك و در صورت نبودن دستورالعمل براساس عرف دریانوردی تعیین می شود.
ج – ارشد افسران یا كاركنان: فرد واجد شرایطی در بین افسران و كاركنان و خدمه كشتی كه براساس دستورالعمل مالك و در صورت نبودن دستورالعمل براساس عرف دریانوردی با توجه به شرایط و اوضاع و احوال بالاترین مقام كشتی بعد از فرمانده محسوب می شوند.
ماده ۸ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۰ مكرر ۲ – فرماندهی كشتی
الف – فرماندهی كشتی برعهده فردی است كه از طرف مالك به این سمت گمارده می شود.
ب – فرمانده باید همواره در كشتی حاضر باشد و به اعمال فرماندهی بپردازد مگر در موارد ضروری و مواقعی كه كشتی در حال توقف در بندر یا لنگرگاه ایمن است.
پ – در صورت فوت یا بیماری فرمانده و یا بروز سایر عوامل خارج از اراده وی كه مانع از ادامه فرماندهی گردد و در مواردی كه فرمانده، كشتی را به هر علتی ترك كند یا از اجرای وظایف خویش امتناع ورزد، افسر اول كشتی به طور موقت و تا تعیین و حضور فرمانده جدید مسئول فرماندهی كشتی می باشد. در چنین شرایطی افسر اول مراتب را بلافاصله به اطلاع مالك می رساند و در این شرایط، وظایف، مسئولیت ها و اختیارات افسر اول عیناً همان وظایف، مسئولیت ها و اختیارات فرمانده است.
ماده ۹ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۰ مكرر۳ – ناوبری و مدیریت كشتی
فرمانده، مسئول ناوبری و مدیریت كشتی است و باید كشتی را با مهارت لازم و طبق فنون كشتیرانی و با رعایت قوانین و مقررات داخلی و معاهدات بین المللی كه جمهوری اسلامی ایران در آنها عضویت دارد و همچنین عرف كشتیرانی مورد قبول در سطح بین الملل هدایت نماید. فرمانده باید قبل از ورود به آبها و بنادر سایر كشورها تا حد ممكن و ضرورت، با نظامات و مقررات لازم الاجرای این كشورها در زمینه كشتیرانی آشنا شود.
ماده ۱۰ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۰ مكرر۴ – كسب اطمینان از قابلیت دریانوردی كشتی
فرمانده قبل از شروع سفر باید از قابلیت دریانوردی كشتی به خصوص از جهات كافی و مناسب بودن تجهیزات فنی، كاركنان و خدمه واجد صلاحیت، معتبر بودن گواهینامه های قانونی، وجود اقلام مورد نیاز در كشتی و شرایط مناسب جهت تحویل، حمل و نگهداری كالا در كشتی اطمینان حاصل نماید. فرمانده همچنین باید از چیده شدن مناسب كالاهای تحویلی، مهاربار، عدم بارگیری اضافی و حصول تعادل و ثبات لازم در كشتی، سوخت كافی و حسب مورد بسته بودن درهای انبار و همه منفذهای روی عرشه اطمینان یابد. در صورت عدم اطمینان از هریك از موارد یاد شده فرمانده موظف است از حركت كشتی جلوگیری نماید و موضوع را به اطلاع مالك برساند. فرمانده باید در طول مدت سفر، اقدامات لازم را جهت استمرار قابلیت دریانوردی كشتی به عمل آورد.
ماده ۱۱ – متن زیر جایگزین ماده (۸۱) قانون می شود:
ماده ۸۱ – وظیفه و مسئولیت فرمانده در تحویل گرفتن و حمل بار
فرمانده در مقابل باری كه به وی تحویل می گردد ملزم به صدور بارنامه است. فرمانده از طرف مالك موظف به مراقبت از كالاهای تحویلی، حمل و تحویل آنها طبق قرارداد، در بندر مقصد می باشد.
ماده ۱۲ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۱ مكرر – تخلیه و بارگیری
فرمانده باید از تحقق و صحت عملیات تخلیه و بارگیری، مهار بار و انجام سفر دریایی با سرعت مقتضی اطمینان حاصل نماید.
ماده ۱۳ – متن زیر جایگزین ماده (۸۳) قانون می شود:
ماده ۸۳ – نگهداری دفاتر مخصوص بر روی كشتی
فرمانده كشتی مكلف است ضمن نگهداری دفتر رسمی ثبت وقایع كه متضمن هرگونه اطلاعات مربوط به كشتی و نمودار فعالیت و حوادثی است كه در كشتی رخ می دهد و از لحاظ كشتیرانی مؤثر بوده است، وقایع و اعمال مؤثر بر سفر دریایی و ملاحظات خاص از قبیل وضعیت هوا و دریا را با ذكر تاریخ و محل ثبت به صورت دقیق ثبت كند. این دفتر باید قبلاً توسط سازمان بنادر و دریانوردی ضمن درج نام كشتی، شماره گذاری، پلمپ و گواهی شده باشد. نمونه دفتر یادشده، حاوی امور و اطلاعاتی كه باید در آن ذكر شود، توسط سازمان بنادر و دریانوردی تهیه می شود و استفاده از این نمونه برای كشتیها الزامی است. فرمانده باید سایر دفاتر ثبت و گزارشهای كشتی مانند دفتر ثبت گزارش موتورخانه و دفتر ثبت گزارش عرشه را در كشتی نگهداری كند. مدتی كه دفاتر مذكور باید در كشتی نگهداری شوند توسط مالك تعیین و از سوی سازمان بنادر و دریانوردی تأیید می گردد.
ماده ۱۴ – متن زیر جایگزین ماده (۸۴) قانون می شود:
ماده ۸۴ – نگهداری مدارك و اسناد كشتی
فرمانده موظف است همیشه اسناد و مدارك زیر را در دفتر فرماندهی كشتی نگهداری كند:
- سند مالكیت كشتی یا رونوشت مصدق آن
- سند ثبت و تابعیت كشتی
- فهرست كاركنان و خدمه كشتی
- فهرست مسافران كشتی
- فهرست بار
- اسناد حمل
- اجازه نامه حركت كشتی
- گواهینامه های مربوط به قرنطینه
- گواهینامه های فنی و قانونی
- دفاتر موضوع ماده (۸۳) این قانون
- گواهی ظرفیت
- فهرست حقوق عینی كشتی
- اسناد و گواهینامه های مربوط به معاهداتی كه دولت جمهوری اسلامی ایران به آنها ملحق شده است.
تبصره – در مواردی كه سند الكترونیك مطمئن وجود داشته باشد، نگهداری نسخه الكترونیك كافی است.
ماده ۱۵ – متن زیر جایگزین ماده (۸۵) قانون می شود:
ماده ۸۵ – حركت و مانور كشتی
فرمانده موظف است در هنگام ورود كشتی به بنادر، لنگرگاه ها، رودخانه ها، گذرگاه های دریایی، تنگه ها و كانال ها و نیز حركت و مانور كشتی و خروج آن از این مناطق، عملیات مذكور را حتی در صورت وجود راهنما بر روی كشتی، هدایت نماید.
ماده ۱۶ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۵ مكرر ۱ – وظیفه فرمانده در حفظ و مراقبت از ایمنی، امنیت و سلامت
فرمانده موظف است تمامی توان، تجربه و دانش خود را برای تأمین ایمنی، امنیت، سلامت كشتی، سرنشینان و بار قبل و همزمان با شروع و طی سفر دریایی به كار گیرد و اقدامات متعارف را برای ایمنی و امنیت و سلامتی كشتی و سرنشینان آن در تمامی مراحل مذكور انجام دهد و از انجام هر كاری كه كشتی، سرنشینان و بار را به مخاطره می اندازد از جمله ورود به مناطق دریایی كه عرفاً احتمال دارد كشتی در آنها دچار سانحه شود، اجتناب نماید.
ماده ۱۷ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۵ مكرر ۲ – وظیفه فرمانده در حفاظت از محیط زیست
فرمانده كشتی موظف است طبق قوانین و مقررات داخلی و معاهدات بین المللی مربوط كه جمهوری اسلامی ایران به آنها ملحق شده است، اقدامات لازم را برای پیشگیری، كاهش و رفع آلودگی ناشی از كشتی تحت تصدی خود به عمل آورد و جز در موارد اضطراری برای نجات جان افراد آن هم در حد ضرورت و طبق قوانین و مقررات مربوط، اقدامی ننماید كه باعث آلودگی محیط زیست شود. فرمانده باید در صورت نشت یا ریزش مواد آلوده كننده از كشتی تحت تصدی خود و یا مشاهده هرگونه آلودگی و یا آلوده كردن آبراه ها و مناطق دریایی، بدون هیچ گونه تأخیری مراتب را به مقامات صلاحیتدار نزدیكترین بندر و یا حسب مورد مقامات صلاحیتدار نزدیكترین كشور ساحلی و كشور صاحب پرچم و مالك كشتی گزارش نماید.
ماده ۱۸– ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۵ مكرر ۳ – وظایف فرمانده در مقابله با دزدی و راهزنی دریایی
فرمانده موظف است به منظور مراقبت از سلامت سرنشینان و حفاظت از آنان، كشتی و محموله آن، هنگام تردد كشتی از مناطقی كه توسط مالك و یا مراجع صلاحیتدار داخلی یا بین المللی مربوط به عنوان منطقه خطر دزدی و راهزنی اعلام شده است با رعایت قوانین و مقررات مربوط و دستورالعمل های مالك كشتی، اقدامات احتیاطی لازم را به عمل آورد تا كشتی و سرنشینان آن از گزند حملات احتمالی راهزنان دریایی مصون مانده و از تصرف كشتی توسط راهزنان جلوگیری شود. چنانچه به رغم تمهیدات و اقدامات انجام شده، كشتی به تصرف راهزنان دریایی درآید، فرمانده باید برای تأمین سلامت و حفاظت از جان سرنشینان كشتی با همه توان و تا حد امكان تلاش و مجاهدت نماید.
ماده ۱۹ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۵ مكرر ۴ – وظیفه فرمانده در همكاری با بازرسان
فرمانده موظف است در مواردی كه بازرسی كشتی بر طبق قانون مجاز است، برای انجام بازرسی با مأموران صلاحیتدار همكاری كند.
ماده ۲۰ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۵ مكرر ۵ – وظیفه و اختیارات فرمانده در حفظ نظم و امنیت كشتی
فرمانده به منظور حفظ نظم و امنیت كشتی بر تمام سرنشینان كشتی نظارت دارد و می تواند در چهارچوب اختیارات قانونی و عرف دریایی كه مغایر اخلاق حسنه نباشد آنها را به انجام عمل یا ترك عمل خاصی ملزم نماید. فرمانده می تواند در مواقع ضروری با رعایت قوانین و آیین نامه انضباطی مربوط به اعمال تنبیهات انضباطی در مورد افراد متخلف اقدام و مالك كشتی را از آن مطلع نماید.
ماده ۲۱ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۵ مكرر ۶ – وظیفه فرمانده در پیشگیری از وقوع جرم و مواجهه با جرائم ارتكابی در كشتی
چنانچه در كشتی جرمی رخ دهد، فرمانده كشتی موظف است تا زمانی كه مداخله مقامات صلاحیتدار میسر شود، در مقام ضابط دادگستری و با رعایت قانون آیین دادرسی كیفری و سایر قوانین و مقررات مربوط بدون هرگونه تأخیر اقدامات لازم را در جهت حفظ و جمع آوری دلایل و مدارك جرم انجام دهد و بی درنگ با استفاده از وسایل ارتباطی سریع، مراتب را به مقامات صلاحیتدار قضایی و بندری و حسب مورد نزدیكترین نمایندگی كنسولی و دیپلماتیك ایران در خارج از كشور اعلام و كسب تكلیف كند. فرمانده در صورت لزوم علاوه بر بازرسی مسافران و كاركنان و خدمه كشتی و ضبط اشیایی كه ممكن است دلیل جرم باشند، مكلف است متهمان و مظنونان به ارتكاب جرم را تا زمان تسلیم آنان به مراجع و مقامات صلاحیتدار، با رعایت اصل سی و دوم (۳۲) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تحت نظر قرار دهد و در اولین فرصت گزارش جامعی از موضوع جرم و اقدامات انجام شده و نتایج آن تهیه و به همراه دلایل و مدارك به مراجع و مقامات صلاحیتدار تسلیم نماید.
ماده ۲۲ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۵ مكرر ۷ – وظیفه فرمانده در مورد مصدومان یا بیماران
هرگاه یكی از سرنشینان كشتی دچار بیماری یا مصدومیتی شود، فرمانده موظف به صدور دستورات لازم برای ارائه كمكهای اولیه است. چنانچه بیمار در كشتی قابل مداوا نباشد و معالجه او فوریت داشته باشد، فرمانده موظف است در نزدیكترین محل مناسبی كه امكان درمان وجود دارد، ضمن اطلاع به مالك یا نماینده او و هماهنگی لازم برای معالجه بیمار یا مصدوم، موجبات خروج وی را از كشتی جهت مداوا فراهم كند.
ماده ۲۳ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۵ مكرر ۸ – وظایف فرمانده درخصوص وقایع مربوط به سرنشینان
فرمانده موظف است وقایع ازدواج، تولد، وفات و مفقود شدن افراد در كشتی، پناهندگی و ورود مسافر غیرقانونی را گواهی نماید و آن را در دفتر رسمی ثبت وقایع نیز درج كند. فرمانده باید وقایع یاد شده را حسب مورد به مالك و مقامات كنسولی ایران در اولین یا نزدیكترین بندری كه در آن توقف می كند و همچنین پس از مراجعت كشتی به ایران، حسب مورد به مقامات صلاحیتدار در ایران نیز اطلاع دهد.
ماده ۲۴ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۵ مكرر ۹ – وظیفه فرمانده در مورد فوت سرنشینان
در صورتی كه یكی از سرنشینان كشتی فوت كند، فرمانده باید در حضور دو نفر از كاركنان و خدمه كشتی به عنوان شاهد، ضمن تنظیم صورتمجلسی متضمن مواردی از جمله علت و زمان فوت و وضعیت جسد (در صورت امكان)، از اموال متوفی صورت برداری نماید و از متوفی و اموال وی مواظبت كند و متوفی و اموالش را همراه با نسخه ای از صورتمجلس تنظیمی حسب مورد به اشخاص یا مقامات صلاحیتدار تحویل دهد. در صورتی كه متوفی ایرانی باشد و خارج از آبهای ایران فوت كند، فرمانده باید مراتب را به اولین یا نزدیكترین نمایندگی كنسولی دولت جمهوری اسلامی ایران اطلاع دهد.
تبصره – در صورتی كه كشتی دارای پزشك مسئول باشد، صورتمجلس تنظیمی موضوع این ماده باید از جهت علت فوت به وسیله پزشك كشتی گواهی شود.
ماده ۲۵ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۵ مكرر ۱۰ – ارائه گزارش در موارد بروز سوانح و حوادث غیر عادی
هرگاه در طی سفر دریایی، سانحه یا حادثه ای غیرعادی و فوق العاده برای كشتی، سرنشینان یا بار آن رخ دهد، نظیر به گل نشستن كشتی و ورود خسارت به كشتی یا تلف آن، چنانچه حادثه در بندر رخ داده باشد، ظرف بیست و چهار ساعت بعد از وقوع حادثه و چنانچه حادثه در جای دیگری اتفاق افتاده باشد، ظرف بیست و چهار ساعت پس از ورود به بندر، فرمانده باید گزارشی كتبی در مورد حادثه تهیه و آن را به سازمان بنادر و دریانوردی و مالك كشتی تسلیم نماید. گزارش توسط سازمان یاد شده جهت انجام اقدامات مقتضی حسب مورد به مقامات قضایی یا سایر مراجع صلاحیتدار مربوط تسلیم می شود. فرمانده در گزارش كتبی خود از جمله موارد زیر را درج می نماید:
الف – تابعیت كشتی (پرچم)
ب – نام كشتی، علامت خطاب و نام فرمانده
پ – بندر مبدأ حركت كشتی
ت – زمان و مسیر حركت
ث – بندر مقصد
ج – خطراتی كه با آن مواجه شده و خسارات وارد شده و میزان تقریبی خسارات با ذكر زمان و مكان دقیق حادثه و مشخصات فرد یا افراد سانحه دیده
چ – هر عامل مؤثر در بروز حادثه به طور مستقیم یا غیرمستقیم
ح – اقدامات انجام شده در رابطه با حادثه و سانحه
تبصره – در صورت ورود خسارت به بار، فرمانده تا قبل از تهیه گزارش حادثه و تسلیم آن به سازمان بنادر و دریانوردی و مالك كشتی، نباید شروع به تخلیه بار كند، مگر در شرایط اضطراری كه بقای تمام یا بخشی از كالا در كشتی موجب بروز خطر فوری برای كشتی یا سرنشینان آن گردد.
ماده ۲۶ – متن زیر جایگزین ماده (۸۶) قانون می شود:
ماده ۸۶ – تخلف در انجام وظایف
آیین نامه انضباطی تخلفات فرمانده، كاركنان و خدمه كشتی با رعایت قوانین مربوطه بنا به پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی با همكاری وزارت دادگستری و معاونت حقوقی رئیس جمهور تهیه می شود و ظرف سه ماه از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون به تصویب هیأت وزیران می رسد.
ماده ۲۷ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۸۶ مكرر- اعمال مقررات در مورد جانشین مالك
در مواردی كه در این قانون از مالك كشتی نام برده و احكامی برای وی پیش بینی شده است، احكام یاد شده حسب مورد بر اشخاصی كه وفق عرف كشتیرانی در حكم مالك كشتی محسوب می شوند مانند اجاره كننده كشتی به صورت تجهیز نشده نیز قابل اعمال می باشد.
ماده ۲۸ – متن زیر جایگزین ماده (۸۹) قانون می شود:
ماده ۸۹ – وثیقه گذاشتن كشتی، كرایه بار و بار جهت اخذ وام
اگر ضمن سفر دریایی برای حفظ كشتی یا امكان ادامه سفر دریایی جهت تعمیرات ضروری و یا تعویض بعضی از تأسیسات یا تجهیزات ضروری كشتی و یا مخارج فوری و لازم دیگر، وجوه مورد احتیاج در دسترس نباشد، فرمانده می تواند حسب مورد با كسب اجازه از مالك كشتی، فرستنده یا صاحب بار، وجوه مذكور را در وهله اول با وثیقه گذاشتن كشتی و یا كرایه باربری و در وهله دوم با وثیقه گذاشتن بار كشتی و با رعایت شرایط ذیل، وام و یا در موارد ضروری با فروش بار كشتی وجوه لازم را تحصیل نماید:
الف – برای اخذ وام، فرمانده باید صورتمجلسی با ذكر موجبات اخذ وام تنظیم كند و آن را به امضای افسران ارشد كشتی برساند و مراتب را فوری به مالك كشتی اطلاع دهد و كسب تكلیف نماید. در صورتی كه از طرف مالك كشتی وجوه لازم در اختیار فرمانده گذارده نشود و یا به دلیل فوریت، امكان كسب تكلیف از مالك وجود نداشته باشد، فرمانده می تواند در صورتی كه كشتی در بنادر خارجی باشد با ارائه صورتمجلس مذكور و كسب اجازه از نماینده كنسولی ایران و در صورتی كه كشتی در بنادر ایران باشد با اجازه دادستان محل و یا نماینده قانونی او مبادرت به تحصیل وام كند.
ب – مبلغ وام درخواستی نباید از میزان واقعی نیازمندی های مذكور تجاوز نماید.
ماده ۲۹ – متن زیر جایگزین ماده (۹۰) قانون می شود:
ماده ۹۰ – امكان انتقال بار به كشتی دیگر
اگر كشتی قادر به حركت نباشد، فرمانده می تواند با رعایت مفاد ماده (۸۹) این قانون بار را به كشتی دیگر انتقال دهد و كرایه بار و سایر هزینه ها را تا بندر مقصد تأمین و پرداخت نماید.
ماده ۳۰ – متن زیر جایگزین ماده (۹۱) قانون می شود:
ماده ۹۱ – تخلیه بار به تقاضای فرستندگان
مستأجر كشتی یا فرستندگان بار كه متفقاً مخالف وثیقه گذاشتن بار خود می باشند، می توانند بار خود را تخلیه كنند، مشروط بر اینكه كرایه حمل مسافت طی شده را بپردازند. در صورت عدم توافق، فرستندگانی كه مایل به خروج بار خود هستند، ملزم به پرداخت تمام كرایه بار خود می باشند.
ماده ۳۱ – متن زیر جایگزین ماده (۹۲) قانون می شود:
ماده ۹۲ – پرداخت خسارات
در صورتی كه باركشتی بر طبق مفاد ماده (۹۱) این قانون تخلیه گردد و خسارتی وارد شود، خسارات وارد شده باید به نسبت سهم متقاضیان تخلیه، جبران گردد.
ماده ۳۲ – متن زیر جایگزین ماده (۹۳) قانون می شود:
ماده ۹۳ – فروش بار در موارد فوق العاده
در مواردی كه ضرورت حیاتی ایجاب كند و راه حل دیگری نباشد، فرمانده كشتی می تواند با رعایت شرایط مذكور در ماده (۸۹) این قانون به فروش بار كشتی جهت تأمین مخارج ضروری به منظور ادامه سفر كشتی و رسیدن آن به مقصد اقدام كند. فرمانده باید در صورت امكان سعی نماید در چنین مواردی قبلاً با فرستنده بار و مالك كشتی هماهنگی و موافقت آنان را تحصیل كند.
ماده ۳۳ – متن زیر جایگزین ماده (۹۴) قانون می شود:
ماده ۹۴ – وثیقه و فروش غیرموجه
اگر فرمانده كشتی، اموال یا خود كشتی، كرایه یا بار آن را بدون علت موجه و یا بدون رعایت تشریفات مقرر در این قانون به وثیقه بگذارد یا بفروشد، شخصاً مسئول خسارات وارده می باشد.
ماده ۳۴ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۹۴ مكرر – مسئولیت فرمانده در صورت تقصیر
چنانچه فرمانده به سبب تقصیر در اجرای وظایف خود خساراتی به اشخاص ثالث وارد نماید، مسئول است. فرمانده در قبال هرگونه تلف یا خسارت وارده به كالاهای حمل شده بر روی عرشه نیز مسئولیت دارد مگر آن كه فرستنده بار موافقت كتبی خود را با این عمل اعلام كرده باشد یا عرف كشتیرانی این گونه حمل را مجاز تلقی نماید.
ماده ۳۵ – متن زیر جایگزین ماده (۹۶) قانون می شود:
ماده ۹۶ – وظیفه فرمانده در به پایان رساندن سفر
فرمانده بعد از شروع سفر دریایی نمی تواند بدون عذر موجه از ادامه آن خودداری كند. خودداری از ادامه سفر یا انجام سایر وظایف محوله حتی به دلیل بروز اختلاف بین وی و مالك كشتی نیز مجاز نیست. در غیر این صورت فرمانده حسب مورد مسئول جبران خسارت وارده به مالكان و مستأجران كشتی است.
ماده ۳۶ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۹۶ مكرر ۱ – نمایندگی فرمانده از طرف مالك كشتی
فرمانده در غیاب مالك، نماینده قانونی مالك كشتی محسوب می شود و در حدود اختیارات تفویض شده از سوی وی و الزامات قانونی و عرف كشتیرانی، اقدامات لازم را برای حفظ كشتی و سفر دریایی انجام می دهد. ایجاد محدودیت در این نمایندگی در برابر اشخاص ثالثی كه با حسن نیت اقدام نموده اند، قابل استناد نیست. فرمانده باید در طول سفر دریایی اقدامات لازم را در جهت صرفه و صلاح مالك و اشخاص ثالث در این قانون در ارتباط با كشتی، مسافر و بار انجام دهد.
ماده ۳۷ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۹۶ مكرر ۲ – اختیارات فرمانده درخصوص صدور اعلامیه و گواهی
فرمانده می تواند نسبت به صدور اعلامیه ها و گواهی های لازم در ارتباط با كشتی و امور و فعالیت های مربوط به آن مانند اعلامیه ورود كشتی اقدام كند.
ماده ۳۸ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۹۶ مكرر ۳ – تبعیت فرمانده از مالك در امور تجاری
فرمانده در امورمربوط به وظایف تجاری محوله باید از دستور مالك پیروی كند و در حدود عرف معمول كشتیرانی وی را در جریان امور مربوط به كشتی، بار و مسافر قرار دهد.
ماده ۳۹ – متن زیر جایگزین ماده (۹۸) قانون می شود:
ماده ۹۸ – حمل بار به حساب فرمانده
فرمانده و كاركنان كشتی به هیچ وجه حق ندارند بدون اجازه مالك كشتی و به حساب خود باری را حمل كنند. فرمانده ای كه كشتی را برای منافع دیگران اداره می كند، نمی تواند به هیچ وجه باری را به سود خود حمل كند مگر آنكه از مالك برای این كار اجازه كتبی داشته یا قراردادی در این مورد با وی منعقد كرده باشد.
تبصره – در صورت حمل بار و كالای غیر مجاز بدون اطلاع و اذن مالك كلیه مسئولیت های قانونی حسب مورد متوجه فرمانده كشتی و یا شخص متخلف است.
ماده ۴۰ – متن زیر جایگزین ماده (۹۹) قانون می شود:
ماده ۹۹ – ترك اجباری كشتی در طی سفر
در صورتی كه فرمانده ناچار شود كشتی را به علت وقوع پیش آمد یا سانحه ای برای كشتی ترك نماید، این عمل باید با مشورت افسران ارشد كشتی صورت گیرد. در این حالت فرمانده مكلف است هنگام ترك كشتی علاوه بر حصول اطمینان از خروج تمامی افراد از كشتی، وجوه نقد و قیمتی ترین اموال و اسناد مهم كشتی را با خود نجات دهد؛ مگر اینكه نجات وجوه و اموال و اسناد یاد شده خارج از قدرت وی باشد. در صورت تخلف از مقررات این ماده، فرمانده مسئول شناخته می شود.
ماده ۴۱ – متن زیر جایگزین ماده (۱۰۱) قانون می شود:
ماده ۱۰۱ – گزارش از بین رفتن كشتی
فرمانده ای كه از كشتی غرق شده یا دچار حوادث مشابه گردیده نجات یافته باشد باید گزارش كتبی واقعه را كه به گواهی اكثر نجات یافتگان همراه وی نیز رسیده باشد به نزدیكترین مقام صلاحیتدار ساحلی تسلیم نماید. در صورتی كه فرمانده كشتی غرق شود یا نجات یافتگان دیگر اطلاعی از وی نداشته باشند این وظیفه را افسر اول و در غیاب وی افسر دوم یا ارشد افسران یا كاركنان و خدمه نجات یافته كشتی انجام می دهند.
ماده ۴۲ – ماده زیر به قانون الحاق می شود:
ماده ۱۰۱ مكرر – قلمرو اعمال
احكام مذكور در این فصل جز در مورد كشتی های نظامی و انتظامی و كشتی های ماهیگیری، حسب مورد بر كشتی ها و شناورهایی كه شخصی تحت هر عنوان در سمت فرمانده در آنها فعالیت می كند یا قانوناً باید فعالیت نماید، از قبیل انواع كشتی های تجاری و خدماتی قابل اعمال می باشد.
ماده ۴۳ – بند (۱) ماده (۱۱۵) قانون به شرح زیر اصلاح می شود:
ماده ۱۱۵ – حدود مسئولیت متصدی حمل
- مسئولیت متصدی حمل در مورد فوت و یا صدمات بدنی وارد به مسافر در حمل و نقل داخلی به میزان مقرر در قانون مجازات اسلامی است.
ماده ۴۴ – متن زیر جایگزین ماده (۱۸۲) قانون می شود:
ماده ۱۸۲ – وظیفه امدادرسانی
فرمانده موظف است در حد امكان و در صورتی كه خطری جدی متوجه كشتی و سرنشینان آن نشود، برای ارائه كمكهای ضروری به هر شخصی كه در دریا در خطر و یا در معرض تهدید خطر قرار دارد اقدامات ممكن را انجام دهد.
ماده ۴۵ – متن زیر جایگزین ماده (۱۹۰) قانون می شود:
ماده ۱۹۰ – جرائم
در صورت تخلف از مواد (۲)، (۷)، (۱۴)، (۱۷)، (۱۹) و قسمت اول ماده (۲۰)، (۲۱)، (۲۴)، (۲۵)، (۲۶)، (۲۷)، (۴۶) و (۱۴۶) دادگاه حسب مورد متخلف را به پرداخت جزای نقدی از پنجاه میلیون (۵۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا پانصد میلیون (۵۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال محكوم می نماید و اگر عمل متخلف مشمول قانون جزایی دیگر باشد تعقیب او طبق قانون مزبور صورت می گیرد.
ماده ۴۶ – یك تبصره به شرح زیر به ماده (۱۹۳) قانون الحاق می شود:
تبصره – آیین نامه های اجرایی موضوع مواد الحاقی و اصلاحی ظرف سه ماه از تاریخ لازم الاجراءشدن این قانون به وسیله وزارتخانه های راه و شهرسازی و دادگستری تهیه می شود و به تصویب هیأت وزیران می رسد.
قانون فوق مشتمل بر چهل و شش ماده در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ شانزدهم آبان ماه یكهزار و سیصد و نود و یك مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۱۳۹۱/۹/۱ به تأیید شورای نگهبان رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی – علی لاریجانی
