شرایط عمومی پیمان و قرارداد
شرایط عمومی پیمان (قرارداد)
فصل اول
پیمان مجموعه اسناد و مداركی است كه در ماده ۲ موافقت نامه پیمان درج شده است.
ماده ۲ – موافقت نامه
موافقت نامه سندی است كه مشخصات اصلی پیمان، مانند مشخصات دو طرف، موضوع، مبلغ و مدت پیمان در آن بیان شده است.
ماده ۳ – شرایط عمومی
شرایط عمومی، مفاد همین متن است كه شرایط عمومی حاكم بر پیمان را تعیین می كند.
ماده ۴ – شرایط خصوصی
شرایط خصوصی، شرایط خاصی است كه به منظور تكمیل شرایط عمومی، برای این پیمان، با توجه به وضعیت و ماهیت آن، تنظیم شده است. موارد درج شده در شرایط خصوصی، هیچ گاه نمی تواند مواد شرایط عمومی را نقض كند.
ماده ۵ – برنامه زمانی اجرای كار
الف – برنامه زمانی كلی: برنامه ای است كه در آن، زمانبندی كلی كارهای مورد پیمان بر حسب ماه، منعكس گشته و در اسناد و مدارك پیمان درج شده است.
ب – برنامه زمانی تفصیلی: برنامه ای است كه زمان بندی فعالیت های مختلف كار های موضوع پیمان، به تفصیل و در چارچوب برنامه زمانی كلی، در آن آمده است.
ماده ۶ – كارفرما
كارفرما، شخص حقوقی است كه یك سوی امضاء كننده پیمان است و عملیات موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارك پیمان، به پیمانكار واگذار كرده است. نمایندگان و جانشین های قانونی كارفرما، در حكم كارفرما می باشد.
ماده ۷ – پیمانكار
پیمانكار، شخص حقیقی یا حقوقی است كه سوی دیگر امضاء كننده پیمان است و اجرای موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارك پیمان، به عهده گرفته است. نمایندگان و جانشین های قانونی پیمانكار، در حكم پیمانكار می باشد.
ماده ۸ – مدیر طرح
مدیر طرح، شخص حقوقی است كه به منظور مدیریت اجرای كار، در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارك پیمان، از سوی كارفرما به پیمانكار معرفی می شود.
ماده ۹ – مهندس مشاور، مهندس ناظر
الف – مهندس مشاور، شخص حقیقی یا حقوقی است كه برای نظارت بر اجرای كار، در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارك پیمان، از سوی كارفرما به پیمانكار معرفی می شود.
ب – مهندس ناظر، نماینده مقیم مهندس مشاور در كارگاه است و در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارك پیمان به پیمانكار معرفی می شود.
ماده ۱۰ – رئیس كارگاه
رئیس كارگاه، شخصی حقیقی دارای تخصص و تجربه لازم است كه پیمانكار، او را به مهندس مشاور معرفی می كند تا اجرای موضوع پیمان در كارگاه را سرپرستی كند.
ماده ۱۱ – پیمانكار جزء
پیمانكار جزء، شخص حقیقی یا حقوقی است كه تخصص در كار های اجرایی دارد و پیمانكار برای اجرای بخشی از عملیات موضوع پیمان، با او قرارداد می بندد.
ماده ۱۲ – كار، كارگاه، تجهیز، و برچیدن كارگاه
الف – كار، عبارت است از مجموعه عملیات، خدمات یا اقدامات مورد نیاز، برای آغاز كردن، انجام و پایان دادن عملیات موضوع پیمان است و شامل كارهای دایمی است كه باقی خواهد ماند و به عنوان موضوع پیمان تحویل كارفرما می گردد، و كارهای موقتی است كه به منظور اجرا و نگه داری موضوع پیمان انجام می شود.
ب – كارگاه، محل یا محل هایی است كه عملیات موضوع پیمان در آن اجرا می شود یا به منظور اجرای پیمان، با اجازه ی كارفرما از آن استفاده می كنند. كارگاهها یا كارخانه های تولیدی خارج از محلها و زمین های تحویلی كارفرما، كه به منظور ساخت تجهیزات یا قطعاتی كه در كار نصب خواهد شد مورد استفاده قرار می گیرد.
ج – تجهیز كارگاه، عبارت از عملیات، اقدام ها و تداركاتی است كه باید به صورت موقت برای دوره اجرا انجام شود، تا آغاز كردن و انجام دادن عملیات موضوع پیمان، طبق اسناد و مدارك پیمان، میسر شود.
د – برچیدن كارگاه، عبارت است از جمع آوری مصالح، تجهیزات، تاسیسات و ساختمان های موقت، خارج كردن مواد زاید، مصالح، تجهیزات، ماشین آلات و دیگر تداركات پیمانكار از كارگاه و تسطیح و تمیز كردن محل های تحویلی كارفرما می باشد.
ماده۱۳ – مصالح، تجهیزات، مصالح و تجهیزات پای کار، ماشین آلات وابزار، تاسیسات و ساختمان های موقت، وسایل
الف – مصالح، عبارت است از مواد، اجناس و كالاهایی كه در عملیات موضوع پیمان مصرف یا نصب شده و در كار باقی می ماند.
ب – تجهیزات، عبارت از دستگاهها و ماشین آلاتی است كه در عملیات موضوع پیمان و در كار باقی می ماند.
ج – مصالح و تجهیزات پای كار، عبارت از مصالح و تجهیزاتی كه پیمانكار، با توجه به اسناد و مدارك پیمان برای اجرای موضوع پیمان، تهیه كرده و در محلی یا محلهایی از كارگاه كه در طرح جانمایی تجهیز كارگاه به عنوان انبار كارگاه یا محل انباشت مصالح تعیین گردیده است، نگه داری و حفاظت می كند. مصالح و تجهیزات موجود در محل مصرف یا نصب نیز مصالح و تجهیزات پای كار نامیده می شود.
قطعات پیش ساخته و تجهیزاتی كه در اجرای موضوع پیمان، با اجازه ی كارفرما و زیر نظر مهندسین مشاور، در كارگاه ها و یا در كارخانه های تولیدی خارج از كارگاه ساخته شود نیز در حكم مصالح و تجهیزات پای كار به شمار می رود.
د – ماشین آلات و ابزار، عبارت از دستگاه ها، تجهیزات، ماشین آلات و به طور كلی، ابزار های اجرای كار است كه به منظور اجرای موضوع پیمان به صورت موقت به به كار گرفته می شود. ماشین آلات و ابزار را ممكن است ماشین آلات نیز به نامند.
ه – تاسیسات و ساختمان های موقت، عبارت از انواع ساختمان ها، محوطه سازی ها، انبارها، تاسیسات آب، برق، سوخت و مخابرات، شالوده دستگاه ها، و به طور كلی، تمام تاسیسات و بناهایی است كه به صورت موقت، برای دوره اجرا تامین شده و جزء كار های تجهیز كارگاه به شمار می رود.
و – وسایل، عبارت از اثاثیه اداری، مسكونی آشپزخانه و دیگر لوازم مورد نیازی است كه برای دوره اجرا تامین شده و جزو تجهیز كارگاه منظور می شود.
ماده۱۴ – برآورد هزینه اجرای کار، مبلغ پیمان، مبلغ اولیه پیمان، مبلغ نهایی پیمان، ضریب پیمان، نرخ پیمان، مدت پیمان، مدت اولیه پیمان، متوسط کارکرد فرضی ماهانه
الف – برآورد هزینه اجرای كار، مبلغی است كه به عنوان هزینه اجرای موضوع پیمان، به وسیله كارفرما محاسبه و اعلام شده است.
ب – مبلغ پیمان، مبلغ درج شده در ماده ۳ موافقت نامه یا احتساب مبلغ ناشی از تغییر مقادیر كار قیمت جدید است. مبلغ پیمان هنگام مبادله پیمان، همان مبلغ درج شده در ماده ۳ موافقت نامه است كه مبلغ اولیه پیمان نامیده می شود.
ج – مبلغ نهایی پیمان، مبلغ درج شده در ماده ۳ موافقت نامه و تغییرات احتمالی است كه بر اساس اسناد و مدارك پیمان، در آن ایجاد شده می شود.
د – ضریب پیمان، حاصل تقسیم مبلغ اولیه پیمان به مبلغ برآورد هزینه اجرای كار است.
ه – نرخ پیمان، در مورد هر یك از اقلام كار عبارت است از بهای واحد آن قلم در فهرست بهای منظم به پیمان با اعلام ضریب پیمان و ضریب های پیش بینی شده در فهرست بها و مقادیر كار است.
در پیمانهایی كه مشمول تعدیل آحاد بهاء هستند، نرخ پیمان، نرخ محاسبه شده به روش پیش گفته، پس از اعمال تعدیل آحاد بها می باشد.
و – متوسط كاركرد فرضی ماهانه، عبارت است از حاصل تقسیم مبلغ اولیه پیمان به مدت اولیه پیمان است.
ز – مدت پیمان یا مدت اجرای پیمان، مدت درج شده در بند ماده ۴ موافقت نامه و تغییرات احتمالی است كه بر اساس ماده ۳۰ در آن ایجاد می شود. مدت پیمان هنگام مبادله پیمان، همان مدت درج شده در ماده ۴ موافقت نامه است كه مدت اولیه پیمان نامیده می شود.
ماده ۱۵ – روز، ماه، تاریخ ها، مفرد و جمع، عنوان ها
الف – روز و ماه روز و ماه تقویمی و شمسی است.
ب – تاریخ طبق تقویم رسمی كشور است.
ج – هر جا كه معنای عبارت ایجاب كند، كلمه مفرد معنای جمع و كلمات جمع معنای مفرد دارد.
د – عنوان های به كار رفته در متون موافقت نامه یا شرایط عمومی و دیگر قسمت های اسناد و مدارك پیمان، صرفاً به منظور راهنمایی و آگاهی از مفاد اسناد و مدارك است و نمی توان در تفسیر اسناد و مدارك پیمان، از آنها استفاده كرد.
فصل دوم
موارد زیر را پیمانكار تأیید می كند:
الف – تمام اسناد و مدارك موضوع ماده ۲ موافقت نامه را مطالعه نموده و از مفاد آن كاملاً آگاه شده است.
ب – نسبت به تامین نیروی انسانی مورد نیاز و تدارك مصالح، تجهیزات، ماشین آلات و ابزار اجرای كار طبق مشخصات در محل با از نقاط دیگر، اطمینان یافته است.
ج – محل اجرای كار را دیده و بررسی كرده است و از وضعیت آب و هوا، بارندگی و امكان اجرای كار در فصل های مختلف سال، با توجه به آمار ۲۰ پیش از تاریخ ارائه پیشنهاد قیمت و در نظر گرفتن مدت اجرای كار، اطلاع یافته است.
د – از قوانین و مقررات مربوط به كار، بیمه های اجتماعی، مالیات ها، عوارض، و دیگر قوانین و مقررات، كه تا تاریخ تسلیم پیشنهاد معمول و مجرا بوده است، كاملاً مطلع بوده و متعهد است كه همه آنها را رعایت نماید. در هر حال، مسئولیت عدم رعایت قوانین و مقررات یاد شده، بر عهده پیمانكار است.
ه – در تهیه پیشنهاد قیمت، سود مورد نظر خود و تمام هزینه های ناشی از مفاد بند های بالا را در نظر گرفته و بعداً از هیچ بابت، حق درخواست اضافه پرداختی ندارد.
به هر حال، پیمانكار تایید می كند كه هنگام تسلیم پیشنهاد، مطالعات كافی انجام داده و هیچ موردی باقی نمانده است كه بعداً در مورد استناد به جهل خود نماید.
ماده ۱۷ – كاركنان
الف – پیمانكار متعهد است كه عملیات موضوع پیمان را به وسیله افرادی كه در كار خود تخصص و تجربه كافی دارند، انجام دهد. كسانی كه در اجرای این پیمان، خدماتی برای پیمانكار انجام دهند، كاركنان پیمانكار شناخته می شوند. اگر در اسناد و مدارك پیمان، استفاده از متخصصان خارجی پیش بینی شده باشد، پیمانكار متعهد است قبلاً وضعیت استخدام مانند میزان حقوق مزایا، مدت استخدام و محل اقامت و مشخصات آنها را به وسیله مهندس مشاور به اطلاع كارفرما برساند و با رعایت مقررات ذیربط و تامین هزینه های مربوط، برای استخدام آنها اقدام كند. كارفرما تسهیلات لازم را برای استخدام متخصصان یاد شده فراهم می نماید. تشخیص لزوم و حدود تسهیلات مزبور با كارفرماست و این مساعدت از مسئولیت پیمانكار نمی كاهد.
ب – تامین نیروی انسانی مورد نیاز و محل سكونت مناسب، آب آشامیدنی و روشنایی كافی برای آنها به عهده پیمانكار است.
پیمانكار باید برای تدارك دایمی آذوقه كارگران، اقدامات لازم به عمل آورد، بدون آنكه این اقدام برای وی حق انحصار ایجاد كند و به آزادی كارگران در تامین مواد مورد نیاز آنها، از هر منبعی كه مایل به تحصیل آن باشد محدودیتی وارد سازد. بهای آذوقه كه بدین ترتیب از طرف پیمانكار تهیه می شود، نباید از بهای جنس مشابه در نزدیكترین شهر یا محل گرانتر باشد و پیمانكار نمی تواند هزینه های دیگر، مانند هزینه حمل را به قیمت های خرید اضافه كند.
ج – كاركنان ایرانی كارگاه باید دارای شناسنامه، و كاركنان بیگانه باید دارای پروانه اقامت و اجازه کار باشند.
د – پیمانكار نباید شاغل كارفرما، وزارتخانه ها، سازمانها و شركت های دولتی و شهرداریها را بدون اجازه مسئولان ذیربط استخدام نماید. همچنین پیمانكار باید از به كار گماشتن اشخاصی كه استخدام آنها از نظر اداره وظیفه عمومی مجاز نیست، خودداری كند.
ه – پیمانكار موظف است كه برای كارگران كارنامه كاركرد روزانه صادر كند و در اختیار آنان قرار دهد. مهندس ناظر می تواند از ادامه كار كارگران بدون كارنامه جلوگیری نماید.
و – پیمانكار متعهد است كه دستمزد كارگران خود را طبق قانون كار مرتباً پرداخت نماید. در صورتی كه پرداخت دستمزد كارگران تاخیری پیش آید، مهندس مشاور به پیمانكار اخطار می كند كه طلب كارگران را پرداخت نماید. در صورت استنكاف پیمانكار، كارفرما می تواند دستمزد كارگران را برای ماه یا ماه هایی كه صورت وضعیت آن به پیمانكار پرداخت شده است، طبق كارنامه های كارگری كه در دست كارگران و دارای امضای رئیس كارگاه است، با توجه به پرداخت های علی الحساب كه به آنها شده است، با حضور نماینده مهندس مشاور و پیمانكار، از محل مطالبات پیمانكار پرداخت كند و مبلغ پرداختی را به اضافه ۱۵ درصد، به حساب بدهی پیمانكار منظور كند.
در صورتی كه نماینده پیمانكار، با وجود اخطار مهندس مشاور از حضور برای پرداخت ها خودداری كند، كارفرما پرداخت مزبور را انجام می دهد، بدون این كه پیمانكار حق اعتراضی بر این عمل و مبلغ پرداختی و تعداد كارگران و میزان استحقاقی آنان داشته باشد. در صورت تكرار تاخیر در پرداخت دستمزد كارگران به مدت بیش از یك ماه، برای ماهی كه صورت وضعیت آن پرداخت شده است، كارفرما می تواند پیمان را فسخ نماید.
ز – پیمانكار می كوشد تا حد ممكن، كارگران مورد نیاز خود را از بین ساكنان منطقه اجرای كار، كه صلاحیت انجام كار های موضوع پیمان را داشته باشند، انتخاب كند و به كار گمارد.
ح – پیمانكار موظف به اجرای مقررات بیمه های درمانی و اجتماعی، مقررات و دستور العمل های حفاظتی فنی و بهداشت كار است.
ط – در اجرای این پیمان، پیمان كار در مقابل كارفرما مسئول اعمال كاركنان خود است، هرگاه كاركنان و كارگران پیمانكار و پیمانكاران جزء، صلاحیت لازم را برای انجام كار مربوط را نداشته باشد یا باعث اختلال نظم كارگاه شوند، مهندس مشاور یا مهندس ناظر، مراتب را برای بار اول به رئیس كارگاه تذكر می دهد، و در صورت تكرار، می تواند از پیمانكار بخواهد كه متخلفان را از كار بركنار كند. در این صورت پیمانكار مكلف به اجرای این دستور است و حق ندارد بركنار شدگان را بار دیگر در همان كارگاه به كار گمارد. اجرای این دستور از مسئولیت های پیمانكار نمی كاهد و ایجاد حقی برای او نمی كند.
ماده ۱۸- مسئولیت حسن اجرای کار، برنامه کار، گزارش پیشرفت کار، هماهنگی با پیمانکاران دیگر، رئیس کارگاه
الف – پیمانكار مسئولیت كامل حسن اجرای كارهای موضوع پیمان را طبق اسناد و مدارك پیمان به عهده دارد.
ب – پیمانكار متعهد است كه سازمان، روش اجرا و برنامه زمانی تفصیلی اجرای كار را طبق نظر مهندس مشاور بر اساس نقشه های موجود و برنامه زمانی كلی تهیه كند و ظرف مدت یك ماه از تاریخ مبادله پیمان، یا مدت دیگری كه در اسناد و مدارك پیمان تعیین شده است، تسلیم مهندس مشاور نماید یا پس از اصلاح و تصویب كارفرما برای اجرا به پیمانكار ابلاغ شود. اگر اسناد و مدارك پیمان، جزئیاتی برای چگونگی تهیه برنامه زمانی تفصیلی و به هنگام كردن آن تعیین شده باشد، پیمانكار ملزم به رعایت آن می باشد.
ج – در صورتی كه حین اجرای كار، پیمانكار تشخیص دهد كه تغییراتی در برنامه زمانی تفصیلی ضروری است، موظف است پیش از رسیدن موعد انجام كارهایی كه به نظر او باید در برنامه آن تغییر داده شود، مراتب را با ذكر دلیل، به مهندس مشاور اطلاع دهد. مهندس مشاور، تغییرات مورد تقاضای پیمانكار را در قالب برنامه زمانی كلی رسیدگی می كند و آنچه را كه مورد قبول است، پس از تصویب كارفرما، به پیمانكار ابلاغ می كند. بدیهی است كه این تغییرات در حدود مندرجات پیمان، از میزان تعهدات و مسئولیت های پیمان كار نمی كاهد.
اگر تغییر برنامه زمانی تفصیلی از سوی مهندس مشاور مطرح شود، پیمانكار با توجه به نظر مهندس تغییرات برنامه زمانی تفصیلی را تهیه می كند و به شرح پیش گفته، برای طی مراتب بررسی و تصویب، تسلیم مهندس مشاور می نماید.
د – پیمانكار متعهد است كه هماهنگی لازم را با دیگر پیمانكاران یا گرو های اجرایی متعلق به كارفرما كه به نحوی با موضوع قرارداد مرتبط اند به عمل آورد. برنامه ریزی چگونگی این هماهنگی توسط مهندس مشاور به پیمانكار ابلاغ می شود.
ه – پیمانكار مكلف است كه در پایان هر ماه، گزارش كامل كارهای انجام شده در آن ماه را تهیه نماید. شكل و چگونگی تهیه گزارش مهندس مشاور تعیین می كند. این گزارش شامل مقدار و درصد فعالیت های انجام شده، میزان پیشرفت با تاخیر نسبت به برنامه زمانی تفصیلی، مشكلات و موانع اجرایی، نوع و مقدار مصالح و تجهیزات وارد شده به كارگاه، تعداد و نوع ماشین آلات موجود و آماده به كار، تعداد و تخصص نیروی انسانی موجود و دیگر اطلاعات لازم می باشد. در صورتی كه جزئیات دیگری برای چگونگی تهیه گزارش پیشرفت كار در اسناد و مدارك پیمان تعیین شده باشد، پیمانكار موظف به رعایت آن می باشد.
ز – پیمانكار باید پیش از آغاز عملیات، شخص واجد صلاحیتی را كه مورد قبول مهندس مشاور باشد به عنوان رئیس كارگاه معرفی نماید. رئیس كارگاه باید در اوقات كار در كارگاه حاضر باشد و عملیات اجرایی، با مسئولیت و نظارت او انجام شود. اگر ضمن كار معلوم شود كه رئیس كارگاه قادر به انجام وظایف خود نیست، مهندس مشاور با ذكر دلیل، درخواست تعویض او را از پیمانكار خواهد كرد و پیمانكار مكلف است ظرف یك ماه، شخص واجد صلاحیت دیگری را كه مورد قبول مهندس مشاور باشد معرفی نماید.
پیمانكار باید به منظور اجرای كار و دریافت دستور كارها و نقشه ها از مهندس مشاور و همچنین برای تنظیم صورت وضعیت های موقت، اختیارات كافی به رئیس كارگاه بدهد. هر نوع اخطار و اعلام كه مربوط به اجرای كار باشد و از طرف مهندس مشاور یا نماینده او به رئیس كارگاه ابلاغ شود، در حكم ابلاغ به پیمانكار است.
پیمانكار می تواند در صورت لزوم، رئیس كارگاه را عوض كند، مشروط به اینكه پیش از تعویض، مراتب را به اطلاع مهندس مشاور برساند و صلاحیت جانشین او مورد قبول نامبرده باشد.
ماده ۱۹-كنترل نقاط نشانه، پیاده كردن نقشه ها، اندازه گیری
الف – پیمانكار، پیش از آغاز عملیات موضوع پیمان، باید نقاط نشانه مبداء را از لحاظ تطبیق با نشانه ها كنترل نماید و در صورتی كه اختلافی موجود نباشد، درستی آنها را تائید و اعلام دارد و در صورتی كه اختلافی وجود داشته باشد، مراتب را به اطلاع مهندس مشاور برساند تا وضع موجود با مهندس مشاور و كارفرما صورت جلسه شود و ملاك شروع عملیات قرار گیرد. بدیهی است كه پس از آغاز عملیات، هیچ گونه اعتراضی از جانب پیمانكار در این زمینه پذیرفته نیست.
پس از تحویل هر قسمت از كارگاه، پیمانكار باید بی درنگ، نقاط نشانه و مبداء و همچنین علایم مربوط به آنها را با بتن یا مصالح بنایی تثبیت نماید و در طول مدت اجرای كار تا تحویل موقت، به هزینه خود، حفظ و نگه داری كند.
ب – پیمانكار متعهد است كه نقشه ها، امتدادها و محورها را با نظارت مهندس مشاور پیاده كند و درستی آنها را با مهندس مشاور صورت جلسه كند. در صورتی كه هنگام پیاده كردن نقشه ها، امتدادها و محورها، اختلافی در مورد تراز زمین طبیعی با تراز آنها در مدارك فنی مشاهده شود، وضع موجود را پیمانكار و مهندس مشاور و كارفرما صورت جلسه می كنند.
تراز كف پی بناها وزیر سازی راه ها تمام عملیاتی كه پس از انجام كار پوشیده می شوند و بعداً مرئی نیستند، یا به هر صورت، كنترل و اندازه گیری كامل آنها میسر نباشد، باید پیش از پوشیده شدن یا از بین یا از بین رفتن آثار آنها، صورت مجلس شود و به امضای مهندس ناظر و رئیس كارگاه برسد. این صورت مجلس ها، ملاك اندازه گیری ها در تنظیم صورت وضعیت هاست. اگر پیمانكار عملیاتی را كه باید مورد آزمایش یا بازدید قرار گیرد و تایید شود، پیش از اینكه اقدامات پیش گفته انجام شود بپوشاند، موظف است پوشش های انجام شده را به هزینه خود بردارد و پس از انجام آزمایش ها و بازدیدها و بازدید های لازم و تائید انجام كار از سوی مهندس ناظر، به هزینه خود، نسبت به پوشش مجدد و اصلاح كار اقدام كند.
ج – اندازه گیری ها بر اساس نقشه های اجرایی، دستور كارهای اجرا شده و صورت جلسه ها، كه شامل كروكی های لازم و روشن است، انجام می شود.
ماده ۲۰ – تجهیز كارگاه، تدارك مصالح، تجهیزات و ماشین آلات
الف – پیمانكار موظف است كه پس از تحویل گرفتن كارگاه، با توجه به مدت تعیین شده برای تجهیز، طرح جانمایی تجهیز كارگاه را تهیه كرده و پس از تائید مهندس مشاور، آن را مبنای تجهیز كارگاه قرار دهد. تامین آب، برق، سوخت و مخابرات، و به طور كلی، تجهیز كامل كارگاه، به نحوی كه برای اجرای كار طبق اسناد و مدارك پیمان لازم است، به عهده پیمانكار می باشد، مگر آنكه در اسناد و مدارك پیمان، ترتیب دیگری پیش بینی شده باشد.
ب – تامین نیروی انسانی، مصالح و تجهیزات، ماشین آلات و ابزار به عهده پیمانكار است، مگر آنكه در اسناد و مدارك پیمان، ترتیب دیگری پیش بینی شده باشد.
مصالح و تجهیزاتی كه پیمانكار برای انجام عملیات موضوع پیمان تهیه و در كارگاه نگه داری می كند، باید به قرار زیر باشد:
- اگر منابع تهیه مصالح و تجهیزات در اسناد و مدارك پیمان تعیین شده یا بعداً معین می شود، باید از همان منابع تهیه گردد. نمونه یا كاتالوگ فنی مصالح و تجهیزات باید از نظر تطبیق با مشخصات فنی، بیش از سفارش، به تائید مهندس مشاور برسد. در هر حال، از نظر مرغوبیت باید كاملاً طبق مشخصات فنی باشد و مورد تائید مهندس مشاور قرار بگیرد.
- ذكر منابع تهیه مصالح و تجهیزات در اسناد و مدارك پیمان یا تعیین آنها ضمن اجرا، از تعهدات پیمانكار در قبال تهیه مصالح مرغوب و كافی نمی كاهد. بدین روی، پیمانكار موظف است با مطالعه كافی نسبت به امكانات محلی و كیفیت منابع تهیه مصالح و تجهیزات، نظر و پیشنهاد خود را تسلیم مهندس مشاور كند .در صورتی كه استفاده از این قبیل منابع مورد موافقت مهندس مشاور و كارفرما قرار بگیرد، اقدام به تهیه و حمل آنها نماید. بدیهی است كه كارفرما این حق را دارد كه منابع تهیه مصالح را تغییر دهد و پیمانكار موظف به رعایت آن می باشد. اگر به مناسبت این تغییر محل، اضافه یا كسر هزینه ای بابت تغییر مسافت حمل یا عوامل دیگر ایجاد شود، تفاوت بهاء، به اقتضای مورد، از پیمانكار كسر یا به او پرداخت می شود. پیمانكار ملزم به رعایت مقررات مربوط به استخراج و بهره برداری شن و ماسه و دیگر مصالح معدنی است.
- نوع، مقدار و تاریخ ورود مصالح و تجهیزات به كارگاه باید با مهندس ناظر صورت جلسه شود. مصالح باید به طور مرتب به نحوی انبار شود كه تمام آن به سهولت قابل بازرسی، شمارش یا اندازه گیری باشد. انبار مصالح باید از هر لحاظ قابل حفاظت بوده تا مصالح در مقابل عوامل جوی و عوامل دیگر مصون باشد.
ج – هر گاه تهیه و یا توزیع مصالح و لوازمی در داخل كشور در انحصار دولت باشد، كارفرما تسهیلات لازم را برای تهیه آن مصالح و لوازم فراهم می كند. اگر تهیه بعضی از مصالح و لوازم، طبق مشخصات ذیربط در داخل كشور میسر نباشد و ورود آنها هم از طرف دولت ممنوع شده یا بشود، كارفرما یا خودش اجازه ورود مصالح و لوازم مزبور را برای پیمانكار تحصیل می كند یا مشخصات را تغییر می دهد.
د – در مواردی كه مصالح و تجهیزاتی باید به وسیله پیمانكار از خارج از كشور تهیه شود، كارفرما اجازه ورود آنها را از سازمان های ذیربط به هزینه پیمانكار تحصیل می نماید. هر گاه ضمن اجرای كار، محدودیت های جدیدی پیش آید كه به علت آن، پیمانكار نتواند مصالح و تجهیزات مورد نیاز اجرای كار را در مدتی كه برنامه پیشرفت كار ایجاد می كند از خارج از كشور تهیه و وارد كند، مراتب را با ذكر دلیل و ارائه اسناد از طریق مهندس مشاور به اطلاع كارفرما می رساند تا با توجه به برنامه زمانی اجرای كار، كارفرما در مورد چگونگی تامین این قبیل مصالح و تجهیزات، تصمیم گیری نماید.
ه – در صورتی كه در اسناد و مدارك پیمان، مشخصاتی برای ماشین آلات و ابزار اجرای كار تعیین شده باشد، پیمانكار باید آنها را طبق مشخصات تعیین شده، تامین كند. هر گاه ضمن اجرای كار، مهندس مشاور تشخیص دهد كه ماشین آلات و ابزار موجود پیمانكار، برای اتمام كار در مدت پیمان كافی نیست یا مشخصات آنها برای اجرای كار مناسب نیست، مراتب را به پیمانكار ابلاغ می كند. پیمانكار مكلف است كه ماشین آلات و ابزار خود را طبق نظر مهندس مشاور و در مدتی كه نامبرده تعیین می نماید، تكمیل و تقویت كند، بدون اینكه برای این كار، ادعای خسارت یا هزینه های اضافی از كارفرما داشته باشد.
و – پیمانكار نمی تواند ماشین آلات و ابزار را كه برای انجام عملیات لازم است، از كارگاه خارج كند. در مورد بیرون بردن ماشین آلات كه در كارگاه مورد نیاز نیست، پیمانكار، تقاضای بیرون بردن ماشین آلات مزبور را به مهندس مشاور تسلیم می كند. مهندس مشاور به تقاضای او رسیدگی می كند، و در صورتی كه موجه باشد، اجازه خروج می دهد.
ز – در صورتی كه طبق اسناد و مدارك پیمان، تامین اقلامی از تجهیزات كه پیمانكار باید نصب كند و به طور دایم در كار باقی بماند، در تعهد كارفرما باشد، پیمانكار مسئول عملكرد ناقص احتمالی این تجهیزات نیست، مگر آنكه ثابت شود كه نقص آنها مربوط به كار پیمانكار است.
ح – اگر در اسناد و مدارك پیمان، تكلیفی برای تهیه غذا، مسكن و دفتر كار كاركنان كارفرما، مهندس مشاور و آزمایشگاه در محل كار به عهده پیمانكار گذاشته شود، پیمانكار موظف به تامین آنها، طبق شرایط پیش بینی شده، می باشد.
ماده ۲۱ – حفاظت از كار و شخص ثالث، بیمه كار، مراقبت های لازم
الف – پیمانكار از روز تحویل كارگاه تا روز تحویل موقت عملیات موضوع پیمان، مسئول حفظ و نگه داری كار های انجام شده، مصالح، ماشین آلات و ابزار، زمینه ها راه ها، تاسیسات و بناهایی می باشد كه زیر نظر و مراقبت او قرار دارد، و به همین منظور، اقدامات لازم را برای نگه داری و حفاظت آنها در داخل كارگاه در مقابل عوامل جوی و طغیان آب رودخانه ها و سرقت و حریق و مانند اینها به عمل می آورد.
ب – پیمانكار در چارچوب مقررات و دستورالعمل های حفاظت فنی و بهداشت كار، مسئول خسارت های وارد شده به شخص ثالث در محوطه كارگاه است و در هر حال، كارفرما در این مورد هیچ نوع مسئولیتی بر عهده ندارد.كارفرما و مهندس مشاور می توانند در صورت مشاهده عدم رعایت دستورالعمل های حفاظت فنی و بهداشت كار، دستور توقف بخشی از كار را كه دارای ایمنی لازم نیست تا برقراری ایمنی طبق دستور العمل ای یاد شده صادر نماید. در این حالت، پیمانكار حق مطالبه خسارت در اثر دستور توقف كار را ندارد.
پیمانكار متعهد است كه تدابیر لازم را برای جلوگیری از وارد شدن خسارت و آسیب به املاك مجاور اتخاذ نماید، و اگر در اثر سهل انگاری او خسارتی به املاك و تاسیسات مجاور یا محصول آنها وارد آید، پیمانكار مسئول جبران آن می باشد.
ج – پیمانكار مكلف است كه پیش از شروع كار، تمام یا آن قسمت از كار های موضوع پیمان را كه در اسناد و مدارك پیمان تعیین شده است، در مقابل مواردی از حوادث مذكور در اسناد یاد شده به نفع كارفرما نزد موسسه ای كه مورد قبول كارفرما باشد، بیمه نموده و بیمه نامه ها را به كارفرما تسلیم كند. بیمه نامه ها باید تا تاریخ تحویل موقت اعتبار داشته باشد، تا زمانی كه تحویل موقت انجام نشده است، پیمانكار مكلف است كه بیمه نامه ها را تمدید كند. كارفرما هزینه های مربوط به بیمه به شرح پیشگفته را در مقابل ارائه اسناد صادر شده از سوی بیمه گر، عیناً به بیمه گر پرداخت می كند. آن قسمت از هزینه بیمه كه مربوط به مدت تاخیر غیر مجاز پیمانكار باشد، به حساب بدهی پیمانكار منظور می شود.
در صورت بروز حادثه ای كه باعث از بین رفتن تمام یا قسمتی از كارهای انجام شده و مصالح و تجهیزات پای كار شود، پیمانكار موظف است كه اولاً : مراتب را فوراً به كارفرما و مهندس مشاور و طبق مقررات بیمه به بیمه گر اطلاع دهد و ثانیاً طبق دستور كارفرما یا مهندس مشاور، كارها را به حالت اولیه بازگرداند. برنامه زمانی كارهای پیش گفته توسط پیمانكار تهیه می گردد و پس از تائید مهندس مشاور و كارفرما به اجرا در می آید. كارفرما خسارت های وارد شده بر آنچه را كه بیمه شده است از بیمه گر وصل می نماید و مبلغ وصل شده از بیمه گر را برای تجدید عملیات به تناسب پیشرفت كار و طبق هزینه تمام شده، اعم از هزینه مستقیم یا غیر مستقیم ( بالاسری)، با تائید مهندس مشاور به تدریج تا اعاده ی كار به حالت اولیه به پیمانكار پرداخت می كند. كارفرما باید موضوع پیمان كار را به نحوی بیمه كند كه در صورت بروز حادثه، خسارت دریافتی از بیمه گر برای اعاده كارها به حالت اولیه كافی باشد، در صورتی كه تكلیف بیمه كار در اسناد و مدارك پیمان تعیین نشده باشد، پیش از شروع كار، پیمانكار چگونگی بیمه كار را از كارفرما استعلام می نماید و كارفرما در مدت ۱۰ روز كارها و حوادث مشمول بیمه را تعیین و به پیمانكار ابلاغ می نماید تا پیمانكار طبق مفاد این بند، در مورد بیمه كار اقدام نماید.
اگر كارفرما عملیات موضوع پیمان را بیمه نكند، در صورت وقوع حادثه، جبران خسارت های وارده شده به عهده او می باشد.
د – پیمانكار مكلف است كه تمام ساختمانها و تاسیسات موقت، ماشین آلات و ابزار و وسایل كارگاه را، كه متعلق به اوست و یا در اختیار اوست و برای انجام عملیات موضوع پیمان به كار گرفته، به هزینه خود بیمه كند و رونوشت بیمه ها را به كارفرما تسلیم نماید. ماشین آلات و ابزاری كه كارفرما در اختیار پیمانكار قرار می دهد، كارفرما بیمه می كند.
ه – پیمانكار موظف است كه روشنایی قسمتهایی از داخل كارگاه را كه باید روشن باشد تامین كند و همچنین تمام علائم راهنمایی و خطر و وسایل حفاظتی، و در صورت لزوم، حصاركشی را فراهم نماید و تعداد كافی نگهبان و مراقب در هر جا كه لازم باشد، بگمارد.
و – پیمانكار متعهد است كه عملیات اجرایی خود را طوری انجام دهد كه راه عبور مناسبی در پیاده رو و سواره رو برای عبور و مرور رهگذران و وسائط نقلیه همواره باز بماند و مصالح خود را در محل هایی انبار كند كه موجب ناراحتی یا زحمت ساكنان اطراف، یا رهگذران نشود. استفاده از ماشین آلات و ابزار در ساعات عادی كار، و در نتیجه، صدای آنها و همچنین استفاده از راه های معین به منظور انجام عملیات، مزاحمت تلقی نمی شود.
در مواردی كه اجرای كار ایجاب كند كه قسمتی از سواره رو و یا پیاده رو برای مدت موقت و با اطلاع مهندس مشاور یا مهندس ناظر به كلی مسدود شود، پیمانكار با كسب مجوز لازم از مقامات محلی، عبور و مرور را با راه های انحرافی كه مسیر آنها باید به تائید مهندس مشاور برسد تامین كند. كارفرما نیز مساعدت لازم را برای تحصیل مجوز های مورد نیاز به عمل می آورد.
اگر ترتیب احتساب و پرداخت هزینه ایجاد و نگه داری راه های انحرافی در اسناد و مدارك پیمان معین نشده باشد این هزینه ها به عهده پیمانكار است. همچنین پیمانكار متعهد است كه در حمل مصالح و ماشین آلات و عبور آنها از راه ها، پل ها و تونل ها، رعایت قوانین، مقررات و استانداردها را بكند و اگر عبور ماشین یا مصالحی ترتیب خاصی را ایجاد كند، با نظر كارفرما یا مهندس مشاور اقدام نماید. هر گاه پیمانكار بر خلاف مفاد این بند، رفتار نماید مسئول جبران خسارت های وارد شده می باشد.
ز – پیمانكار متعهد است كه انتظامات كارگاه را تامین نماید و از ورود اشخاص غیر مجاز و كسانی كه باعث اختلال نظم كارگاه می شود خود یا توسط مقامات انتظامی جلوگیری كند.
ح – هرگاه پیمانكار در اجرای تمام یا قسمتی از موارد درج شده در این ماده سهل انگاری یا كوتاهی كند و از انجام تعهداتی كه طبق آن به عهده گرفته است خودداری نماید، كارفرما حق دارد آن تعهدات را به جای پیمانكار انجام دهد و هزینه های انجام شده و خسارت وارده را به اضافه U۱۵ درصد به حساب بدهی پیمانكار منظور كرده و از مطالبات وی كسر نماید. در این صورت، هر گونه ادعای پیمانكار نسبت به این قبیل پرداخت ها و همچنین نسبت
به تشخیص كارفرما، خواه از نظر اساس تخلف و خواه از نظر مبلغ پرداختی، بی اثر می باشد.
ماده ۲۲ – ترتیب گردش مدارك، نقشه ها و ابلاغ دستور كارها
الف – تمام نقشه ها، مشخصات، دستورالعملها و استاندارهای فنی كه دارای مهر و امضای مهندس مشاور است، به تعداد نسخه های درج شده در اسناد و مدارك پیمان و در صورتی كه در اسناد و مدارك پیمان تعداد نسخه معین نشده باشد، در دو نسخه، بدون دریافت هزینه، در اختیار پیمانكار قرار میگیرد، در صورت نیاز پیمانكار، نسخه های اضافی به هزینه او تكثیر می شود.
پیمانكار باید یك نسخه از نقشه ها و مشخصات، با آخرین تغییرات آنها را همیشه در كارگاه نگه داری كند، تا در صورت لزوم، به منظور بازرسی كارها در اختیار مهندسین مشاور، كارفرما یا نمایندگان آنها قرار گیرد. نسخه اصل نقشه ها و مدارك، تا پایان كار نزد مهندس مشاور باقی می ماند.
ب – پیمانكار موظف است كه پیش از آغاز هر قسمت از كار، تمام نقشه ها، دستورالعملها و دیگر اسناد و مدارك فنی مربوط به آن قسمت با دقت مطالعه كند و اندازه درج شده در نقشه ها را كنترل نماید، به نحوی كه هیچ گونه ابهامی از نظر چگونگی اجرای كار برای خود و كاركنانش باقی نماند. به طور كلی، كمبود نقشه برای هر قسمت از كار هرگز از تعهدات پیمانكار مبنی بر اجرای كامل كار نمی كاهد. در صورت مشاهده اشتباه در اندازه ها یا هرگونه ابهام یا كسری در مدارك، نقشه ها و دستورالعمل ها، پیمانكار باید به موقع رفع نقض آنها را از مهندس مشاور درخواست كند. مهندس مشاور موظف است كه با توجه به برنامه زمانی اجرای كار، برای تكمیل نقشه ها و ابلاغ به پیمانكار اقدام كند.
ج – هرگاه پیمانكار در مورد درستی نقشه ها و محاسبات یا دستور كارها، یا مشخصات مصالح و تجهیزاتی كه بنا به دستور كارفرما از منابع معینی تحصیل می شود ایرادی داشته باشد، باید با توجه به برنامه زمانی تفصیلی، مراتب را با ذكر دلیل به اطلاع مهندس مشاور برساند. در صورتی كه مشاور، درستی مدارك پیشگفته را تائید كند، ولی پیمانكار همچنان نسبت به آنها ایراد داشته باشد، پیمانكار باید موضوع را به كارفرما منعكس كند و پس از دریافت نظر كارفرما، طبق نظر انجام دهد. در چنین حالتی، پیمانكار فقط مسئول اجرای درست كار است. و در مورد صحت نقشه ها، مشخصات، محاسبات و دستور كار های مربوط، مسئولیتی ندارد. هزینه رفع عیب و نقص در چنین مواردی به عهده پیمانكار نمی باشد.
د – پیمانكار، نقشه های كارگاهی را كه نقشه های جزئیات ساخت قطعات و قسمت های از كار است، در صورت نیاز ضمن اجرای كار، بر اساس نقشه های اجرایی، مشخصات فنی و دستورالعمل سازندگان، تهیه می كند، و در سه نسخه، كه یك نسخه آن قابل تكثیر باشد، تسلیم مهندس مشاور می نماید. مهندس مشاور، نقشه های یاد شده را پس از بررسی و اصلاح لازم، تائید و در یك نسخه به پیمانكار ابلاغ می كند. نسخه قابل تكثیر این مدارك نزد مهندس مشاور نگهداری می شود.
ه – نقشه هایی چون ساخت، نقشه های كار های انجام شده به نحوی كه اجرا شده اند، می باشند و شامل تمام نقشه های اجرایی، اعم از تغییر یافته یا بدون تغییر است. پیمانكار باید نقشه های چون ساخت را به تدریج و طبق نظر مهندس مشاور در سه نسخه كه یك نسخه آن قابل تكثیر باشد تهیه كند و برای بررسی و تایید، به مهندس مشاور بدهد. مهندس مشاور یك نسخه از نقشه های چون ساخت تائید شده را در اختیار پیمانكار قرار دهد.
و – پیمانكار باید مشخصات فنی، نقشه ها و دستورالعمل های نصب، راه اندازی و بهره برداری تجهیزاتی را كه تامین آنها به عهده اوست، از سازنده آنها بگیرد و در دو نسخه، به مهندس مشاور بدهد. مهندس مشاور، بر اساس مدارك سازنده، نقشه های اجرایی محل استقرار تجهیزات یاد شده را تهیه و برای اجرا به پیمانكار ابلاغ می كند.
ز – مهندس مشاور، تمام موافقت ها، معرفی ها، تصویب ها، اخطارها، و دستور كارها را به صورت كتبی، به پیمانكار ابلاغ می كند، و در مورد لزوم، به نحوه پیش بینی شده در اسناد و مدارك پیمان، به تائید كارفرما نیز می رساند و سپس به پیمانكار ابلاغ می كند. پیمانكار، پس از وصول دستور كارها، می تواند برای اصلاح آنها اظهار نظر كند. اما در هر حال، موظف به اجرای چین دستور كارهایی است.
در موارد دستور كار شفاهی از سوی مهندس مشاور، پیمانكار می تواند درخواست ابلاغ كتبی آنها را بنماید و مهندس مشاور نیز مكلف است كه دستور كارها را كتبی به پیمانكار ابلاغ نماید. در غیر این صورت، این دستور كارها برای پیمانكار معتبر نیست.
مهندس مشاور یك نسخه رو نوشت از تمام نامه های ابلاغی، همراه با نقشه ها، دستور كارها و صورت جلسه ها را برای كارفرما ارسال می كند.
ح – پیش از تحویل موقت كار طبق ماده ۳۹، پیمانكار دستورالعمل های راه اندازی، راهبری، تعمیر و نگه داری را همراه با نقشه های چون ساخت در نسخه، كه یك نسخه آن قابل تكثیر باشد، به مهندس مشاور می دهد. مدارك یاد شده باید به نحوی باشد كه راهبری، تعمیر و نگه داری تمام قسمت های موضوع پیمان به سهولت انجام شود در صورتی كه در اسناد و مدارك پیمان، تعداد نسخه یا مشخصات ویژه ای برای مدارك موضوع این بند تعیین شده باشد، طبق آن عمل نماید.
ماده ۲۳ – حفاظت تاسیسات زیر بنایی و تغییر وضع آنها
پیمانكار باید عملیات موضوع پیمان را به نحوی اجرا كند كه به تاسیسات زیر بنایی موجود در كارگاه، مانند خطوط آب، برق، گاز، مخابرات و مانند اینها، آسیبی وارد نشود. هرگاه در اثر عمل پیمانكار، به تاسیسات یاد شده صدماتی وارد شود، پیمانكار متعهد است كه هزینه ترمیم و برقراری مجدد آنها را بپردازد. هرگاه پیمانكار نسبت به جبران خسارت وارد شده اقدام لازم و فوری به عمل نیاورد، كارفرما می تواند به هر طریق كه مصلحت بداند، برای رفع نقص و خسارت اقدام كند و هزینه آن را به اضافه ۱۵ درصد به حساب بدهی پیمانكار منظور نماید. پیمانكار، از این بابت، حق هیچگونه اعتراضی ندارد.
در صورتی كه موقعیت تاسیسات زیرزمینی در اسناد و مدارك پیمان مشخص نشده باشد، پیمانكار باید با توجه به برنامه زمانی اجرای كار، تعیین وضعیت آنها را از مهندس مشاور استعلام كند و بعد از اعلام نظر مهندس مشاور، برای عملیات حفاری اقدام نماید. بدین ترتیب، مسئولیت پیمانكار در مورد بروز هر نوع حادثه و پرداخت خسارت و هزینه های پیش گفته در مورد تاسیسات زیر زمینی، منوط به آن است كه نوع، محل یا مسیر تاسیسات مزبور به اطلاع پیمانكار رسیده یا در اسناد و مدارك پیمان مشخص شده باشد.
هرگاه انجام عملیات موضوع پیمان، تغییر وضع تاسیسات یاد شده را ایجاب نماید، پیمانكار به كارفرما اطلاع می دهد تا سازمانهای ذیربط برای تغییر وضع اقدام نمایند. هزینه های مربوط به عملیات یاد شده، به عهده كارفرماست.
ماده ۲۴ – واگذاری، پیمانكاران جزء
الف – پیمانكار حق واگذاری پیمان به دیگری را ندارد.
ب – پیمانكار می تواند به منظور تسهیل و تسریع در اجرای قسمت یا قسمتهایی از عملیات موضوع پیمان، پیمان هایی با پیمانكاران جزء ببند، مشروط به آنكه آنان را از واگذاری كار به دیگران ممنوع كند. در صورتی كه در اسناد و مدارك پیمان، كارفرما، لزوم تائید صلاحیت پیمانكاران جزء را پیش بینی كرده باشد، پیمانكار موظف است كه تائید كارفرما را در این مورد تحصیل نماید. این واگذاری نباید از پیشرفت كار طبق برنامه زمانی اجرای كار بكاهد، و به هر حال به هیچ روی از مسئولیت و تعهدات پیمانكار نمی كاهد. پیمانكار مسئول تمام عملیاتی است كه توسط پیمانكاران جزء یا كاركنان آنها انجام می شود. در پیمان های بین پیمانكار و پیمانكار جزء باید نوشته شود كه در صورت بروز اختلاف بین آنها، كارفرما حق دارد، در صورتی كه مقتضی بداند، به مورد اختلاف رسیدگی كند. پیمانكار و پیمانكار جز نیز می پذیرند كه نظر كارفرما در این مورد قطعی است و تعهد می كنند كه الزاماً آن را اجرا نمایند.
هرگاه در پرداخت مطالبات پیمانكاران جزء با توجه به شرایط درج شده در پیمان آنها، تاخیری روی دهد، در صورتی كه پیمانكار جز، تعهدات خود را بر اساس پیمان تنظیمی خود با پیمانكار كاملاً انجام داده و كار او مورد قبول و تائید مهندس مشاور باشد، كارفرما می تواند بنا بر تقاضای پیمانكار جز با حضور نماینده پیمانكار به كار او رسیدگی كند. اگر در اثر این رسیدگی، پیمانكار جز طلبكار باشد و از پرداخت آن خودداری كند كارفرما حق دارد طلب پیمانكار جز را برای كارهایی كه صورت وضعیت آن به پیمانكار پرداخت شده است، از محل مطالبات پیمانكار بپردازد. در صورتی كه با اخطار كارفرما، پیمانكار یا نماینده او برای رسیدگی حاضر نشوند كارفرما رسیدگی می كند و به شرح پیش گفته عمل می كند و این عمل قطعی و غیر قابل اعتراض است. هرگاه پس از فسخ پیمان، پیمانكاران جز مطالباتی از پیمانكار داشته باشند، مهندس مشاور و كارفرما، به شرح پیش گفته موضوع را رسیدگی می كنند. اگر پس از رسیدگی و تهیه صورت حساب نهایی، پیمانكار مطالباتی داشته باشد، كارفرما می تواند طلب پیمانكار جز را از محل مطالبات پیمانكار بپردازد.
ماده ۲۵ – اجرای كار در شب
اجرای كار در شب، در موارد زیر مجاز است:
الف – در برنامه زمانی تفصیلی پیش بینی شده است.
ب – هر گاه به سبب بروز تاخیرهای از سوی پیمانكار، انجام كار طبق تشخیص پیمانكار در مدت پیمان امكان پذیر نباشد، پیمانكار می تواند بدون آنكه حق دریافت اضافه هزینه كار را داشته باشد با تائید مهندس مشاور و موافقت كارفرما، قسمتی از كار را در شب اجرا كند.
ج – هرگاه مهندس مشاور تشخیص دهد كه پیشرفت كار پیمانكار به نحوی نیست كه همه عملیات در مدت پیمان پایان یابد، می تواند پس از موافقت كارفرما، به پیمانكار دستور دهد كه قسمتی از كار را در شب اجرا كند. در این حالت، پیمانكار مكلف به اجرای این دستور است و حق ادعا و یا مطالبه هیچ گونه خسارت و اضافه بها را ندارد.
د – اگر به تشخیص مهندس مشاور و تائید كارفرما برای جبران تاخیرهایی كه ناشی از قصور پیمانكار نیست، كار در شب نیز انجام شود، اضافه هزینه های مربوط به کار در شب، با تائید مهندس مشاور و تصویب كارفرما، پرداخت می شود. در محاسبه این هزینه ها، به منظور تعیین این هزینه های اضافی دستمزد نیروی انسانی برای كار در شب، باید مقررات قانون كار و امور اجتماعی ملاك قرار گیرد.
پیمانكار متعهد است كه ترتیب كار را طوری انجام دهد كه تا حد امكان، اجرای كار در شب برای ساكنان مجاور مزاحمتی ایجاد نكند.
ماده ۲۶ – آثار تاریخی و اشیای عتیقه
هرگاه ضمن اجرای كار، اشیای عتیقه یا آثار تاریخی و مسكوكات قدیمی و مانند آن در محل كار پیدا شود، پیمانكار متعهد است كه بی درنگ مراتب را از طریق مهندس مشاور به اطلاع كارفرما و طبق قوانین به اطلاع دستگاه های انتظامی برساند. كارفرما برای حفظ و نگه داری یا انتقال اشیای عتیقه، اقدام فوری به عمل می آورد.
پیمانكار یابد تا زمان اقدام به حفاظت از سوی كارفرما یا مقامات ذیربط، برای حفظ و نگه داری اشیاء و آثار مزبور مراقبت لازم را به عمل آورد.
هرگاه اجرای این ماده، موجب توقف یا تعطیل عملیات موضوع پیمان گردد، طبق ماده ۴۹ رفتار می شود.
ماده ۲۷ – اقامتگاه قانونی
اقامتگاه قانونی كارفرما و پیمانكار همان است كه در موافقت نامه پیمان نوشته شده است. در صورتی كه یكی از طرفین، محل قانونی خود را تغییر دهد، باید نشانی جدید خود را دست كم ۱۵ روز پیش از تاریخ تغییر، به طرف دیگر اطلاع دهد، تا وقتی كه نشانی جدید به طرف دیگر اعلام نشده است، مكاتبات به نشانی قبلی ارسال می شود و دریافت تلقی می گردد.
فصل سوم
الف – كارفرما متعهد است كه كارگاه را بی عوض و بدون معارض تحویل پیمانكار دهد. اجرای كار در زمین ها و محل های تحویلی، مستلزم اخذ پروانه یا پرداخت حقوقی از قبیل عوارض شهرداری، حق ریشه و مستحدثات و مانند این ها باشد، كارفرما متعهد است به تحصیل پروانه ساختمان و پرداخت وجوه مزبور است.
تبصره ۱ – اگر در اسناد و مدارك پیمان، تامین تمام یا قسمتی از زمین مورد نیاز برای تجهیز كارگاه به عهده پیمانكار گذاشته شده باشد، طبق شرایط پیش بینی شده در پیمان عمل می شود.
تبصره ۲ – در صورتی كه محل تحویل شده به پیمانكار معارض پیدا كند و موجب توقف اجرای تمام یا قسمتی از كار شود، آن قسمت از كار كه متوقف شده است، مشمول تعلیق می گردد و طبق ماده ۴۹ رفتار می شود.
ب – كارفرما بعد از مبادله پیمان، تاریخ تحویل كارگاه را كه نباید بیشتر از ۳۰ روز از تاریخ مبادله پیمان باشد، به پیمانكار اعلام می كند. پیمانكار باید در تاریخ تعیین شده در محل كار حاضر شود و طی صورت جلسه هایی، اقدام به تحویل گرفتن كارگاه بنماید. در صورتی كه حداكثر ۳۰ روز از تاریخ تعیین شده برای تحویل گرفتن كارگاه حاضر نشود، كارفرما حق دارد كه طبق ماده ۴۶، پیمان را فسخ كند.
در صورت جلسه های تحویل كارگاه باید حدود و موقعیت زمینها و محل هایی كه در آنها موضوع پیمان اجرا می شود و نقاط نشانه با مشخصات آنها، محور عملیات و محل منابع تهیه مصالحی كه باید در كارگاه تولید گردد، درج شود.
اگر تحویل كارگاه به طور یكجا میسر نباشد كارفرما باید كارگاه را به ترتیبی تحویل دهد كه پیمانكار بتواند عملیات موضوع پیمان را طبق برنامه زمانی تفصیلی انجام دهد. در این حالت نیز مهلت كارفرما برای تحویل دست كم اولین قسمت كارگاه كه برای تجهیز كارگاه و شروع عملیات موضوع پیمان لازم است حداكثر ۳۰ روز است.
ج – هرگاه كارفرما نتواند كارگاه را به ترتیبی تحویل دهد كه پیمانكار بتواند كار را طبق برنامه زمانی تفصیلی انجام دهد، و مدت تاخیر در تحویل كارگاه بیش از یك ماه شود، كارفرما به منظور جبران خسارت تاخیر در تحویل كارگاه، هزینه های اضافی ایجاد شده برای پیمانكار را كه طبق رابطه زیر محاسبه می شود پرداخت می كند، مشروط بر اینكه با تائید مهندس مشاور، پیمانكار در محل های تحویل شده تاخیر غیر مجاز نداشته باشد.
مبلغ کارهایی که در تحویل محل
(مدت تاخیر به ماه) اجرای آن تاخیرشده است ۵/۷
(————————–)(متوسط کارکردفرضی ماهانه) —– = مبلغ خسارت تاخیرتحویل کارگاه
(پس ازکسر یک ماه) مبلغ اولیه پیمان ۱۰۰
اگر در مدت تاخیر از ۳۰ درصد مدت پیمان یا ۶ ماه، هر كدام كه كمتر است بیشتر شود، حقوقی به پیمانكار تعلق می گیرد، بدین ترتیب كه اگر مبلغ كارهای پیش بینی شده در محل های تحویل نشده تا ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان باشد، پیمانكار می تواند با اطلاع قبلی ۱۵ روزه آن قسمت از كار را از تعهدات خود حذف كند ولی اگر این مبلغ بیشتر از ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان باشد، در صورت اعلام خاتمه پیمان از سوی پیمانكار، پیمان خاتمه و طبق ماده ۴۸ عمل می شود. هرگاه پیمانكار در محلهایی كه در تحویل آنها بیش از مدت پیش گفته تاخیر شده است، كار اجرایی را شروع نماید، حق حذف تعهدات در آن قسمت از كار را از خود سلب می نماید.
تبصره – اگر كارفرما نتواند هیچ قسمت از كارگاه را به پیمانكار تحویل دهد، برای تاخیر بیش از یك ماه تا ۳۰ درصد تا مدت پیمان یا ۶ ماه، هر كدام كه كمتر است، نسبت به تاریخ مبادله پیمان، ماهانه معادل مبلغ ۵/۲ درصد متوسط كاركرد فرضی ماهانه را به پیمانكار پرداخت می كند. اگر پیمانكار پس از انقضای ۳۰ درصد مدت پیمان یا ۶ ماه، هر كدام كه كمتر است، مایل به ادامه یا اجرای كار نباشد، با اعلام او، قرارداد طبق ماده ۴۸ خاتمه می یابد و پیمانكار و هیچ گونه دعاوی دیگری نمی تواند مطرح نماید.
خسارت تاخیر در تحویل تمام یا قسمتی از كارگاه، برای مدت مازاد بر یك ماه، حداكثر تا ۳۰ درصد مدت پیمان یا ۶ ماه، هر كدام كه متر است، قابل پرداخت است.
د – در مواردی كه به استناد این ماده، قسمتی از تعهدات پیمانكار حذف شود، تضمین انجام تعهدات پیمانكار نیز به تناسب كاهش داده می شود.
ه – پیمانكار نمی تواند جز آنچه طبق نقشها و دستور كارهاست، در زمینها و محل های متعلق به كارفرما یا ملك غیر كه از طرف كارفرما به پیمانكار تحویل شده است، اقدام به احداث بنا یا ساختمان كند. اگر در اثر اجرای كار در ملك غیر كه از طرف كارفرما تحویل شده است، صاحب ملك اقامه دعوا و درخواست خسارت و جلوگیری و توقف كار نماید، طرف ادعا كارفرماست و پیمانكار هیچ گونه مسئولیت و تعهدی در این مورد ندارد.
و – در صورتی كه طبق اسناد و مدارك پیمان، تامین تمام یا قسمتی از زمین مورد نیاز تجهیز كارگاه به عهده پیمانكار باشد یا پیمانكار بخواهد طبق صلاحدید خود از محلهایی خارج از محل های تحویلی كارفرما برای تجهیز كارگاه استفاده كند، باید موقعیت آنها را به تائید كارفرما برساند. در این حالت، مسئولیت هر نوع ادعا و طلب خسارت از سوی صاحب ملك به عهده پیمانكار است و كارفرما در این موارد مسئولیتی ندارد.
هرگاه پیمانكار محل های مورد نیاز تجهیز كارگاه را به صورت اجاره ای در اختیار بگیرد، باید اجاره نامه آنها، امكان انتقال مورد اجاره را به كارفرما پیش بینی كند.
ماده ۲۹ – تغییر مقادیر كار، قیمت های جدید، تعدیل نرخ پیمان
الف – در ضمن اجرای كار، ممكن است مقادیر درج شده در فهرست بها و مقادیر منضم به پیمان تغییر كند. تغیر مقادیر به وسیله مهندس مشاور محاسبه می شود و پس از تصویب كارفرما به پیمانكار ابلاغ می شود. پیمانكار با دریافت ابلاغ تغییر مقادیر كار، موظف به انجام با نرخ پیمان است، به شرط آنكه مبلغ ناشی از تغییر مقادیر كار، از حدود تعیین شده در زیر بیشتر نشود.
- افزایش مقادیر باید در چارچوب موضوع پیمان به پیمانكار ابلاغ شود. جمع مبلغ مربوط به افزایش مقادیر و مبلغ كار های با قیمت جدید ( موضوع بند ج ) نباید از ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود.
تبصره : اگر نرخ پیمان مشمول تعدیل آحاد بها باشد، برای محاسبه افزایش مبلغ پیمان به سبب قیمت های جدید، ابتدا قیمت های جدید به مبنای نرخ پیمان تبدیل می شود و سپس ملاك محاسبه قرار می گیرد.
- جمع مبلغ مربوط به كاهش مقادیر و حذف آنها نباید از ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود. اگر این مبلغ، از حد تعیین شده بیشتر شود و پیمانكار با اتمام كار با نرخ پیمان موافق باشد، عملیات موضوع پیمان در چارچوب پیمان انجام می شود. ولی در صورتی كه پیمانكار مایل به اتمام كار نباشد، پیمان طبق ماده ۴۸ خاتمه داده می شود.
تبصره ۱ – در صورت حذف قسمت هایی از كار به استناد بند ج ماده ۲۸، برای تعیین حد افزایش یا كاهش مقادیر طبق بند های ۱و۲، به جای مبلغ اولیه پیمان، مبلغ اولیه پیمان پس از كسر مبلغ كار های حذف شده به وسیله پیمانكار، ملاك قرار می گیرد.
تبصره ۲ – اضافه یا كاهش مقادیر كار طبق مفاد بند های (الف – ۱) و (الف – ۲) این ماده تا ۱۰ درصد با دستور مهندس مشاور عمل می شود، ولی اضافه بر آن با تصویب كارفرما قابل اجرا است.
ب – در صورتی كه پس از تكمیل كار و تصویب صورت و وضعیت قطعی مشخص شود، مقادیر كار بدون آنكه از سوی كارفرما كم شده باشد، نسبت به مقادیر منضم به پیمان كاهشی بیش از حد تعیین شده در بند (الف -۲) داشته باشد، در این حالت نیز نرخ پیمان ملاك عمل است.
ج – اگر در چارچوب موضوع پیمان، كارهایی به پیمانكار ابلاغ كارهایی به پیمانكار ابلاغ شود كه برای آنها قیمت و مقدار در فهرست بها و مقادیر منضم به پیمان پیش بینی نشده است، پیمانكار باید بی درنگ پس از دریافت ابلاغ مهندس مشاور، قیمت پیشنهادی خود را برای اجرای كار های یاد شده، همراه با تجزیه قیمت، به مهندس مشاور تسلیم نماید. قیمتی كه با توافق پیمانكار و مهندس مشاور تعیین می شود و به تصویب كارفرما برسد، ملاك پرداخت است. قیمت های جدیدی كه به این صورت تعیین می شود باید بر حسب هزینه اجرای كار در محل اجرا محاسبه گردد. از این رو، تنها ضریب هزینه بالا سری پیمان به قیمتهای جدید اعمال می شود.
تبصره – در صورتی كه پیمان با استفاده از فهرست های بهای واحد پایه منعقد شده باشد، چگونگی تعیین قیمت جدید، علاوه بر مفاد این بند، تابع دستورالعمل نحوه استفاده از قیمت های پایه در تعیین قیمت جدید با اولویت یاد شده است.
د – جمع بهای قیمت های جدید، علاوه بر آنكه تابع سقف تعیین شده در بند الف است، نباید از ۱۰ درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود.
ه – تعدیل نرخ پیمان طبق شرایط پیش بینی شده در شرایط خصوصی است.
ماده ۳۰ – تغییر مدت پیمان
الف – در صورت وقوع هر یك از موارد زیر كه موجب افزایش مدت اجرای كار شود، پیمانكار می تواند درخواست تمدید مدت پیمان را بنماید. پیمانكار درخواست تمدید مدت پیمان را با ارائه محاسبات و دلایل توجیهی، به مهندس مشاور تسلیم می كند و مهندس مشاور پس از بررسی و تائید، مراتب را برای اتخاذ تصمیم به كارفرما گزارش می كند و سپس نتیجه تصمیم كارفرما را به پیمانكار ابلاغ می نماید.
- در صورتی كه بند های الف و ج ماده ۲۹، مبلغ پیمان تغییر می كند.
- هرگاه به دستور كارفرما یا مهندس مشاور نقشه های اجرایی یا مشخصات فنی تغییر اساسی كند.
- هرگاه كارفرما در تحویل كارگاه، ابلاغ دستور كارها یا نقشه و تحویل مصالحی كه تهیه آنها به عهده اوست تاخیر كند. تاخیر ابلاغ دستور كارها و نقشه ها به شرطی مشمول این بند است كه پیمانكار با توجه به برنامه زمانی تفصیلی، آنها را از مهندس مشاور درخواست كرده باشد.
- اگر در تحویل مصالحی كه فروش آنها لزوماً باید با حواله كارفرما صورت گیرد تاخیر ایجاد شود به شرطی كه پیمانكار با توجه به برنامه زمانی تفصیلی برای تهیه آنها به موقع اقدام كرده باشد.
- در موارد حوادث قهری و همچنین در موارد مربوط به كشف اشیای عتیقه و آثار تاریخی به در مواد ۲۶ و ۴۳ پیش بینی شده است.
- هرگاه محدودیت برای ورود مصالح و تجهیزات طبق بند (د) ماده ۲۰ پیش آید.
- در صورتی كه طبق ماده ۴۹ به حالت تعلیق درآید.
- در صورتی كه قوانین و مقررات جدیدی وضع شود كه در تغییر مدت اجرای كار موثر باشد.
- هرگاه كارفرما نتواند تعهدات مالی خود را در موعد های درج شده در اسناد و مدارك پیمان انجام دهد.
- موارد دیگری كه به تشخیص كارفرما خارج از قصور پیمانكار باشد.
ب – اگر وقوع برخی از موارد درج شده در بند الف موجب كاهش مدت پیمان شود، مهندس مشاور با كسب نظر پیمانكار، كاهش مدت پیمان را تعیین می كند. و مراتب را برای اتخاذ تصمیم به كارفرما گزارش می نماید و سپس نتیجه تصمیم كارفرما را به پیمانكار ابلاغ می كند.
ج – در پایان مدت اولیه پیمان یا هر تمدید مدت پیمان، اگر كار به اتمام نرسیده باشد، مهندس مشاور با كسب نظر پیمانكار و با توجه به موارد تعیین شده در بند الف علل تاخیر كار را بررسی می كند و میزان مدت مجاز و غیر مجاز آن را با توافق پیمانكار تعیین می نماید و نتیجه كار را به كارفرما گزارش می دهد و سپس نظر كارفرما را در مورد میزان مجاز یا غیر مجاز تاخیر كار به پیمانكار اعلام می كند و معادل مدت تاخیر مجاز، مدت پیمان را تمدید می نماید.
د – در اجرای مفاد این ماده برای تمدید مدت پیمان، تاخیر های هم زمان ناشی از عوامل مختلف درج شده در بند الف، فقط یك بار محاسبه می شود.
ه – در اجرای مفاد این ماده، اگر پیمانكار با مهندس مشاور توافق نداشته باشد یا نسبت به تصمیم كارفرما معترض باشد، طبق نظر كارفرما عمل می شود و پیمانكار می تواند بر اساس ماده ۵۳ برای حل مسئله اقدام نماید.
ماده ۳۱ – مدیرت اجرا
كارفرما می تواند قسمتی از اختیارات خود را به شخص حقوقی، كه مدیر طرح نامیده می شود، واگذار نماید. كارفرما مدیر طرح را با تعیین حدود اختیارات واگذار شده به پیمانكار معرفی می نماید. تمام تصمیم گیری های مدیر طرح در چارچوب اختیارات واگذار شده، در حكم تصمیم كارفرما می باشد.
ماده ۳۲– نظارت بر اجرای كار
الف – عملیات اجرای پیمانكار، همیشه باید زیر نظر و با اطلاع مهندس مشاور انجام شود، نظارتی كه طرف كارفرما و مهندس مشاور در اجرای كارها به عمل می آید. به هیچ روی، از میزان مسئولیت پیمانكار نمی كاهد.
نظارت مستقیم در كار پیمانكار، در محدوده كارگاه و در موارد خاص (برای ساخت قطعات و تجهیزات) در خارج از كارگاه انجام می شود. در هر حال، پیمانكار باید گزارش پیشرفت اقدام هایی را كه در خارج از كارگاه به منظور انجام تعهدات پیمان انجام می دهد، به مهندس مشاور تسلیم نماید.
ب – مهندس مشاور، تنها مرجع فنی پیمانكار برای اجرای موضوع پیمان از سوی كارفرماست. هرگاه تغییرات، اظهار نظر های فنی و اصلاحات مورد نظر پیمانكاران، سازندگان و بازرسان فنی، پس از هماهنگی با مهندس مشاور انجام می گیرد. توسط وی به پیمانكار ابلاغ می شود. مواردی كه مهندس مشاور، موظف به كسب مجوز از كارفرما، برای انجام وظایف نظارت است، در اسناد و مدارك پیمان تعیین شده است.
ج – مهندس مشاور به منظور اطمینان از صحت اجرای كار، اقدام آزمایش مصالح یا كارهای انجام یافته می كند. هزینه انجام آزمایش ها بر عهده كارفرماست، مگر آنكه در اسناد و مدارك پیمان ترتیب دیگری هم پیش بینی شده باشد. هرگاه نتایج این آزمایش ها با آنچه كه در مدارك فنی تعیین شده است تطبیق نكند، پیمانكار متعهد است كه مصالح و كارها را طبق دستور مهندس مشاور اصلاح كند. هزینه انجام این اصلاحات به عهده پیمانكار است، مگر آنكه نقص موجود مربوط به مدارك فنی باشد.
پیمانكار موظف است كه برای نمونه برداری از مصالح یا انجام هر نوع آزمایشی، تعداد لازم كارگر به صورت موردی و موقت، به طور رایگان در اختیار مهندس مشاور بگذارد.
د – در صورتی كه مهندس مشاور مواردی از عدم رعایت مشخصات فنی، نقشه ها و مدارك دیگر فنی پیمان را در اجرای كارها مشاهده كند، با ارسال اخطاریه ای اصلاح كار های معیوب را در مدت مناسبی كه با توجه به حجم و نوع كار تعیین می نماید از پیمانكار می خواهد. اگر پس از مهلت تعیین شده پیمانكار نسبت به اصلاح، كارها اقدام نكند، كارفرما می تواند خودش كارهای معیوب را اصلاح نماید و هزینه های مربوط را به اضافه ۱۵ درصد از مطالبات پیمانكار كسر نماید. در صورتی كه عدم توجه به اخطار مهندس مشاور برای اصلاح هر كار معیوب از سوی پیمانكار تكرار شود، كارفرما می تواند پیمان را طبق ماده ۴۶ فسخ نماید.
ه – كارفرما در مدت اجرای پیمان، هر موقع كه لازم بداند، توسط نمایندگان خود عملیات پیمانكار را بازرسی می كند. پیمانكار موظف است كه هر نوع اطلاعات و مداركی را كه مورد نیاز باشد، در اختیار نمایندگان كارفرما بگذارد و تسهیلات لازم را برای انجام این بازرسی ها فراهم سازد.
و – اگر كارفرما در طول مدت پیمان، تصمیم به تغییر مهندس مشاور بگیرد، این تصمیم باید دست كم یك ماه پیشتر به اطلاع پیمانكار برساند. پیمانكار و مهندس مشاور، موظف هستند كه تكلیف آزمایش هایی ناتمام، صورت جلسه های در دست اقدام و صورت كاركرد های در حال رسیدگی را روشن كنند. در صورتی كه مهندس مشاور به شرح پیشگفته عمل نكند، كارفرما مستقیماً به جای مهندس مشاور تكلیف كار های ناتمام را روشن می كند و هزینه های مربوط به این اقدام را به حساب بدهی مهندس مشاور منظور می نماید.
اگر در زمان اعلام كارفرما مبنی بر تغییر مهندس مشاور، بخشهایی از كار توسط پیمانكار در حال اجرا باشد كه اتمام آن بخش منجر به صدور تائیدیه های مهندس مشاور شده و این امر موكول به زمان پس از تغییر مهندس مشاور شود، این گونه موارد، باید در طول یك هفته از تاریخ اعلام كارفرما، از سوی پیمانكار به كارفرما منعكس شود، تا كارفرما ترتیب لازم را برای عدم انقطاع آن بخش از كار پیمانكار و صدور به موقع تائیدیه بدهد.
كارفرما مهندس مشاور جدید را به پیمانكار معرفی می كند و اختیارات او را طبق آنچه كه برای مهندس مشاور قبلی تعیین شده بود، تنفیذ یا تغییرات مربوط را به پیمانكار ابلاغ می كند و از آن پس، تصمیم ها، و دستورهای مهندس مشاور جدید در چارچوب پیمان برای پیمانكار لازم الاجراست.
ماده ۳۳ – مهندس ناظر
مهندس ناظر كه نماینده مهندس مشاور در كارگاه است وظیفه دارد كه با توجه به اسناد و مدارك پیمان، در اجرای كار، نظارت و مراقبت دقیق به عمل آورد و مصالح و تجهیزاتی را كه باید به مصرف برساند، بر اساس نقشه ها و مشخصات فنی مورد رسیدگی و آزمایش قرار دهد و هرگاه عیب و نقصی در آنها یا در نحوه مهارت كاركنان یا چگونگی كار مشاهده كند، دستور رفع آنها را به پیمانكار بدهد. همچنین هر گاه بعضی از ماشین آلات معیوب باشد به طوری كه نتوان با آنها كار كرد، مهندس ناظر تعمیر یا تعویض و یا تغییر آنها را از پیمانكار می خواهد. با رعایت مفاد بند ب، هرگونه دستوری كه از طرف مهندس ناظر به پیمانكار داده می شود، به مثابه دستورهای داده شده توسط مهندس مشاور است. پیمانكار ملزم به اجرای آنهاست.
ب – مهندس ناظر، به هیچ روی،حق ندارد كه از تعهدات پیمانكار بكاهد یا موجب تمدید مدت پیمان یا پرداخت اضافی به پیمانكار شود یا هر نوع دستور تغییر كاری را صادر كند.
ج – پیمانكار مكلف است كه دستور های مهندس ناظر را در حدود مفاد این ماده اجرا نماید، مگر در مواردی كه آنها را بر خلاف اسناد و مدارك پیمان تشخیص دهد، كه در این صورت، موظف است كه موضوع را به مهندس مشاور بنویسد و كسب تكلیف كند. هرگاه مهندس مشاور موضوع را فیصله ندهد، نظر كارفرما در آن مورد قاطع می شود.
د – با وجود نظارتی كه از طرف مهندس ناظر در اجرای كارها به عمل می آید، كارفرما و مهندس مشاور حق دارد مصالح مصرفی و كارهای انجام یافته را مورد رسیدگی قرار دهند. و اگر مشخصات آنها را مغایر نقشه ها و مشخصات فنی تشخیص دهند، پیمانكار متعهد است مصالح و كارهای معیوب را به هزینه خود تعویض نماید.
به هر حال، نظارت مهندس ناظر از مسئولیت های پیمانكار نمی كاهد و سلب حق از كارفرما و مهندس مشاور نمی كند.
فصل چهارم
موقع امضای پیمان، برای تضمین انجام تعهدات ناشی از آن، پیمانكار باید ضمانت نامه ای معادل ۵ درصد مبلغ اولیه پیمان صادر شده از طرف بانك مورد قبول كارفرما و طبق نمونه ای كه ضمیمه اسناد مناقصه بوده است، تسلیم كارفرما كند. ضمانتنامه یاد شده باید تا یك ماه پس از تاریخ تحویل موقت موضوع پیمان معتبر باشد. تا هنگامی كه تحویل موقت انجام نشده است، پیمانكار مكلف است برای تمدید ضمانت نامه یاد شده اقدام نماید. و اگر تا ۱۵ روز پیش از انقاضای مدت اعتبار ضمانتنامه پیمانكار موجبات تمدید آن را فراهم نكرده است كارفرما حق دارد كه مبلغ ضمانتنامه را از بانك ضامن دریافت كند و وجه آن را به جای ضمانتنامه، به رسم وثیقه نزد خود نگه دارد. كارفرما تضمین انجام تعهدات را پس از تصویب صورت مجلس تحویل موقت، با توجه به تبصره ۱ این ماده آزاد است.
تبصره۱– حداكثر تا یك ماه بعد از تحویل موقت، آخرین صورت وضعیت موقت طبق ماده ۳۷، بدون منظور داشتن مصالح پای كار تنظیم می شود. هرگاه بر اساس این صورت وضعیت، پیمانكار بدهكار نباشد یا جمع بدهی او نصف كسور تضمین حسن انجام كار كمتر باشد ضمانت نامه انجام تعهدات بی درنگ آزاد می شود.
ولی هرگاه میزان بدهی پیمانكار، از نصف كسور تضمین حسن انجام كار بیشتر باشد، ضمانت نامه انجام تعهدات بر حسب مورد طبق شرایط تعیین شده در ماده ۴۰ یا ۵۲ آزاد می شود.
تبصره۲– در صورتی كه تمام یا قسمتی از تضمین انجام تعهدات، به صورت نقد نزد كارفرما باشد، با رعایت مقررات، به جای ضمانت نامه بانكی از انواع دیگر اوراق بهادار استفاده شود، چگونگی گرفتن تضمین و استرداد آن در هر مورد، طبق شرایطی است كه در این پیمان برای ضمانتنامه بانكی تعیین شده است.
ماده۳۵ – تضمین حسن انجام كار
از مبلغ هر پرداخت به پیمانكار،معادل ۱۰ درصد به عنوان تضمین حسن انجام كار كسر و در حساب سپرده نزد كارفرما نگاهداری می شود. نصف این مبلغ پس از تصویب صورت وضعیت قطعی طبق ماده ۴۰ و نصف دیگر پس از تحویل قطعی، با رعایت مواد ۴۲ و ۵۲، مسترد می گردد.
تبصره- پیمانكار می تواند، وجوه سپرده تضمین حسن انجام كار را طبق دستورالعمل نافذ در زمان ارجاع كار كه شماره و تاریخ آن در اسناد و مدارك پیمان درج شده است، دریافت كند.
ماده ۳۶ – پیش پرداخت
كارفرما موافقت دارد كه به منظور تقویت بنیه مالی پیمانكار، مبلغی به عنوان پیش پرداخت به پیمانكار پرداخت نماید. میزان، روش پرداخت و چگونگی واریز پیش پرداخت و دیگر ضوابط آن، بر اساس دستورالعمل مربوط است كه در زمان ارجاع كار نافذ بوده و شماره و تاریخ آن در اسناد و مدارك پیمان درج شده است.
پیمانكار در موعد های مقرر در دستورالعمل پیشگفته، برای دریافت هر یك از اقساط پیش پرداخت، درخواست خود را به مهندس مشاور می نویسد. كارفرما پس از تائید مهندس مشاور، هر قسط پیش پرداخت را در مقابل تضمین تعیین شده در دستورالعمل، بدون اینكه وجوهی از آن كسر شود، پرداخت می نماید.
مهلت پرداخت هر قسط پیش پرداخت ۲۰ روز از تاریخ درخواست پیمانكار كه به تائید مهندس مشاور رسیده است، یا ۱۰ روز از تاریخ ارائه تضمین از سوی پیمانكار، هر كدام كه بیشتر است، می باشد.
ماده ۳۷ – پرداخت ها
الف – در آخر هر ماه، پیمانكار، وضعیت كارهای انجام شده از شروع كار تا آن تاریخ را طبق نقشه های اجرایی، دستور كارها و صورت جلسه هاست اندازه گیری می نماید و مقدار مصالح و تجهیزات پای كار را تعیین می كند، سپس بر اساس فهرست بهای منضم به پیمان، مبلغ صورت وضعیت را محاسبه كرده و آنرا در آخر ماه تسلیم مهندس ناظر می نماید. مهندس مشاور، صورت وضعیت پیمانكار را از نظر تطبیق با اسناد و مدارك پیمان كنترل كرده و در صورت لزوم با تعیین دلیل اصلاح می نماید و آن را در مدت حداكثر ۱۰ روز از تاریخ دریافت از سوی مهندس ناظر برای كارفرما ارسال می نماید و مراتب را نیز به اطلاع پیمانكار می رساند. كارفرما صورت وضعیت كنترل شده از سوی مهندس ناظر، برای كارفرما ارسال می نماید و مراتب را نیز به اطلاع پیمانكار می رساند. كارفرما صورت وضعیت كنترل شده از سوی مهندس مشاور را رسیدگی كرده و بعد از كسر وجوهی كه بابت صورت وضعیت های موقت قبلی پرداخت شده است و همچنین اعمال كسور قانونی و كسور متعلقه طبق پیمان، باقیمانده مبلغ قابل پرداخت به پیمانكار را حداكثر ظرف ۱۰ روز از تاریخ وصول صورت وضعیت، با صدور چك به نام پیمانكار، پرداخت می كند. با پرداخت صورت وضعیت موقت، تمام كارها و مصالح و تجهیزاتی كه در صورت وضعیت مزبور درج گردیده است متعلق به كارفرماست، لیكن به منظور اجرای بقیه كار های موضوع پیمان، به رسم امانت، تا موقع تحویل موقت، در اختیار پیمانكار قرار می گیرد.
مقادیر درج شده در صورت وضعیت های موقت و پرداخت هایی كه بابت آنها به عمل می آید جنبه موقت و علی الحساب دارد و هر نوع اشتباه اندازه گیری و محاسباتی و جز این ها، در صورت وضعیت های بعدی یا در صورت وضعیت قطعی، اصلاح و رفع میشود. به منظور ایجاد امكان برای تهیه، رسیدگی و تصویب صورت وضعیت قطعی در مهلت های تعیین شده در ماده ۴۰ پیمانكار باید ضمن اجرای كار و پس از اتمام هر یك از اجزای آن، نسبت به تهیه متره های قطعی و ارائه آنها به مهندس مشاور برای رسیدگی همراه با صورت جلسه ها و مدارك مربوط اقدام نماید، این اسناد باید در تهیه صورت وضعیت های موقت نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
تبصره۱– هر گاه به عللی صورت وضعیت ارسالی از طرف مهندس مشاور مورد تائید كارفرما پس از وضع كسور تعیین شده در این ماده، تا ۷۰ درصد مبلغ صورت وضعیتی را كه مهندس مشاور ارسال نموده است، به عنوان علی الحساب و در مدت مقرر در این ماده در وجه پیمانكار پرداخت می كند و صورت وضعیت را همراه با دلایل رد آن، برای تصحیح به مهندس مشاور بر می گرداند، تا پس از اعمال اصلاحات لازم در مدت حداكثر ۵ روز، دوباره به شرح یاد شده برای كارفرما اصلاح ارسال شود و بقیه مبلغ به ترتیبی كه گفته شد به پیمانكار پرداخت گردد. در این صورت، مهلت پرداخت مبلغ صورت وضعیت از تاریخی شروع می شود كه صورت وضعیت تصحیح شده تسلیم كارفرما شود.
تبصره۲– اگر پیمانكار نسبت به صورت وضعیتی كه به شرح پیش گفته اصلاح شده است معترض باشد، اعتراض خود را با ذكر دلیل، حداكثر ظرف یك ماه، به كارفرما اعلام می كند تا مورد رسیدگی قرار گیرد.
تبصره۳– اگر پیمانكار در موعد مقرر صورت وضعیت موقت را تهیه و تسلیم مهندس ناظر نكند، مهندس مشاور با تائید كارفرما و به هزینه پیمانكار اقدام به تهیه آن می كند و اقدامات بعدی برای رسیدگی و پرداخت آن را به ترتیب این ماده به عمل می آورد. در این حالت، هیچ گونه مسئولیتی از نظر تاخیر در پرداخت صورت وضعیت مربوط متوجه كارفرما نیست.
ب – در پیمان هایی كه مشمول تعدیل آحاد بها هستند، پس از تائید هر صورت وضعیت موقت از سوی كارفرما، پیمانكار صورت وضعیت تعدیل آحاد بهای آن صورت وضعیت را بر اساس آخرین شاخص های اعلام شده محاسبه می نماید و به منظور بررسی و پرداخت به نحوی كه در بند الف تعیین شده است، برای مهندس مشاور ارسال می كند.
تبصره – اگر به هر دلیل و غیر از قصور پیمانكار، تعدیل كاركرد های هر نیمه از سال (سه ماهه اول و دوم و سوم و چهارم )پس از سپری شدن سه ماه از آن نیمه سال، با شاخص های قطعی، پرداخت نشود، طبق بند ۹ ماده ۳۰ عمل خواهد شد.
ج – برای پرداخت وجوه دیگری كه به موجب اسناد و مدارك پیمان به پیمانكار تعلق می گیرد، مهندس مشاور، ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ دریافت صورت حساب پیمانكار، آن را رسیدگی می كند و به كارفرما تسلیم می نماید تا طبق بند الف برای رسیدگی و پرداخت آن اقدام شود.
ماده ۳۸ – پرداخت های ارزی
هرگاه طبق اسناد و مدارك پیمان پیمانكار برای بعضی از هزینه های اجرایی موضوع پیمان، احتیاج به ارز داشته باشد، بدین ترتیب رفتار می شود.
الف – اگر در اجرای بند الف ماده ۱۷ برای استخدام متخصصان خارجی در اسناد و مدارك پیمان، پرداخت ارز از سوی كارفرما تعهد شده باشد، كارفرما ارز مورد نیاز را در مقابل پرداخت معادل ریالی آن از سوی پیمانكار، به نرخ رسمی فروش بانك مركزی ایران در تاریخ پرداخت، در اختیار پیمانكار قرار می دهد، به شرط آنكه قرارداد آنها، قسمتی از حقوق كه هیچ گاه نباید از ۵۰ درصد بیشتر باشد، به ارز پیش بینی شده باشد.
ب – برای تهیه مصالح و تجهیزاتی كه در اسناد و مدارك پیمان، پرداخت ارز از سوی كارفرما تعهد شده است و باید از خارج كشور وارد شود و در عملیات موضوع پیمان مصرف گردیده و در كار باقی بماند، پیمانكار باید طبق مشخصات تعیین شده در اسناد و مدارك پیمان و با توجه به برنامه زمانی تفصیلی، برای تهیه پروفرمای خرید مصالح و تجهیزات مورد بحث، به طوری دست كم دارای ۹۰ روز اعتبار باشد، اقدام نماید. پیمانكار باید با مسئولیت خود، اسناد فروشنده را از لحاظ انطباق مقادیر و مشخصات آنها با اسناد و مدارك پیمان، كنترل نماید، و پس از تائید، ظرف مدت ۲۰ روز از تاریخ وصول آنها، نظر كارفرما را به پیمانكار ابلاغ نماید. اسناد مربوط به خرید مصالح و تجهیزات پیشگفته باید به نام كارفرما صادر شود. كارفرما صادر شود. كارفرما بر اساس اسناد تائید شده به حساب پیمانكار اقدام به گشایش اعتبار می نماید. پیمانكار با نظارت كارفرما، نسبت به ترخیص مصالح و تجهیزات سفارش شده از گمرك، به هزینه خود، اقدام می نماید. پس از آنكه مصالح و تجهیزات یاد شده وارد كارگاه شد و بهای آن به صورت كار یا مصالح و تجهیزات پای كار در صورت وضعیتها منظور گردید، پرداخت های قبلی كه به صورت اعتبار از طرف كارفرما انجام شده است، از طلب پیمانكار كسر می شود.
ج – اگر در اجرای بند های (الف) و (ب) نرخ تسعیر ارز نسبت به نرخ آن در تاریخ تسلیم پیشنهاد قیمت پیمانكار تغییر كند، در صورت افزایش نرخ ارز، تفاوت نرخ تسعیر ارز به حساب بستانكاری پیمانكار منظور می شود. و در صورت كاهش نرخ ارز به حساب بدهی پیمانكار منظور می گردد.
د – تعدیل نرخ كارهای موضع بند (ب) در صورت شمول تعدیل به این پیمان، تابع مقررات تعدیل خاص طبق دستورالعمل آحاد بها كه در مورد این پیمان نافذ است، می باشد.
ه – اگر برای خرید ماشین آلات و ابزار خاصی كه برای اجرای كار مورد نیاز است و امكان تهیه آنها در داخل نیست و باید خارج از كشور وارد شود، از سوی كارفرما تسهیلات ارزی در اسناد و مدارك پیمان پیش بینی شده باشد، در این مورد، به ترتیب پیش بینی شده عمل می شود. پرداخت هزینه تامین ماشین آلات و ابزار موضوع این بند، به عهده پیمانكار، و مالكیت آنها، متعلق به پیمانكار است.
ماده ۳۹ – تحویل موقت
الف – پس از آنكه عملیات موضوع پیمان تكمیل گردید و كار آماده بهره برداری شد، پیمانكار از مهندس مشاور تقاضای تحویل موقت می كند و نماینده خود را برای عضویت در هیات تحویل معرفی می نماید. مهندس مشاور، به درخواست پیمانكار رسیدگی می كند و در صورت تائید، ضمن تعیین تاریخ آمادگی كار برای تحویل موقت، تقاضای تشكیل هیات تحویل موقت را از كارفرما می نماید. كارفرما به گونه ای ترتیب كار را فراهم می كند كه هیات تحویل، حداكثر در مدت ۲۰ روز از تاریخ آمادگی كار كه به تائید مهندس مشاور رسیده است، در محل كار حاضر شود و برای تحویل موقت اقدام نماید. اگر به نظر مهندس مشاور عملیات موضوع پیمان آماده بهره برداری نباشد، ظرف مدت ۷ روز از دریافت تقاضای پیمانكار، نواقص و كارهایی را كه باید پیش از تحویل موقت تكمیل شود به اطلاع پیمانكار می رساند.
هیات تحویل موقت متشكل است از :
- نماینده كارفرما،
- نماینده مهندس مشاور،
- نماینده پیمانكار
كارفرما تاریخ و محل تشكیل هیات را به اطلاع مهندس مشاور و پیمانكار می رساند و تا تشكیل هیات، مهندس مشاور، برنامه زمان های آزمایش هایی را كه برای تحویل كار لازم است تهیه و به پیمانكار ابلاغ می كند تا آن قسمت از وسایل را كه تدارك آنها طبق اسناد و مدارك پیمان به عهده اوست، برای روز تشكیل هیات در محل كار آماده كند. پیمانكار موظف است كه تسهیلات لازم را برای هیات تحویل، فراهم نماید.
آزمایش های لازم به تشخیص و با نظر اعضای هیئت در محل انجام می شود و نتایج آن در صورت مجلس تحویل موقت درج می گردد. به جز آزمایش هایی كه طبق اسناد و مدارك پیمان هزینه آنها به عهده پیمانكار است، هزینه آزمایشها را كارفرما پرداخت می كند.
هرگاه هیئت تحویل عیب و نقصی در كارها مشاهده نكنند اقدام تنظیم صورت جلسه تحویل موقت می نماید. صورت جلسه تحویل موقت را به همراه نتیجه آزمایش های انجام شده، برای كارفرما ارسال می كنند و نسخه ای از آن را نیز تا ابلاغ از سوی كارفرما در اختیار پیمانكار قرار می دهد كارفرما بعد از تائید، تحویل موقت عملیات موضوع پیمان را به پیمانكار ابلاغ می نماید.
هرگاه هیئت تحویل عیب و نقصی دركارها مشاهده نمایند، اقدام به تشكیل صورت جلسه تحویل موقت با تعیین مهلتی برای رفع نقص می كند و فهرستی از نقایص و معایب كارها و عملیات ناتمام و آزمایش هایی كه نتیجه آن بعداً معلوم می شود را تنظیم و ضمیمه صورت جلسه تحویل موقت می نماید و نسخه ای از آنها را به پیمانكار می دهد. پس از اعلام رفع نقص از جانب پیمانكار، مهندس مشاور به اتفاق نماینده كارفرما، دوباره عملیات را بازدید می كند و اگر بر اساس فهرست نقایص تعیین شده، هیچ گونه عیب و ایرادی باقی نمانده باشد، مهندس مشاور، صورت جلسه تحویل موقت و گواهی رفع نقایص و معایب را به امضای نماینده كارفرما، مهندس مشاور و پیمانكار رسیده است، همراه نتایج آزمایش های خواسته شده برای كارفرما ارسال می كند تا پس از تائید كارفرما، به پیمانكار ابلاغ می شود. اگر به تشخیص كارفرما حضور نماینده او در بازدید از كار و گواهی رفع نقص ضروری نباشد، به مهندس مشاور نمایندگی می دهد تا به جای نماینده كارفرما اقدام كند.
تاریخ تحویل موقت، تاریخ تشكیل هیات در محل و تحویل كار به كارفرماست. كه در صورت مجلس تحویل موقت درج می شود. تاریخ شروع دوره تضمین، تاریخ تحویل موقت است. به شرط آنكه هیات تحویل، هیچ گونه نقصی در كار مشاهده نكند یا نقایص در مهلتی كه از طرف هیات تعیین شده است رفع می شود. اگر زمانی كه پیمانكار صرف، رفع نقایص می كند، بیش از مهلت تعیین شده باشد، تاریخ تحویل موقت، همان تاریخ تشكیل هیات و تحویل كار به كارفرماست، ولی تاریخ شروع دوره تضمین، تاریخ رفع نقص است كه به تائید مهندس مشاور رسیده باشد.
اگر هیات تحویل موقت، دیر تر از موعد مقرر (۲۰ روز از تاریخ اعلام آمادگی كار از سوی پیمانكار كه به تائید مهندس مشاور رسیده است) در محل حاضر شود و برای تحویل موقت اقدام نماید، تاریخ تحویل موقت، تاریخ تشكیل هیات در محل و تحویل كار به كارفرماست. در این حالت، اگر هیات نقصی در كار مشاهده نكند یا نقایصی در مهلتی كه از سوی هیئت تعیین شده است رفع شود، تاریخ شروع تضمین ۲۰ روز بعد از تاریخ اعلام آمادگی كار از سوی پیمانكار كه به تائید مهندس مشاور رسیده است می باشد، مگر آنكه زمانی كه پیمانكار صرف رفع نقص می كند بیش از مهلت تعیین شده باشد كه در این صورت، تاریخ شروع دوره تضمین، برابر تاریخ رفع نقص كه به تائید مهندس مشاور رسیده است منهای مدت تاخیر تشكیل هیات در محل (نسبت به مهلت ۲۰ روز) می باشد. كارفرما باید هزینه های حفظ و نگه داری از كار برای مدت تاخیر در تحویل موقت (نسبت به مهلت ۲۰ روز) به پیمانكار پرداخت كند.
ب – در صورتی كه در اسناد و مدارك پیمان، برای تكمیل و تحویل موقت قسمت های مستقلی از كار، زمان های مجزایی پیش بینی شده باشد، یا به نظر كارفرما، بهره برداری از قسمت های مستقلی از كار پیش از تكمیل كل كار مورد نیاز باشد، كارفرما با رعایت این ماده، قسمت های پیش گفته را تحویل موقت گرفته و اقدام های پس از تحویل موقت مانند آزاد نمودن تضمین انجام تعهدات، شروع دوره تضمین، تحویل قطعی، استرداد كسور تضمین حسن انجام كار، را به تناسب آن قسمت از كار كه تحویل موقت گردیده است، طبق اسناد و مدارك پیمان، به صورت مستقل انجام می دهد.
ج – اگر با توجه به بند ( الف ) ماده ۲۹، عملیات موضوع پیمان تا حد ۱۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان انجام شود، ولی كار های اجرا شده قابل بهره برداری نباشد و پیمانكار برای ادامه كار موافقت نكند، كارفرما طبق ماده ۴۸ به پیمان خاتمه می دهد.
د – در صورتی كه عملیات موضوع پیمان طبق این ماده آماده تحویل موقت شود، ولی پیمانكار تقاضای تحویل كار نكند، مهندس مشاور آماده بودن كار برای تحویل موقت را به كارفرما اعلام می نماید تا كارفرما طبق این ماده برای تشكیل هیات و تحویل كار اقدام كند. اگر بعد از ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ كارفرما، پیمانكار نماینده خود را برای تحویل موقت معرفی نكند، كارفرما با تامین دلیل به وسیله دادگاه محل، نسبت به تحویل موقت موضوع پیمان، طبق این ماده اقدام می نماید. در این حالت، پیمانكار حق هیچ گونه اعتراضی را در این مورد ندارد.
ه – پس از تقاضای پیمانكار برای تحویل موقت، در صورتی كه آماده بودن كار برای تحویل موقت مورد تائید مهندس مشاور باشد ولی تداركات لازم برای راه اندازی و انجام آزمایش های مورد نیاز مانند آب و برق كه باید از سوی كارفرما تامین شود فراهم نباشد، نحوه تحویل موقت و تحویل قطعی و آزاد كردن تضمین های پیمانكار با رعایت حقوق طرفین پیمان طبق نظر هیاتی متشكل از نماینده سازمان برنامه و بودجه، نماینده كارفرما و نماینده پیمانكار می باشد. نظر این هیات قطعی و لازم الاجرا است.
و – پیمانكار موظف است كه پس از تحویل موقت، وسایل، ماشین آلات و ابزار و مصالح اضافی متعلق به خود در محل های تحویلی كارفرما را ظرف مدت مناسبی كه مورد قبول مهندس مشاور باشد، از محل های یاد شده خارج كند. به علاوه پیمانكار، باید ظرف مدت معینی كه توسط مهندس مشاور تعیین می شود.
ساختمانها و تاسیسات موقتی را كه برای اجرای كار در محل های تحویلی كارفرما ساخته است تخریب یا پیاده كند و مصالح و مواد زائد آن را از محل كار خارج و كارگاه را به هزینه خود تمیز كند. در غیر این صورت كارفرما می تواند برای خارج نمودن آنها به هر نحوی كه مقتضی بداند عمل نماید و هزینه های آن را به حساب بدهكاری پیمانكار منظور نماید. در این صورت پیمانكار حق اعتراضی نسبت به اقدام كارفرما و ادعای ضرر و زیان به اموال و دارایی های خود را ندارد.
با توجه به این كه مالكیت های ساختمان های پیش ساخته و مصالح بازیافتی و قطعات پیش ساخته ساختمانها و تاسیسات تجهیز كارگاه كه به وسیله پیمانكار در محل های تحویلی كارفرما نصب یا احداث نموده است، متعلق به پیمانكار است، هرگاه تمام یا قسمتی از این ساختمان ها و تاسیسات موقت پیمانكار مورد احتیاج كارفرما باشد، با توجه به اینكه در این حالت نباید وجهی بابت برچیدن ساختمانها و تاسیسات یاد شده به پیمانكار پرداخت شود، قیمت آن با تراضی طرفین تعیین و به كارفرما فروخته و تحویل می شود.
ماده ۴۰ – صورت وضعیت قطعی
پیمانكار باید حداكثر تا یك ماه از تاریخ تحویل موقت، صورت وضعیت قطعی كار های انجام شده را بر اساس اسناد و مدارك پیمان، بدون منظور نمودن مصالح و تجهیزات پای كار تهیه كند و برای رسیدگی به مهندس مشاور تسلیم نماید. مهندس مشاور صورت وضعیت دریافت شده را رسیدگی نموده و ظرف مدت سه ماه برای تصویب كارفرما ارسال می نماید.
كارفرما صورت وضعیت دریافت شده را ظرف مدت ۲ ماه از تاریخ وصول رسیدگی می كند و نظر نهایی خود را ضمن ارسال یك نسخه از آن به پیمانكار، اعلام می دارد.
در صورتی كه پیمانكار، ظرف مهلت تعیین شده، برای تهیه صورت وضعیت قطعی اقدام نكند، با تایید كارفرما، مهندس مشاور به هزینه پیمانكار، اقدام به تهیه آن می كند و بعد از امضای پیمانكار برای تصویب كارفرما ارسال می دارد. در صورتی كه پیمانكار از امضای صورت وضعیت خودداری كند، مهندس مشاور بدون امضای پیمانكار، صورت وضعیت را برای كارفرما می فرستد.
در حالتی كه پیمانكار، صورت وضعیت را قبلاً امضا نموده است اگر اعتراضی نسبت به نظر كارفرما داشته باشد یا در حالتی كه صورت وضعیت را قبلاً امضا نكرده است و نسبت به نظر كارفرما اعتراض دارد، اعتراض خود را حداكثر ظرف یك ماه از تاریخ وصول وضعیت، با ارائه دلیل و مدرك، یكجا به اطلاع كارفرما می رساند.
كارفرما حداكثر ظرف مدت یك ماه از تاریخ وصول نظر پیمانكار، به موارد اعتراض رسیدگی می كند و قبول یا رد آنها را اعلام می نماید.
پیمانكار می تواند برای تعیین تكلیف آن قسمت از اعتراض خود كه مورد قبول كارفرما واقع نمی شود، طبق ماده ۵۳ اقدام نماید.
در صورتی كه پیمانكار ظرف مدت تعیین شده به صورت وضعیت اعتراض نكند، صورت وضعیت قطعی از طرف پیمانكار قبول شده تلقی می شود.
مقادیر كارها به ترتیب بالا در صورت وضعیت قطعی منظور می شود، به تنهایی قاطع است و ماخذ تسویه حساب قرار می گیرد، هرچند كه بین آنها و مقادیری كه در صورت وضعیت های موقت منظور گردیده است، اختلاف باشد.
هرگاه با توجه به صورت وضعیت قطعی تصویب شده و سایر حساب های پیمانكار، پیمانكار بدهكار نباشد، نصف تضمین حسن انجام كار آزاد می شود.
تبصره- در مواردی كه طبق مواد ۴۷ یا ۴۸ پس از فسخ یا خاتمه پیمان، اقدام به تهیه صورت وضعیت قطعی می شود، مهلت تهیه صورت وضعیت قطعی، به ترتیب از تاریخ صورت برداری یا تاریخ تحویل كارهای انجام شده می باشد.
ماده ۴۱ – تحویل قطعی
در پایان دوره تضمین تعیین شده در ماده ۵ موافقت نامه، كارفرما بنا به تقاضای پیمانكار و تائید مهندس مشاور، اعضای هیات تحویل قطعی و تاریخ تشكیل هیات را، به همان گونه كه در ماده ۳۹ برای تحویل موقت پیش بینی شده است، معین و به پیمانكار ابلاغ می كند. هیات تحویل قطعی، پس از بازدید كارها، هرگاه عیب و نقصی كه ناشی از كار پیمانكار باشد مشاهده ننماید موضوع پیمان را تحویل قطعی می گیرد. و بی درنگ صورت جلسه آن را تنظیم و برای كارفرما ارسال می كند و نسخه ای از آن را تا ابلاغ از سوی كارفرما، به پیمانكار می دهد، و سپس كارفرما با تصویب تحویل قطعی كار را به پیمانكار ابلاغ می نماید.
تبصره ۱– هرگاه هیات تحویل قطعی، عیب و نقصی ناشی از كار پیمانكار مشاهده كند، برای رفع آنها طبق ماده ۴۲ رفتار می شود.
تبصره ۲– اگر پیمانكار در پایان دوره تضمین تعیین شده در ماده ۵ موافقت نامه، تقاضای تحویل قطعی كار را ننماید، مكلف به رفع نواقص ناشی از كار خود كه تا تاریخ تقاضای تحویل قطعی بروز كرده است می باشد و تاریخ تقاضای پیمانكار ملاك اقدامات مربوط به تحویل قطعی است.
تبصره ۳– اگر كارفرما با وجود تقاضای پیمانكار، اقدام به اعزام هیات تحویل نكند و این تاخیر بیش از دو ماه به طول انجامد و پس از درخواست مجدد پیمانكار و انقضای یك ماه از تاریخ تقاضای مجدد كارفرما در این زمینه اقدامی نكند، عملیات موضوع پیمان تحویل قطعی شده تلقی می گردد و باید اقدامات پس از تحویل قطعی در مورد آن انجام شود.
ماده ۴۲ – مسئولیت های دوره تضمین
اگر در دوره تضمین، معایب و نواقصی در كار ببیند كه ناشی از كار پیمانكار باشد، پیمانكار مكلف است كه آن معایب و نواقص را به هزینه خود رفع كند. برای این منظور، كارفرما مراتب را با ذكر معایب و نواقص و محل آنها به پیمانكار ابلاغ می كند و پیمانكار باید حداكثر ۱۵ روز پس از ابلاغ كارفرما، شروع به رفع معایب و نواقص می كند و آنها را طی مدتی كه مرد قبول كارفرماست، رفع نماید.
هرگاه پیمانكار در انجام این تعهد قصور ورزد یا مسامحه كند، كارفرما حق دارد آن معایب را خودش یا به ترتیبی كه مقتضی بداند رفع نماید و هزینه آن را به اضافه ۱۵ درصد، از محل تضمین پیمانكار یا هر نوع مطالبات و سپرده ای كه پیمانكار نزد او دارد، برداشت نماید.
هزینه های حفاظت، نگه داری و بهره برداری كارهای تحویل موقت شده در دوره تضمین به عهده كارفرماست.
فصل پنجم
جنگ، اعم از اعلام شده یا نشده، انقلاب ها و اعتصاب های عمومی، شیوع بیماری های واگیر دار، زلزله، سیل، و طغیان های غیر عادی، آتش سوزی های دامنه دار و مهار نشدنی، طوفان، و حوادث مشابه خارج از كنترل دو طرف پیمان كه در منطقه اجرای كار وقوع یابد و ادامه كار را برای پیمانكار ناممكن سازد جزء حوادث قهری به شمار می آید و در صورت بروز آنها، به ترتیب زیر عمل می شود. در بروز حوادث قهری، هیچ یك از دو طرف مسئول خسارت های وارده به طرف دیگر در اثر این حوادث نیست.
الف – پیمانكار موظف است، كه حداكثر كوشش خود را برای حفاظت از كارهای اجرا شده كه در وضعیت قهری رها كردن آنها منجر به زیان جدی می شود و انتقال مصالح و تجهیزات پای كار به محل های مطمئن و ایمن، به كار برد. كارفرما نیز باید تمام امكانات موجود خود را در محل، در حد امكان، برای تسریع در این امر، در اختیار پیمانكار قرار دهد.
ب – در مورد خسارت های وارد شده به كار های موضوع پیمان، تاسیسات و ساختمان های موقت، ماشین آلات و ابزار و وسائل پیمانكار به شرح زیر عمل می شود.
- هرگاه خسارت های وارد شده به كارهای موضوع پیمان، مشمول بیمه موضوع بند (ج) ماده ۲۱ باشد برای جبران آن، طبق همان ماده اقدام می شود.
- اگر خسارت های وارد شده به كارهای موضوع پیمان، مشمول بیمه موضوع بند (ج) ماده ۲۱ نیست یا میزان آنها برای جبران خسارتها كافی نباشد جبران خسارت به عهده كارفرماست.
- جبران خسارت های وارد شده به ساختمانها و تاسیسات موقت، ماشین آلات و ابزار و وسایل پیمانكار، با توجه به بند (د) ماده ۲۱، به عهده پیمانكار است.
منظور از جبران خسارت های یاد شده، در بند های ( ب-۱)و (ب-۲)، اعاده كارها به صورت پیش از وقوع حادثه است. پس از رفع وضعیت قهری، اگر كارفرما اعاده كارها را به حالت پیش از وقوع حادثه لازم و میسر بداند، پیمانكار مكلف است كه اجرای كارها را بی درنگ آغاز نماید. در این صورت، تمدید مدت مناسبی برای اعاده كارها به وضع اول، از سوی پیمانكار پیشنهاد می شود كه پس از رسیدگی و تائید مهندس مشاور و تصویب كارفرما، به پیمانكار ابلاغ می گردد.
ج – اگر كارفرما ادامه كارها به وضع اولیه را ضروری تشخیص ندهد، یا اگر وضعیت قهری بیش از شش ماه ادامه یابد، بدون رعایت بند (د) ماده ۴۸ طبق ماده ۴۸، به پیمان خاتمه می دهد.
كارفرما هزینه توقف كار پیمانكار را برای مدت مازاد بر یك ماه،طبق بند های (ب) و (ج) ماده ۴۹ پرداخت می كند.
ماده ۴۴ – ممنوعیت قانونی
پیمانكار اعلام می كند كه در موقع عقد پیمان، مشمول قانون منع مداخله، مصوب بیست و دوم دی ماه هزار و سیصد و هفت نیست و در صورتی كه خلاف آن برای كارفرما محرز شود، پیمان فسخ و طبق ماده ۴۷ رفتار می شود.
هرگاه ضمن انجام كار تحویل موقت، پیمانكار، به علل زیر مشمول قانون پیشگفته می شود:
الف – تغییراتی كه در صاحبان سهام، مدیر یا بازرسان شركت پیمانكار پیش آید.
ب – تغییراتی كه در دستگاه های دولت یا كارفرما پیش آید.
در حالت الف پیمان فسخ و طبق ماده ۴۷ رفتار می شود. در حالت ب به محض وقوع منع قانونی، پیمانكار مكلف است كه مراتب را به كارفرما اعلام كند و در صورتی كه منع قانونی رفع نشود كارفرما به پیمان خاتمه می دهد و طبق ماده ۴۸ با پیمانكار عمل می شود. اگر پیمانكار مراتب را به موقع به كارفرما اعلام نكند پیمان فسخ و طبق ماده ۴۷ رفتار می شود.
ماده ۴۵ – حقوق انحصاری ثبت شده
الف – پیمانكار، كارفرما را در مقابل تمام دعاوی، خسارتها و مطالبات مربوط به نقض احتمالی حقوق ثبت شده، تالیفات، علایم یا نام های تجاری و دیگر حقوق حمایت شده كه در اجرای موضوع پیمان ایجاد شود، مصون می دارد.
ب – كارفرما تائید می كند كه مفاد اسناد و مدارك پیمان به گونه ای نیست كه موجب نقض حقوق حمایت شده شود. در صورتی كه برای پیمانكار معلوم شود كه رعایت اسناد و مدارك پیمان ناگزیر در مواردی موجب نقض حقوق حمایت شده می گردد، باید پیش از هر نوع اقدام در مورد آنها، مراتب را به مهندس مشاور اعلام نماید تا كارفرما نسبت به ایجاد تغییرات لازم، به گونه ای كه نقص حقوق حمایت شده برطرف شود، اقدام نماید و نتیجه را به پیمانكار ابلاغ نماید.
ماده ۴۶ – موارد فسخ پیمان
الف – كارفرما می تواند در صورت تحقق هر یك از موارد زیر پیمان را طبق ماده ۴۷ فسخ نماید:
- تاخیر در تحویل گرفتن كارگاه برای شروع عملیات موضوع پیمان، بیش از نصف مدت تعیین شده در بند
- (ب) ماده ۲۸.
- تاخیر در ارائه برنامه زمانی تفصیلی به مدت بیش از نصف مهلت تعیین شده برای تسلیم آن.
- تاخیر در تجهیز كارگاه برای شروع عملیات موضوع پیمان، بیش از نصف مدت تعیین شده در بند (ج) ماده
- موافقت نامه. فسخ پیمان در این حالت، در صورتی مجاز است كه كارفرما قسمتی از پیش پرداخت را كه باید بعد از تحویل كارگاه پرداخت نماید، پرداخت گرده باشد.
- تاخیر در شروع عملیات موضوع پیمان، بیش از یك دهم مدت اولیه پیمان یا دو ماه، هر كدام كه كمتر است.
- تاخیر در اتمام هر یك از كار های پیش بینی شده در برنامه تفصیلی، بیش از نصف مدت تعیین شده برای آن كار با توجه به ماده ۳۰.
- تاخیر در اتمام به مدت بیش از یك چهارم مدت پیمان با توجه به ماده ۳۰.
- عدم شروع كار پس از رفع وضعیت قهری موضوع ماده ۴۳ و ابلاغ شروع كار از سوی كارفرما.
- بدون سرپرست گذاشتن كارگاه یا تعطیل كردن كار، بدون اجازه كارفرما، بیش از ۱۵ روز
- عدم انجام دستور مهندس مشاور برای اصلاح كارهای انجام شده معیوب، طبق بند (د) ماده ۳۲.
- انحلال شركت پیمانكار.
- ورشكستگی پیمانكار یا توقیف ماشین آلات و اموال پیمانكار از سوی محاكم قضایی، به گونه ای كه موجب توقف یا كندی پیشرفت كار شود.
- تاخیر بیش از یك ماه در پرداخت دستمزد كارگران، طبق بند (و ) ماده ۱۷.
- هرگاه ثابت شود كه پیمانكار برای تحصیل پیمان یا اجرای آن به عوامل كارفرما حق العمل، پاداش یا هدایایی داده است، یا آنها را واسطه های آنها را در منافع خود سهیم كرده است.
ب – در صورت احراز موارد زیر، كارفرما پیمان را فسخ می كند:
- واگذاری پیمان به شخص ثالث
- پیمانكار مشمول ممنوعیت قانونی ماده ۴۴ گردد، به استثنای حالت پیش بینی شده در بند (ب) آن، برای شمول ماده ۴۸.
ماده ۴۷ – اقدامات فسخ پیمان
الف – در صورتی كه به علت بروز یك یا چند مورد از حالت های درج شده در ماده ۴۶، كارفرما پیمان را مشمول فسخ تشخیص دهد، نظر خود را با ذكر مواردی كه به استناد آنه پیمانكار را مشمول فسخ می داند، به پیمانكار ابلاغ می كند.
پیمانكار مكلف است كه در مدت ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ كارفرما، در صورتی كه دلایلی حاكی از عدم انطباق نظر كارفرما با موارد اعلام شده داشته باشد، مراتب را به اطلاع كارفرما برساند. اگر ظرف مدت تعیین شده، پاسخی از سوی پیمانكار نرسد یا كارفرما دلایل اقامه شده را مردود بداند، كارفرما فسخ پیمان را به پیمانكار ابلاغ می كند و بدون احتیاج به انجام دادن تشریفات قضایی، به ترتیب مفاد این ماده، عمل می نماید.
در صورتی كه تصمیم كارفرما برای فسخ پیمان به استناد موارد درج شده در بند الف ماده ۴۶ باشد، موضوع فسخ پیمان باید بدواً به وسیله هیاتی متشكل از سه نفر به انتخاب وزیر یا بالاترین مقام سازمان كارفرما (در مورد سازمانهایی كه تابع هیچ یك از وزارت خانه ها نیستند) بررسی و تائید شود و مورد موافقت وزیر یا بالاترین مقام سازمان كارفرما قرار گیرد و سپس به پیمانكاران ابلاغ شود.
ب – كارفرما تضمین انجام تعهدات و تضمین حسن انجام كار كسر شده را ضبط و به حساب خزانه واریز می كند و بی درنگ كارگاه و تاسیسات و ساختمان های وقت، مصالح و تجهیزات، ماشین آلات و ابزار و تمام تداركات موجود در آن در اختیار می گیرد و برای حفاظت آن اقدام لازم را معمول می دارد. سپس بی درنگ از پیمانكار دعوت می كند كه ظرف یك هفته نماینده ای برای صورت برداری و صورت مجلس كار های انجام شده و تمام مصالح و تجهیزات، ماشین آلات و ابزار و تداركات دیگری كه در كارگاه موجود است معرفی نماید. هرگاه پیمانكار از معرفی نماینده ظرف مدت تعیین شده خودداری نماید یا نماینده معرفی شده از جانب او در موعد مقرر برای صورت برداری حاضر نشود، كارفرما به منظور تامین دلیل با حضور نماینده دادگاه محل، برای صورت برداری اقدام می نماید و پیمانكار حق هیچ گونه اعتراضی در این مورد ندارد. پس از صورت برداری، پیمانكار بی درنگ، طبق ماده ۴۰ اقدام به تهیه صورت وضعیت قطعی از كارهای انجام شده می كند.
ج – كارفرما تاسیسات و ساختمان های موقت را كه در كارگاه احداث شده و برای ادامه كار مورد نیاز است، در اختیار می گیرد و بهای آن را برابر ارزش مصالح و تجهیزات بازیافتی كه با توافق دو طرف تعیین می شود با توجه به اینكه در این موارد نباید وجهی بابت برچیدن كارگاه به پیمانكار پرداخت شود، به حساب طلب پیمانكار منظور می كند. اگر تاسیسات و ساختمان های پیشگفته در خارج از محل های تحویلی كارفرما ایجاد شده باشد، كارفرما بهای اجاره آنها را با توافق دو طرف تعیین می شود، برای مدتی كه به منظور تكمیل كار در اختیار خواهد داشت به پیمانكار پرداخت می كند.
د – كارفرما می تواند ماشین آلات و ابزار و وسایل متعلق به پیمانكار را كه در كارگاه كه موجود است و به تشخیص خود برای اتمام كار مورد نیاز بداند، برای مدت مناسبی كه برای جایگزین كردن آنها با ماشین آلات دیگر لازم است در اختیار بگیرد و هزینه اجاره آنها را كه با توافق دو طرف تعیین می شود، به حساب طلب پیمانكار منظور نماید. كارفرما نمی تواند بدون موافقت پیمانكار ماشین آلات او را بیش از مدت های تعیین شده در زیر اجاره خود بگیرد.
- در مورد ماشین آلات ثابت مانند دستگاه مركزی بتن، كارخانه آسفالت و ماشین آلات خاصی كه نام آنها در شرایط خصوصی پیمان پیش بینی شده است، برابر مدتی كه از رابطه زیر به دست می آید.
مبلغ صورت وضعیت قطعی
مدت اولیه پیمان * (———————— – ۱) + ۳ ماه = مدت اختیارکارفرما برای اجاره
مبلغ پیمان
- در مورد سایر ماشین آلات، برابر ده ماه.
اگر پیمانكار به كارفرما بدهكار باشد، كارفرما به میزان طلب خود، اقلامی از ماشین آلات و ابزار و وسائل پیمانكار را كه توسط كارشناس یا كارشناسان منتخب طرفین ارزیابی می شود در اختیار می گیرد و با رعایت قوانین جاری كشور، به تملك قطعی خود در می آورد.
ه – كارفرما از مصالح و تجهیزات پای كار آنچه طبق مشخصات بوده و برای اجرای پیمان تهیه شده است قبول می كند و بهای آن را بر اساس نرخ متعارف روز در تاریخ خرید كه مورد توافق دو طرف باشد به حساب طلب پیمانكار منظور می نماید.
و – پیمانكار با دریافت ابلاغ فسخ پیمان، بی درنگ فهرست مصالح سفارش شده برای اجرای كار را همراه باشرایط خرید آنها برای كارفرما ارسال می نماید. كارفرما تا ۱۰ روز از دریافت فهرست پیش گفته اقلامی از مصالح و تجهیزات سفارش شده را كه مورد نیاز تشخیص می دهد به پیمانكار اعلام می نماید تا پیمانكار قرارداد خرید آنها را به كارفرما منتقل نماید. مبالغی كه بابت خرید این مصالح و تجهیزات از سوی پیمانكار تادیه شده است، در مقابل تسلیم اسناد و مدارك آن به حساب طلب پیمانكار منظور می گردد و تادیه بقیه بهای خرید و هر نوع تعهد مربوط به آنها به عهده كارفرما خواهد بود.
ز – هرگاه پیمانكار ظرف دو هفته از تاریخ ابلاغ كارفرما، به منظور توافق در اجرای بند های (ج) و (د) و (ه) حاضر نشود یا توافق بین طرفین حاصل نگردد، كارفرما یك یا چند كارشناس رسمی دادگستری انتخاب می نماید.
نظر این كارشناس یا كارشناسان برای طرفین قطعی است و حق الزحمه آنان را كارفرما می پردازد و به حساب بدهی پیمانكار منظور می كند.
ح – پیمانكار مكلف است كه مازاد مصالح و تجهیزات و دیگر تداركات خود را كه در محل های تحویلی كارفرما باقی مانده است، حداكثر ظرف ۳ ماه از تاریخ ابلاغ كارفرما، از محل های یاد شده خارج كند. در غیر اینصورت كارفرما می تواند برای خارج كردن آنها به هر نحو كه مقتضی بداند عمل نماید و هزینه های آن را به حساب بدهكاری های پیمانكار منظور دارد.
ط – از تاریخ ابلاغ فسخ پیمان تا تاریخی كه صورت برداری ها و ارزیابی طبق این ماده پایان می یابد، نصف هزینه های مربوط به نگه داری و حفاظت كارگاه به عهده كارفرما و نصف دیگر به عهده پیمانكار است. این مدت نباید از سه ماه بیشتر شود، در غیر این صورت هزینه های مربوط به نگه داری و حفاظت كارگاه برای ایام بیش از سه ماه به عهده كارفرماست.
ماده۴۸ – خاتمه پیمان
هرگاه پیش از اتمام كارهای موضوع پیمان، كارفرما بدون آنكه تقصیری متوجه پیمانكار باشد، بنا به مصلحت خود یا علل دیگر، تصمیم به خاتمه دادن پیمان بگیرد، خاتمه پیمان را با تعیین تاریخ آماده كردن كارگاه برای تحویل، كه نباید بیشتر از ۱۵ رز باشد به پیمانكار ابلاغ می كند. كارفرما كارهایی را كه ناتمام ماندن آنها موجب بروز خطر یا زیان مسلم است در این ابلاغ تعیین می كند و مهلت بیشتری به پیمانكار می دهد تا پیمانكار بتواند در آن مهلت، این گونه كارها را تكمیل كند و كارگاه را آماده تحویل نماید.
اقدامات بعد از خاتمه دادن پیمان به شرح زیر است:
الف – كارفرما آن قسمت از كارها را كه ناتمام است، طبق مقررات درج شده در ماده ۴۱ تحویل قطعی و آن قسمت را كه پایان یافته است طبق مقررات تعیین شده در ماده ۳۹ تحویل موقت می گیرد. اگر معایبی در مورد كارهای ناتمام مشاهده شود، پیمانكار مكلف است، به هزینه خود، در مدت مناسبی كه با توافق كارفرما تعیین می شود رفع عیب نماید و سپس تحویل قطعی دهد. در صورتی كه پیمانكار در مهلت مقرر رفع نقص نكند، كارفرما طبق بد (د) ماده ۳۲ اقدام به رفع نقص می نماید. تا حدی كه مورد لزوم و درخواست كارفرماست، پیمانكار باید نقشه ها، كاتولوگ ها، قرارداد های با پیمانكاران جزء و سایر مدارك اجرای كار را تحویل كارفرما دهد.
ب – صورت وضعیت كارهای انجام شده، طبق ماده ۴۰ تهیه می شود.
ج – در مورد مصالح و تجهیزات موجود و سفارش شده، به شرح زیر اقدام می شود:
- مصالح و تجهیزات موجود در كارگاه كه طبق مشخصات فنی بوده و برای اجرای موضوع پیمان تهیه شده است، اندازه گیری بهای آنرا بر اساس نرخ متعارف روز در تاریخ خرید، كه مورد توافق دو طرف باشد، در صورت وضعیت قطعی منظور می شود.
- پیمانكار با دریافت ابلاغ خاتمه پیمان، بی درنگ فهرست مصالح و تجهیزات سفارش شده برای اجرای كار را همراه با شرایط خرید آن برای كارفرما ارسال می نماید. كارفرما تا ۱۰ روز از دریافت فهرست پیشگفته، اقلامی از مصالح و تجهیزات سفارش شده را كه مورد نیاز تشخیص می دهد به پیمانكار اعلام می كند تا پیمانكار قرارداد خرید آنها را به كارفرما منتقل نماید. مبالغی كه بابت خرید این مصالح و تجهیزات از سوی پیمانكار تادیه شده است، در مقابل تسلیم اسناد و مدارك آن به حساب طلب پیمانكار منظور می گردد و تادیه بقیه ی بهای خرید و هر نوع تعهد مربوط به آنها به عهده كارفرما خواهد بود.
- پیمانكار باید بی درنگ پس از دریافت ابلاغ خاتمه پیمان، تمام قرارداد های خود را با پیمانكاران جزء و اشخاص ثالث را خاتمه دهد. خاتمه قرارداد های خرید مصالح و تجهیزاتی كه مورد نیاز كارفرما نیست پس از اعلام نظر كارفرما طبق بند ۲، انجام شود.
د – در صورتی كه پیمانكار به منظور اجرای موضوع پیمان، در مقابل اشخاص ثالث تعهداتی كرده است و در اثر
خاتمه دادن به پیمان ملزم به پرداخت هزینه و خسارتهایی به آن اشخاص گردد، این هزینه ها و خسارتها، پس از رسیدگی و تائید كارفرما به حساب بستانكاری پیمانكار منظور می گردد.
ه – كارفرما تاسیسات و ساختمان های موقتی را كه در كارگاه احداث شده است، در اختیار می گیرد.
بهای این تاسیسات و ساختمانها با در نظر گرفتن پرداختهایی كه قبلاً به پیمانكار شده است، با توافق دو طرف تعیین می شود و به حساب طلب پیمانكار منظور می گردد و بابت آن وجهی به عنوان برچیدن كارگاه پرداخت نمی شود. اگر تاسیسات و ساختمان های پیشگفته در خارج از محل های تحویلی كارفرما ایجاد شده باشد، كارفرما بهای اجاره آنها را با توافق دو طرف تعیین می شود، برای مدتی كه به منظور تكمیل كار در اختیار داشت به پیمانكار پرداخت می كند.
و – پیمانكار مكلف است كه مازاد مصالح و تجهیزات و دیگر تداركات خود را كه در محل های تحویلی كارفرما باقی مانده است، حداكثر ظرف مدت ۳ ماه از تاریخ ابلاغ كارفرما، از محل های یاد شده خارج كند. در غیر این صورت، كارفرما می تواند برای خارج كردن آنها به نحوی كه مقتضی بداند عمل نماید و هزینه های آن را به حساب بدهی پیمانكار منظور كند در این صورت پیمانكار نمی تواند نسبت به ضرر و زیان وارد شده به اموال و دارایی های خود دعوایی مطرح نماید.
ز – در مورد تضمین های پیمانكار، به ترتیب زیر عمل می شود :
- تضمین انجام تعهدات پیمان، طبق روش تعیین شده در تبصره ۱ ماده ۳۴ آزاد می شود، با این تفاوت كه آخرین صورت وضعیت موقت موضوع تبصره پیشگفته حداكثر تا یك ماه پس از تحویل كار، اعم از قسمت تحویل موقت شده و تحویل قطعی شده، با احتساب مصالح پای كار تهیه می شود.
- تضمین حسن انجام كار قسمت تحویل موقت شده و قسمت تحویل قطعی شده، هر یك جداگانه طبق ماده ۳۵ آزاد می شود.
ماده ۴۹ – تعلیق
الف – كارفرما می تواند در مدت پیمان، اجرای كار را برای یك بار و حداكثر سه ماه معلق كند، در این صورت باید مراتب را با تعیین تاریخ شروع تعلیق به پیمانكار اطلاع دهد. در مدت تعلیق، پیمانكار مكلف است كه تمام كارهای انجام شده، مصالح و تجهیزات پای كار، تاسیسات و ساختمان های موقت را بر اساس پیمان به طور شایسته، حفاظت و حراست كند.
ب – كارفرما هزینه های بالاسری پیمانكار را در دوران تعلیق به میزان تعیین شده در اسناد و مدارك پیمان، تعیین هزینه های یاد شده، به توافق طرفین در زمان ابلاغ تعلیق موكول شده باشد، كارفرما در مورد میزان آن با پیمانكار توافق می نماید. در صورتی كه در اسناد و مدارك پیمان، هیچ نوع پیش بینی برای پرداخت هزینه های بالاسری پیمانكار در دوره تعلیق نشده باشد، كارفرما ماهانه مبلغی معادل ۱۰ درصد متوسط كاركرد فرضی ماهانه را به پیمانكار می پردازد. اگر به دستور كارفرما، قسمتی از كار متوقف شود، بابت هزینه های پیش گفته در مدت تعلیق، ماهانه مبلغی معادل ۱۰ در صد متوسط كاركرد فرضی ماهانه، به تناسب مبلغ كار متوقف شده، به پیمانكار پرداخت می شود. برای تعیین هزینه تعلیق، كسر ماه به تناسب محاسبه می شود.
تبصره – در صورتی كه پیش از آغاز عملیات موضوع پیمان، تعلیق پیمان از سوی كارفرما ابلاغ شود، ۸۰ درصد هزینه تعلیق محاسبه شده طبق این بند، به پیمانكار پرداخت می شود.
ج – كارفرما و پیمانكار در مورد ماشین آلاتی كه پیمانكار مایل است در مدت تعلیق از كارگاه خارج نماید، بدون پرداخت هیچ نوع هزینه ای، توافق می كنند. اجاره مربوط به دوران توقف آن تعداد از ماشین آلات كه در كارگاه باقی می ماند، بر اساس توافق طرفین به پیمانكار پرداخت می شود.
د – در صورتی كه تعلیق بیش از سه ماه ضروری باشد، كارفرما می تواند با موافقت پیمانكار، مدت تعلیق را برای یك بار و حداكثر ۳ ماه، با شرایط پیش گفته افزایش دهد. در صورت عدم موافقت پیمانكار با تعلیق بیش از ۳ ماه پیمان خاتمه یافته و طبق ماده ۴۸ عمل می شود.
ه – هرگاه عوامل موجب تعلیق كار برطرف شود، كارفرما با تعیین مهلتی برای پیمانكار به منظور آماده نمودن كارگاه، تاریخ شروع مجدد كار را به پیمانكار ابلاغ می كند.
ماده ۵۰ – هزینه تسریع کار، خسارت تاخیر کار
الف – اگر در مقابل پیش از موعد اتمام كار، در اسناد و مدارك پیمان، پرداخت هزینه تسریع كار به پیمانكار، پیش بینی شده باشد و پیمانكار پیش از سپری شدن مدت پیمان، عملیات موضوع پیمان را تكمیل كند و آماده تحویل نماید، پیمانكار محق به دریافت هزینه تسریع طبق شرایط پیش بینی شده می باشد.
ب – در پایان كار، در صورتی كه مدت انجام كار، بیش از مدت اولیه پیمان به علاوه مدت های تمدید شده پیمان باشد، مهندس مشاور با رعایت ماده ۳۰ و رسیدگی به دلایل پیمانكار، مدت تاخیر غیر مجاز را تعیین می كند، تا پس از تصویب كارفرما، به شرح زیر، ملاك محاسبه خسارت تاخیر قرار گیرد.
- هرگاه جمع مدت تاخیر غیر مجاز از یك دهم مدت پیمان بیشتر نشود، برای هر روز تاخیر، یك دو هزارم مبلغ باقیمانده كار كه در اجرای آن تاخیر شده است.
- هرگاه جمع مدت تاخیر غیر مجاز از یك دهم مدت پیمان بیشتر شود، تا یك دهم مدت پیمان طبق بند ۱ و برای مازاد بر آن تا یك چهارم مدت پیمان،برای هر روز تاخیر یك هزارم مبلغ باقیمانده كار كه در اجرای آن تاخیر شده است.
- هرگاه جمع مدت تاخیر غیر مجاز از یك چهارم مدت پیمان بیشتر شود ولی پیمان ادامه یابد، مجموع خسارت های تاخیر قابل دریافت از پیمانكار نمی تواند از جمع خسارت محاسبه شده بر پایه بند ( ۲) بیشتر شود و مدت اضافه بر یك چهارم مدت پیمان، برای ادامه و انجام كار بدون دریافت خسارت منظور می شود.
- مبلغ باقی مانده كار كه در اجرای آن تاخیر شده است، عبارت است از مبلغ پیمان، منهای مبلغ صورت وضعیت مربوط به كار های انجام یافته تا آخرین روز مدت پیمان.
- در صورتیكه پیمان، طبق ماده ۴۶ فسخ شود، یا طبق ماده ۴۸، به پیمان خاتمه داده شود، تاخیر كار نسبت به برنامه تفصیلی با رعایت ماده ۳۰ بررسی شده، میزان مجاز و غیر مجاز آن تعیین می شود بابت تاخیر غیر مجاز پیمانكار، طبق مفاد این بند، پرداخت خسارت تاخیر به پیمانكار تعلق می گیرد. در این حالت، مبلغ باقی مانده كار كه در اجرای آن تاخیر شده، عبارت است از مبلغ كارهایی كه طبق برنامه زمان تفصیلی و با در نظر گرفتن تاخیر مجاز پیمانكار باید تا تاریخ فسخ یا خاتمه پیمان انجام می شد منهای مبلغ كار انجام شده.
- در مواردی كه اخذ خسارت تاخیر بیش از ارقام درج شده در این ماده ضروری می باشد و در اسناد و مدارك پیمان، میزان آن پیش بینی شده باشد، خسارت تاخیر را بر اساس آن محاسبه می كنند.
ماده۵۱ – صورتحساب نهایی
صورت حساب نهایی پیمان كه ظرف مدت ۳ ماه از تاریخ تصویب صورت وضعیت قطعی توسط كارفرما تهیه می شود، عبارت است از مبلغ صورت وضعیت قطعی كه طبق ماده ۴۰ تهیه و تصویب می شود و مبلغی كه بر اساس اسناد و مدارك پیمان به مبلغ بالا اضافه یا از آن كسر می گردد، مانند وجوه ناشی از تعدیل آحاد بها، بهای مصالح، تجهیزات، ماشین آلات تحویلی كارفرما به پیمانكار، مبلغ جبران خسارت یا جریمه های رسیدگی و قطعی شده.
صورت حساب نهایی تهیه شده توسط كارفرما در صورتی كه مورد قبول پیمانكار باشد، توسط كارفرما و پیمانكار امضا می شود. اگر پیمانكار به صورت حساب نهایی تهیه شده توسط كارفرما معترض باشد و آن را امضا نكند، باید ظرف یك ماه، نظر خود را با مدارك كافی به كارفرما بنویسد و گر نه صورت حساب نهایی از طرف پیمانكار پذیرفته شده تلقی می شود.
صورت حساب نهایی تائید شده به شرح بالا كه ملاك تسویه حساب پیمانكار طبق ماده ۵۲ قرار می گیرد، برای دو طرف پیمان قطعی است و گر نه هر گونه اعتراضی و ادعایی در مورد آن بی تاثیر می باشد. در صورتی كه پیمانكار نسبت به صورت حساب نهایی تهیه شده توسط كارفرما معترض باشد و اعتراض خود را در مهلت تعیین شده اعلام كند و اعتراض او مورد پذیرش كارفرما قرار نگیرد، پیمانكار می تواند برای حل مسئله، طبق ماده ۵۳ اقدام نماید.
تبصره ۱– در صورتی كه به علت تاخیر در رسیدگی آخرین صورت وضعیت موقت یا صورت وضعیت قطعی یا تاخیر در تهیه صورت حساب نهایی، هزینه های اضافی بابت تمدید ضمانت نامه های پیمانكار ایجاد شود، كارفرما این هزینه های اضافی را كه از سوی پیمانكار تامین شده است، به او پرداخت می كند و اگر مدت تاخیر در آزاد كردن هر یك از تضمینها از ۳ ماه بیشتر شود، كارفرما تضمین مربوط را آزاد می نماید.
تبصره ۲- هر گاه بر اساس صورت وضعیت قطعی، معلوم شود كه در آخرین صورت وضعیت موقت، پیمانكار بدهكار نبوده یا بدهی او كمتر از نصف كسور تضمین حسن انجام كار بوده است یا طبق صورت حساب نهایی، مشخص شود كه در زمان تصویب صورت وضعیت قطعی پیمانكار بدهكار نبوده است، كارفرما باید بی درنگ تضمین آزاد نشده مربوط به هر یك از مدارك یاد شده را آزاد كرده و هزینه تمدید آنها را از سوی پیمانكار تامین شده است، برای مدتی كه در آزاد نمودن آنها تاخیر ایجاد كرده، پرداخت كند.
ماده ۵۲ – تسویه حساب
الف – هرگاه بر اساس صورت حساب نهایی كه به شرح ماده ۵۱ تهیه شده است، پیمانكار بستانكار شود، طلب او حداكثر در مدت یك ماه از تاریخ امضای صورت حساب نهایی یا اعلام كارفرما پرداخت می گردد و به غیر از نصف تضمین حسن انجام كار، كه تا تحویل قطعی باید نزد كارفرما باقی بماند، دیگر تضمین های پیمانكار، از هر نوع كه باشد، بی درنگ آزاد می شود.
ب – هر گاه بر اساس صورت حساب نهایی، پیمانكار بدهكار شود، مكلف است كه در مدت یك ماه از تاریخ انقضای صورت حساب نهایی یا اعلام كارفرما، به شرح بالا طلب كارفرما را بپردازد و اگر از این پرداخت استنكاف ورزد یا تاخیر ورزد، كارفرما حق دارد، بدون انجام تشریفات قضایی، طلب خود را از محل سپرده ها و تضمین های پیمانكار (در صورتی كه طبق ماده ۴۷ ضبط نشده باشد ) وصول نماید و اگر مبالغ این تضمینها تكافو ننماید، با رعایت قوانین جاری كشور از دیگر دارایی های او وصل كند.
هرگاه پیمانكار در مهلت مقرر بالا، طلب كارفرما را پرداخت كند، به غیر از نصف كسور تضمین حسن انجام كار، كه تا تحویل قطعی نزد كارفرما باقی می ماند، بقیه ضمانت نامه ها و سپرده های او، به هر عنوان كه باشد، بی درنگ آزاد می شود.
ماده ۵۳ – حل اختلاف
الف – هرگاه در اجرا یا تفسیر مفاد پیمان بین دو طرف اختلاف نظر پیش آید، دو طرف می توانند برای حل سریع آن، قبل از درخواست ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به داوری طبق بند (ج) بر حسب مورد، به روش تعیین شده در بند های ۱ و۲ عمل نماید.
- – در مورد مسائل ناشی از برداشت متفاوت دو طرف از متون بخش نامه هایی كه به استناد ماده ۲۳ قانون برنامه و بودجه از سوی سازمان برنامه و بودجه ابلاغ شده است، هر یك از دو طرف از سازمان برنامه و بودجه چگونگی اجرای بخشنامه مربوطه را استعلام نماید و دو طرف طبق نظری كه از سوی سازمان برنامه و بودجه اعلام می شود، عمل كنند.
- – در مورد اختلاف نظرهایی كه خارج از شمول بند ۱ است، رسیدگی و اعلام نظر دوباره آنها به كارشناس یا هیات كارشناسی منتخب دو طرف واگذار شود و دو طرف طبق نظری كه از سوی كارشناس یا هیات كارشناسی، در چارچوب پیمان و قوانین و مقررات مربوط اعلام می گردد، عمل كنند.
ب – در صورتی كه دو طرف در انتخاب كارشناس یا هیات كارشناسی موضوع بند ۲، به توافق نرسد یا نظر اعلام شده طبق بند های ۱ و۲، مورد قبول هر یك از دو طرف نباشد، برای حل اختلاف، طبق بند (ج) اقدام می گردد.
ج – هرگاه در اجرا یا تفسیر مفاد پیمان دو طرف اختلاف نظر پیش آید، هریك از طرفها می تواند درخواست ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به داوری را به رئیس سازمان برنامه و بودجه ارائه نماید.
تبصره ۱– چنانچه رئیس سازمان یاد شده با تقاضای مورد اشاره موافقت نمود، مرجع حل اختلاف شورای عالی فنی خواهد بود.
تبصره ۲– رسیدگی و اعلام نظر شورای عالی فنی، در چارچوب پیمان و قوانین و مقررات مربوط انجام می شود. پس از اعلام نظر شورای یاد شده، طرفها بر طبق آن عمل می نمایند.
د – ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به شورای عالی فنی، تغییری در تعهدات قراردادی دو طرف نمی دهد و موجب آن نمی شود كه یكی از دو طرف به تعهدات قراردادی خویش عمل نكند.
ماده ۵۴ – قوانین و مقررات حاکم بر پیمان
قوانین و مقررات حاكم بر پیمان منحصراً قوانین و مقررات كشور جمهوری اسلامی ایران است.
