مشاور و وکیل متخصص دعاوی خانوادگی: طلاق، مهریه و تنصیف دارایی، نفقه، تمکین، اجرت المثل ایام زوجیت، استرداد جهیزیه، ازدواج موقت، حضانت، شروط ضمن عقد نکاح، انتقال جنین و تلقیح مصنوعی و سرپرستی کودکان و…
مهریه یا صداق مالی است که به وسیله عقد ازدواج بطور متزلزل به ملکیت زن (همسر) در می آیدسکوت دو طرف در عقد و حتی توافق بر این که زن مستحق مهر نباشد، نمی توان تکلیف مرد را در این زمینه از بین ببرد. زن به محض ازدواج حق مطالبه مهریه را دارد و میتواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن داشته باشد.
نفقه در واقع چیزی است که بر حسب متعارف مورد نیاز شخص است. (نفقه اقارب عبارت است از مسکن و البسه و غذا و اثاث و البسه به قدر رفع حاجت با در نظر گرفتن درجه ی استطاعت منفق)
تمکین به معنای فرمان برداری است . تمکین به دو نوع تمکین خاص و تمکین عام تقسیم می شود.
هیچ مردی نمیتواند تا زمانی که تمامی حق و حقوق همسرش را پرداخت نکرده است، او را طلاق دهد. هر اندازه که مدت زندگی مشترک بیشتر باشد، این حقوق نیز افزایش مییابد و به همین دلیل بسیاری از مردانی که بدون هیچ دلیل منطقی قصد طلاق دادن همسر خود را دارند، از این مساله منصرف میشوند.
دعوایی که در خصوص جهیزیه همیشه مطرح بوده است این است که زن در زمان طلاق قصد دارد که جهیزیه ای که به خانه مرد آورده است را از او بگیرد که در این مواقع هم مرد قصد دارد که مقداری از آنها را برای خود نگه دارد و بعضی از مردان هم ادعا میکنند که این وسایل توسط آنها خریداری شده است.
تنصیف دارایی یا تعلق گرفتن نصف دارایی زوج یعنی: اگر بعد از عقد زوج تقاضای طلاق کند و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء رفتار و اخلاق وی نباشد زوج موظف است تا نصف دارایی خود را که در ایام زناشویی با زوجه به دست آورده است یا معادل آن را طبق نظر دادگاه به زوجه منتقل کند
ازدواج موقت که به صیغه نیز معروف است، نوعی از ازدواج در مذهب شیعه است که در آن عقد ازدواج برای مدت معین و محدودی با مهریهای معلوم، بین زن و مرد بسته میشود و با پایان آن رابطه زوجیت خودبهخود منقضی میشود.
طلاق عبارت است از انحلال نکاح دائم با شرایط و تشریفات خاص از جانب خود یا نماینده او بنابراین طلاق ویژه نکاح دائم است و انحلال نکاح منقطع ( متعه) از طریق بذل یا انقضاء مدت صورت می گیرد.
حضانت عبارت است از نگهداشتن طفل ، مواظبت و مراقبت او و تنظیم روابط او با خارج با رعایت حق ملاقات که برای خویشان نزدیک طفل شناخته شده است.
شروط ضمن عقد ازدواج تعهداتی است که در حین ازدواج با توافق زن و شوهر وارد مفاد قرارداد ازدواج آنها میشود. این شروط را میتوان در سند رسمی ازدواج ذکر کرده و با امضای دو طرف رسمیت داد. این شروط در قانون ذکر نشدهاند و به انتخاب طرفین چه در هنگام ازدواج و چه پس از آن انتخاب میشوند.
تلقیح در لغت به معنای باردار کردن ولقاح به معنای باردار شدن است و تلقیح مصنوعی در اصطلاح، عبارت است از اینکه زن را با وسایل مصنوعی و بدون این که نزدیکی صورت گیرد، آبستن کنند.
کودک بیسرپرست نیز کودکی است که بنا به دلایلی به طور دائم یا موقت از سرپرستی مؤثر و با صلاحیت محروم شده باشد
پرسش و پاسخ
آیا شرط تنصیف داریی شامل طلاق توافقی هم میشود؟
از شرایط اساسی برای نصف شدن دارایی بین زن و مرد در هنگام طلاق این است که طلاق از طرف مرد باشد (متقاضی طلاق صرفا زوج یا مرد باشد) و شامل طلاق توافقی نمیشود.
حکم مردی که قفل در خانه رو عوض کند و اجازه ندهد همسرش به خانه بیاید چیست؟
چنین اقداماتی خلاف قانون و مصلحت خانواده می باشد؛ چه اینکه مرد مطابق ماده ۱۷۰۷ قانون مدنی مکلف به تهیه مسکن برای زن می باشد.
نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض.
بنابراین عدم تامین این نیاز ها دارای ضمانت اجراهای گوناگونی خواهد بود. از همین روی ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده بیان می دارد هرکس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد یا از تأدیه نفقه سایر اشخاص واجب النفقه امتناع کند به حبس تعزیری درجه شش محکوم می شود.
از طرف دیگر از این بابت زن در رنج و مشقت (عسر و حرج) قرار می گیرد، فلذا می تواند اقدام به طلاق بواسطه عسر و حرج نماید.
مجازات پس ندادن طفل چیست؟
اگر کسی که حضانت طفل بر عهده اوست پس از اتمام زمان حق حضانت، از دادن طفل به شخصی که قانوناً حق مطالبه دارد خودداری کند برابر قانون به مجازات ۳ تا ۶ ماه حبس و یا جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار تا سه میلیون ریال محکوم خواهد شد.
آیا زنی که مهر خود را به همسرش بخشیده است میتواند از بخشش خود رجوع و مهر خود را مجددا مطالبه کند؟
حالت اول
زمانی است که زوجه در خصوص مهریه، ما فی الذمه زوج را ابراء میکند. به این بیان که میگوید از نظر من تو دیگر تکلیفی برای پرداخت مهریه نخواهی داشت (تو را از پرداخت مهریه بری می کنم)؛ این بیان باعث میشود تا تکلیف شوهر در ادای مهر به طور کلی ساقط شود. پس در این حالت زن حق رجوع ندارد.
حالت دوم
زمانی است که زوجه در قبال طلاق، مهریه خود را به شوهر بذل میکند. بذل مهر در طلاقهای خلع و مبارات انجام میشود، خُلع و مُبارات دو نوع طلاق توافقی در فقه و حقوق اسلامی است که در آن زن با واگذاری مالی به شوهر از وی طلاق میگیرد. این طلاق مربوط به زمانی است که زن از شوهر به قدری تنفر پیدا کرده باشد که حاضر شود با پرداخت پول از قید همسری وی رها شود. این مال ممکن است مهریه زن یا معادل آن باشد، به همین جهت در فرهنگ عامه از عبارت «مهرم حلال و جانم آزاد» در اشاره به این نوع طلاق استفاده میکنند. بنابراین زن با پرداخت مالی به شوهر، از او میخواهد که طلاقش دهد. اگر زن در ایام عده طلاق از بذل خود رجوع کند، طلاق ملغی و کان لم یکن خواهد شد. یعنی همچنان زن و شوهر محسوب می شوند و مثل این است که اصلا طلاقی صورت نگرفته است. پش در این حالت زن حق رجوع از مهریه را تا پایان مدت عده دارد.
حالت سوم
زمانی است که زوجه مهریه خود را به زوج هبه میکند. به این بیان که میگوید من مهر خود را به تو بخشیدم؛ در این حالت است که همانند سایر اشکال هبه، تکلیف شوهر در پرداخت مهریه به طور کلی از بین نمیرود؛ چراکه زن میتواند تحت شرایطی از هبه مزبور رجوع و مهر خود را مطالبه کند. خواه طلاق گرفته باشد یا نگرفته باشد.
زن چه میزان از اموال شوهر ارث میبرد؟
طبق قانون مدنی در صورتی که متوفی فرزندی نداشته باشد، سهم زن از اموال شوهرش یک چهارم است. در حالی که اگر متوفی فرزندانی متعلق به زن یا زن دیگری داشته باشد، این سهم به یک هشتم تقلیل مییابد. اولین شرط ارث بری زن از شوهر این است که زوجیت آنها دائمی بوده و ممنوع از ارث نباشند. بنابراین نکاح موقت مانع تحقق قواعد ارث میان زوجین است. سهم الارث زوجه از ترکه همسر خود عبارت است از یک چهارم اموال در صورتی که متوفی اولاد نداشته باشد و اگر هم متوفی اولاد داشته باشد، یک هشتم آن اموال به زوجه میرسد. البته در صورتی که متوفی چند زن داشته باشد آن یک چهارم یا یک هشتم بین همه آنان به تساوی تقسیم میشود. قانون مدنی مقرر کرده است که زوج از تمام اموال زوجه ارث میبرد اما در صورت نبودن هیچ وارث دیگر به غیر از زوجه، زن فقط سهم خود را برده و بقیه ترکه شوهر در حکم مال اشخاص بلاوارث است.
آیا زنی که شوهرش ناپدید شده باشد می تواند ازدواج کند؟
زنی که معلوم نیست همسرش مثلا در فلان حادثه کشته شده یا مفقود شده است و مدت چهار سال است که خبری از او نیست آیا می تواند با شخص دیگری ازدواج کند یا خیر؟در اینگونه موارد زن با عنایت به این دلیل که شوهرش به عنوان غایب مفقود الاثر مطرح است می تواند رسما از دادگاه در خواست طلاق نماید و پس از صدور حکم و اجرای صیغه طلاق و گذشتن مدت عده ازدواج او مانعی ندارد.ولی بدون مراجعه به دادگاه و صدور حکم و اجرای صیغه طلاق و گذشتن عده حق ازدواج با کسی را ندارد.
ازدواج موقت با چه مواردی منحل می شود؟
طلاق، مخصوص ازدواج دائم است و در ازدواج موقت وجود ندارد.
- ازدواج موقت با موارد زیر منحل می شود: فوت زن یا شوهر
- بخشیدن مدت باقیمانده توسط شوهر
- انقضای مدت معین شده
شوهر می تواند در هر زمانی از ازدواج موقت، مدت باقیمانده را به زن ببخشد و عقد را منحل کند، چه زن به این امر راضی باشد چه نباشد. (بذل مدت)
آیا زنی که مهر خود را به همسرش هبه کرده است، میتواند از هبه خود رجوع و مهر خود را مطالبه کند؟
باید سه حالت را از یکدیگر تفکیک کرد
- حالت نخست، زمانی است که زوجه در خصوص مهریه، مافیالذمه زوج را ابرا میکند. به این بیان که میگوید از نظر من تو دیگر تکلیفی برای پرداخت مهریه نخواهی داشت؛ این بیان باعث میشود تا تکلیف شوهر در ادای مهر به طور کلی ساقط شود.
- حالت دوم زمانی است که زوجه در قبال طلاق، مهریه خود را به شوهر بذل میکند. بذل مهر در طلاق های خلع و مبارات انجام میشود، به این صورت که زن با پرداخت مالی به شوهر، از او میخواهد که طلاقش دهد. اگر زن در ایام عده طلاق از بذل خود رجوع کند، طلاق ملغی و کان لم یکن خواهد شد.
- حالت سوم زمانی است که زوجه مهریه خود را به زوج هبه میکند. به این بیان که میگوید من مهر خود را به تو بخشیدم؛ تکلیف شوهر در پرداخت مهریه بر اساس موادی از قانون مدنی موضوع هبه بوده یعنی اگر مشروط باشد بر اساس شرط و اگر مجزوم باشد بر همان اساس تعیین می شود.
آخرین اخبار و مقالات
ممنوع الخروج کردن زوج به دلیل عدم پرداخت مهریه
ممنوع الخروج کردن زوج به دلیل عدم پرداخت مهریه در دعاوی مهریه از ۲ روش می توان زوج را ممنوع الخروج کرد:الف) دادگاه:پس از محکومیت زوج در دعوای مهریه، او مکلف است مهریه را مطابق حکم دادگاه به زوجه بپردازد. در صورتی که زوج از اجرای حکم دادگاه امتناع نماید، زوجه می تواند به استناد ماده ۲۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی درخواست ممنوع الخروج کردن زوج را از دادگاه بنماید. ماده ۲۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی: "مرجع اجرا کننده...
راه های وصول مهریه
راه های وصول مهریه پس از واقع شدن عقد؛ زن مالک مهر می شود. مهریه در یک تقسیم بندی تقسیم می شود به:مهریه عندالمطالبه:یعنی بعد از این که زوجه مالک مهریه شد، به مجرد مطالبه او، زوج مکلف به پرداخت مهریه می باشد.مهریه عندالاستطاعه:یعنی وصول مهریه موکول به اثبات توانایی و استطاعت مالی زوج می باشد و زوجه باید توانایی مالی زوج را اثبات کند. زوجه از چه طریق می تواند اقدام به وصول مهریه کند؟ با توجه به تصویب " آیین نامه اجرایی...
حجر و محجورین
حجر و محجورین ابتدا حجر و محجور و انواع محجورین را تعریف می کنیم، سپس به بحث تعیین سرپرست (قیم، ولی و ...) برای محجور می پردازیم و نهایتا به بررسی اعمال حقوقی آنها از منظر قانون می پردازیم. محجور یعنی چه و به چه کسی محجور میگویم؟ محجور از ریشه حجر و به معنی منع و بازداشتن برگرفته شده است و در اصطلاح حقوقی به کسی گفته می شود که از بخشی از تصرفات و اعمال حقوقی منع شدهاست، به عبارت دیگر...
حذف نام همسر قبلی از شناسنامه
حذف نام همسر قبلی از شناسنامه طبق مقررات جاری هر شخصی که ازدواج دائم می کند مکلف است ازدواجش را به ثبت برساند و الا مطابق ماده ۶۴۵ (۸۷۱) قانون مجازات اسلامی، اگر ثبت نکند به حبس تا یکسال محکوم می شود. بنابراین پس از اینکه نکاح به طور صحیح واقع و صیغه جاری شد، طبق قانون باید در دفتر رسمی ازدواج به ثبت برسد و مراتب در شناسنامه زن و مرد قید گردد. بدیهی است در صورت عدم ثبت ازدواج دائم در...
مراحل تغییر نام و نام خانوادگی و تغییر سن
تغییر نام و نام خانوادگی گاهی افراد به جهت حفظ منزلت اجتماعی و نیز جلوگیری از بروز برخی مشکلات در روابط با دیگران تصمیم به تغییر نام کوچک و یا نام خانوادگی می گیرند که چگونگی آن، موضوع این بخش است. به موجب ماده ۴۰ قانون ثبت احوال تغییر نام خانوادگی اشخاص منحصرا با تصویب سازمان ثبت احوال کشور خواهد بود. اشخاص زیر میتوانند درخواست تغییر نام خانوادگی نمایند:نام خانوادگی بیش از دو کلمه و یا بیش از یک کلمه و یک...
مراحل دریافت شناسنامه
مراحل دریافت شناسنامه بدون تردید شناسنامه هر شخصی تقریباً مرز بین بودن و نبودن و سند هویت وی و همچنین محل درج رسمی وقایع حقوقی تولد، مرگ، ازواج و طلاق تلقی می شود. در واقع از جمله حقوق اولیه هر انسانی داشتن هویتی روشن و شفاف است و شناسنامه برگ هویت هر انسان است و شخص فاقد شناسنامه مانند کسی است که وجود ندارد. به علاوه این سند نشان از نسب، فامیل و اهمیت داشتن آن تا حدی است که دریچه...