تهدید و جرم تهدید

تهدید از جرائم علیه اشخاص می باشد.

تهدید به معنای ترساندن دیگری است، و در اصطلاح حقوقی عبارت است از تهدید دیگری به جان، مال، ناموس یا یکی از نزدیکان او.

برای وقوع و انعقاد هر جرمی وجود ۳ رکن اساسی لازم و ضروری است، که عبارت اند از:

1. رکن یا عنصر معنوی: عبارت است از قصد و نیت مجرمانه، مرتکب آگاهانه قصد انجام عمل مجرمانه را داشته باشد.
2. رکن یا عنصر قانونی: یعنی قانونگذار عمل مذبور را جرم بداند، از منظر قانون عمل مزبور دارای کیفر باشد.
3. رکن یا عنصر مادی: عبارت است از تجلی بیرونی جرم، یعنی مجرم با انجام عملی مادی قصد خود که انجام عمل مجرمانه است را محقق میکند، که یا به صورت انجام فعل خاصی رخ میدهد یا ترک فعل.

حال در خصوص جرم تهدید به بررسی هرکدام از عناصر مذکور می پردازیم.

الف) عنصر معنوی جرم تهدید:

تهدید یک جرم عمدی است و قصد مجرمانه از انجام آن این است که مرتکب در دل تهدید شونده رعب و وحشت بیندازد. در جرم تهدید آنچه مهم است بیان تهدید است و اینکه آیا مرتکب تهدیدش را عملی می کند یا نه اهمیتی ندارد؛ همچنین این موضوع که مرکتب وسایل عملی کردن تهدیدش را دارد یا نه هم مانع از این نیست که جرم تهدید شکل نگیرد.
انگیزه فرد هم، در جرم تهدید چندان اهمیتی ندارد، اینکه قصد تهدید کننده مزاح و تفریح بوده است یا اینکه قصدش از تهدید دفاع کردن از حقی باشد مانع از این نمی شود که جرم تهدید صورت نگیرد. برای مثال: اگر فرد تهدید کند که اگر چک خود را پاس نکنی خانه ات را آتش می زنم، این عمل باز هم تهدید است هر چند که اراده فرد گرفتن حقش هست اما این امر مانع تهدید بودن بیان او (آتش زدن خانه) نمی شود.
البته این را هم باید در نظر داشت که قاضی در حین رسیدگی به جرم تهدید؛ انگیزه فرد را بررسی می کند و در صورتی که انگیزه او را مجرمانه نبیند ممکن است در مجازات او تخفیف قائل شود.

ب) رکن قانونی جرم تهدید:

گفتیم که عنصر قانونی این است که قانونگذار در قانون عملی را جرم دانسته و برای آن مجازات تعیین کند. عنصر قانونی جرم تهدید ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی است که در این مواد قانونگذار اینکه کسی دیگری را به قتل، ضرر مالی یا شرفی و یا نفسی تهدید کند یا دیگری را تهدید کند که راز او را فاش می کند، تهدید واقع می شود و مجازات دارد.

ج) رکن مادی جرم تهدید:

عنصر مادی جرم تهدید، نمود خارجی این جرم است و در واقع به این معناست که باید تهدید بیان شود تا عنصر مادی آن و در نهایت خود جرم تهدید واقع شود و اینکه فرد فقط در ذهنش قصد تهدید دیگری را داشته باشد کافی نیست.

تعریف تهدید چیست؟

تهدید عبارت است از: ” بیان رفتار نامشروعی که مرتکب می خواهد آن را انجام دهد. “

تهدید باید چگونه باشد تا جرم تهدید واقع شود؟

تهدید شخص باید واضح باشد یعنی تهدید کننده به وضوح تهدید شونده را به قتل، ضررهای مادی، معنوی، شرفی و افشای سر خود و یا بستگانش و …. تهدید کند به نحوی که قاضی از الفاظ به کار رفته یا حرکات انجام شده بتواند تهدید انجام شده را به راحتی احساس کند.

آیا لازم است تهدید در قالب و شکل خاصی رخ دهد؟

شکل تهدید تفاوتی ندارد و می‌تواند به هر شکلی رخ دهد. تهدید می‌تواند به صورت عملی و رفتاری، لفظی (شفاهی یا کتبی) و حتی در فضای مجازی صورت گیرد. پس اگر کسی در فضای مجازی یا از طریق پیامک دیگری را تهدید کند، با اثبات این موضوع که تهدیدها توسط مرتکب صورت گرفته‌اند، عمل وی قابل‌مجازات است.

شرایط تهدید:

برای تحقق جرم تهدید شرایطی باید وجود داشته باشد:

• تهدید کننده قادر به انجام باشد.
• با توجه به وضعیت تهدید شونده احتمال وقوع آن باشد.

تهدید امری نسبی است که با توجه به وضعیت تهدید شونده و تهدید کننده مورد قضاوت قرار میگیرد و ملاک تشخیص آن عرفی است.

مجازات جرم تهدید

هرکس با جبر و قهر یا با اکراه و تهدید دیگری را ملزم به دادن نوشته یا سند یا امضاء و یا مهر نماید و یا سند و نوشته ای که متعلق به او یا سپرده به او می باشد را از وی بگیرد به حبس از سه ماه تا دو سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

هرگاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشاء سری نسبت به خود یا بستگان او نماید، اعم از این که به این واسطه تقاضای وجه یا مال یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا زندان از دو ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.

دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم تهدید:

اصل و قاعده‌ی کلی این است که صلاحیت رسیدگی به هر جرمی جزء وظایف دادسرای عمومی «محل وقوع جرم» است. برای شکایت به منظور رسیدگی به جرم تهدید، باید به دادسرای محلی که جرم در آن منطقه رخ داده است، مراجعه نمایید.

منابع:

1. قانون مجازات اختصاصی
2. میر محمد، دکتر صادقی، حقوق جزای اختصای
3. نشریه داخلی قوه قضاییه
4. وب سایت حقوقی دینا