الزام به تمکین

یکی از موضوعات پرونده‌های حقوقی در دادگاه‌های خانواده که تعداد زیادی را به خود اختصاص داده است موضوع الزام به تمکین از طرف زوج بر علیه زوجه می‌باشد و این زمانی به وجود می‌آید که زن حاضر به تمکین عام (منظور اینست که زوجه ریاست زوج بر خانواده را بپیزیرد و از او فرمان برد.) و تمکین خاص (منظور اینست که زوجه با زوج وارد رابطه ی زناشویی شود.) نسبت به وظایف زناشویی خود و زندگی مشترک نمی‌شود و یا به نوع دیگر خانم محل زندگی مشترک را بدون اجازه همسر خود بر اثر اختلافات به وجود آمده بین یکدیگر ترک می‌نماید. در این صورت و برای اینکه بتواند از سایر حقوق خود استفاده نماید و یا از حقوق به دست آمده برای زن جلوگیری کند دادخواست الزام به تمکین را مطرح می‌نماید. زمانی که حکم دادگاه مبنی بر الزام زوجه بر تمکین از زوج باشد و یا به عبارت دیگر برگشت‌ زن به زندگی مشترک قرار گیرد .

در این صورت مبنای اجرایی این حکم در ۲ مورد قابل استفاده می‌باشد:

۱. هرگاه زن بدون مانع شرعی از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود. به زوجه تا زمانی که حاضر به تمکین نشود نفقه‌ای تعلق نخواهد گرفت و اگر برای  پرداخت نفقه برعلیه همسر خود اقدام قانونی کند دادگاه ادعای او را باتوجه به عدم تمکین رد می‌نماید.

۲. مرد با در دست داشتن حکم قانونی مبنی بر الزام زوجه خود به تمکین می‌تواند تقاضای ازدواج مجدد را از مراجع ذی‌صلاح قضائی بخواهد که در این موقع دادگاه با تشکیل جلسه و دعوت از طرفین برای حفظ حقوق زوج اجازه ثبت و انجام ازدواج دیگر را به زوج می‌دهد و این به خاطر حفظ حقوق و مصالح اجتماعی منطقی و قانونی به نظر می‌رسد.

• زن و شوهر مکلف به حسن معاشرت با یکدیگرند.
• در روابط زوجین ریاست خانواده از خصایص شوهر است.
• هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود.
• زن باید در منزلی که شوهر تعیین می­کند سکنی نماید مگر آن­که اختیار تعیین منزل به زن داده شده باشد.
• اگر بودن زن با شوهر در یک منزل متضمن خوف ضرر بدنی یا مالی یا شرافتی برای زن باشد، زن می تواند مسکن علی حده اختیار کند و در صورت ثبوت مظنه­ی ضرر مزبور، محکمه حکم بازگشت به منزل شوهر نخواهد داد و مادام که زن در بازگشتن به منزل مزبور معذور است نفقه بر عهده­ ی شوهر خواهد بود.
• مادام که محاکمه بین زوجین خاتمه نیافته، محل سکنای زن به تراضی طرفین معین می­شود و در صورت عدم تراضی، محکمه با جلب نظر اقربای نزدیک طرفین منزل زن را معین خواهد نمود و در صورتی که اقربایی نباشد خود محکمه، محل مورد اطمینانی را معین خواهد کرد.
• زن می­تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند، مشروط بر این­که مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود.
• اگر زن قبل از اخذ مهر به اختیار خود به ایفای وظایفی که شوهر دارد، قیام نمود دیگر نمی­ تواند از حکم بند بالا استفاده نماید. مع ذلک حقی که برای مطالبه دارد، ساقط نخواهد شد.
• هرگاه شوهر بعد از عقد مبتلا به یکی از امراض مقاربتی گردد زن حق خواهد داشت که از نزدیکی با او امتناع نماید و امتناع به علت مزبور مانع حق نفقه نخواهد بود.

طرح دعوی تمکین به چه صورت انجام می پذیرد؟

1. مردان زمانی دادخواست تمکین می‌دهند که همسر آنها بدون اجازه منزل را ترک کرده باشد و حاضر به بازگشت هم نباشد. معمولاً اگر پادرمیانی بزرگ‌تر‌ها مشکل عدم تمکین را حل نکرده باشد با ارسال اظهارنامه، وظایف قانونی و شرعی همسر را به وی یادآوری می‌کنند.
2. اگر باز هم این اتفاق رخ نداد، دادخواستی را با موضوع تمکین به دادگاه ارائه و در آن تلاش‌های انجام شده را قید می‌کنند وخواستار بازگشت همسر خود می‌شوند.
   

مدارکی مورد نیاز جهت الزام به تمکین :

1. شناسنامه زوج
2. اصل عقدنامه ویا رونوشت برابر با اصل شده آن
3. اجاره نامه و یا سند ملک که نشان دهنده محیا بودن منزل مسکونی جهت سکونت زوجین باشد. (برای صدور به رای تمکین میبایست برای دادگاه احراز شود که زوج مسکن مناسبی برای سکونت زوجه تهیه کرده است.)
4. عند الزوم استشهادیه دائر بر ترک منزل مشترک از طرف زوجه